Η ειδική περίπτωση

Μπορεί ο εφιάλτης του Grexit να πλανάται και πάλι στον ορίζοντα και όσο καθυστερεί η αξιολόγηση το σενάριο αυτό να θεωρείται ενδεχομένως πιθανό, το βέβαιο όμως είναι ότι ο κίνδυνος για την Ελλάδα είναι σήμερα άλλος, καθώς η χώρα μας αντιμετωπίζεται πλέον ως «ειδική περίπτωση». Πράγμα που σημαίνει ότι η όλη συζήτηση ξεφεύγει από το στενό οικονομικό πλαίσιο της κρίσης και λαμβάνει μια πολιτική διάσταση, η οποία ούτε λίγο ούτε πολύ την τοποθετεί στη χορεία των τριτοκοσμικών αποτυχημένων κρατών. Αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν «failed state». Πρόκειται για τις χώρες εκείνες των οποίων η εσωτερική τους δομή δεν επιτρέπει την επιτυχή εφαρμογή οιουδήποτε οικονομικού προγράμματος σωτηρίας, λόγω αδυναμίας της κρατικής μηχανής να αντεπεξέλθει και της αποτυχίας να περιορισθεί η αντίδραση των κομματικών ή άλλων συμφερόντων. Και αυτό είναι που διαπιστώνουν τώρα οι εταίροι μας.

Η δυσάρεστη αυτή διαπίστωση αποτελεί ίσως και την εξήγηση γιατί όλες οι άλλες χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος και Ιρλανδία) τα κατάφεραν, ενώ εμείς αποτύχαμε. Και δεν είναι τυχαίο ότι στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι ενώ η ελληνική κυβέρνηση, κάτω από αφόρητες πιέσεις, υπογράφει τα περιώνυμα μέτρα, πάντα με τεράστια καθυστέρηση, στη συνέχεια εφαρμόζει μόνο ένα μέρος αυτών. Πράγμα που άλλωστε έχει ομολογήσει και η ελληνική πλευρά, με τη γνωστή επιστολή Τσακαλώτου, όπου παραδέχεται ότι έχει εφαρμοστεί μόνο το ένα τρίτο των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί. Ενώ παράλληλα επιδιώκεται, μέσω του Πρωθυπουργού, μια πολιτική συμφωνία, η οποία όμως δεν έρχεται ποτέ, καθώς οι πάντες (υποπτευόμενοι ότι αυτός είναι ένας εύσχημος τρόπος για μην εφαρμοσθούν τα μέτρα) επιμένουν ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ολοκληρωθούν μέσα στο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί. Ετσι το αδιέξοδο συνεχίζεται με αποτέλεσμα να αναβιώνουν τα γνωστά δυσάρεστα σενάρια.

Τώρα μάλιστα εμφανίζεται ο άμεσος κίνδυνος να βρεθεί η Ελλάδα εκτός του σκληρού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τη στιγμή που πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι επίκειται θεσμοθέτηση της Ευρώπης των δύο ταχυτήτων στις 25 Μαρτίου στη Ρώμη, όπου θα γίνει ο επίσημος εορτασμός για τα 60 χρόνια της Ενωμένης Ευρώπης. Η βρετανική εφημερίδα «Guardian» μάλιστα υποστηρίζει ότι η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία θα στηρίξουν το σχέδιο αυτό για τη μετά Brexit εποχή. Ενα σχέδιο που θα επιτρέψει στον στενό πυρήνα των έξι ιδρυτικών μελών να προχωρήσει σε μια στενότερη συνεργασία σε ζητήματα οικονομίας, φορολογίας και ασφάλειας, αφήνοντας τις χώρες τις περιφέρειας να συνεχίσουν την πορεία τους με πιο χαλαρούς δεσμούς. Δεν θέλει βέβαια και πολλή σκέψη για να γίνει αντιληπτό τι θα σημάνει αυτό για την καταρρέουσα Ελλάδα, την τύχη του ευρώ, αλλά και για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.