Ενα κόμμα γεννιέται όταν έχει κάτι να πει που να καλύπτει τις ανάγκες κάποιων να το ακούσουν. Να εκπροσωπεί ανθρώπους και να στεγάσει απόψεις και προτάσεις που δεν καταφέρνουν οι υπάρχοντες κομματικοί σχηματισμοί. Υπάρχουν σήμερα στη χώρα –και ιδιαίτερα στον χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας –οι αναγκαίες και ικανές συνθήκες για κάτι νέο; Ναι! Aν αυτό ακούει τα μηνύματα των πολιτών και της εποχής!
Οι συνθήκες παγκοσμιοποίησης και ο νέος τρόπος παραγωγής πλούτου και κατανομής ισχύος (4η Βιομηχανική Επανάσταση, Αυτοματοποίηση, Τεχνητή Νοημοσύνη, Ρομποτική), οι ανισότητες και οι τεράστιες προσφυγικές ροές, τα κοινωνικά δίκτυα, αλλάζουν το πολιτικό τοπίο παντού σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Το νέο που έρχεται θέλει νέες απαντήσεις.
Οι πολιτικές της μεταπολεμικής Σοσιαλδημοκρατίας στα μείζονα θέματα, δηλαδή παραγωγή, εργασία και κοινωνικό κράτος, χρειάζονται εκ θεμελίων νέες εξειδικευμένες προσεγγίσεις –ιδιαίτερα στην Ελλάδα πολλές αταβιστικές ιδεολογικές παραδοχές πρέπει να στηθούν [εξηγηθούν] από την αρχή. Στις Δυτικές δημοκρατίες της ΕΕ και των ΗΠΑ, τα κυρίαρχα παραδοσιακά κόμματα βρίσκονται σε υποχώρηση κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας να προστατεύσουν τη μεγάλη και ισχυρή μεσαία τάξη. Να αντιμετωπίσουν τις ανισότητες που πλήττουν κυρίως τους νέους, αλλά και να οργανώσουν ένα νέο κοινωνικό κράτος. Στην Ευρώπη Συντηρητικοί και Σοσιαλδημοκράτες, μέσα από την ευρωπαϊκή ώσμωση 60 χρόνων ειρήνης, προσπαθούν με τα ίδια πολιτικά και ιδεολογικά εργαλεία να αντιμετωπίσουν έναν κόσμο που αλλάζει. Πενιχρά τα αποτελέσματα!

Η θυμωμένη και απλουστευτική φωνή των λαϊκιστικών κομμάτων της ισοπεδωτικής δημαγωγίας που κυνηγά παντού «εχθρούς του λαού που επιβουλεύονται τη χώρα τους», με προτίμηση στο περίκλειστο οικονομικό μοντέλο του κρατισμού, κερδίζει εύκολα την ψυχή και παγώνει πιο εύκολα τη λογική. Τα αριστερά και δεξιά, εθνικιστικά και ξενοφοβικά τέρατα του Γκράμσι («Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος πασχίζει να γεννηθεί. Τώρα είναι η εποχή των τεράτων») απειλούν βίαια τις δυτικές αξίες.

Στην Ελλάδα το πολιτικό δυναμικό της χώρας –με ελάχιστες εξαιρέσεις και ανεξαρτήτως γενιάς, ιδεολογίας και ταξικής προέλευσης –έχει κρατικιστική αντίληψη για την οικονομία και πελατειακή συμπεριφορά προς την κοινωνία. Τύψεις; Καθόλου, καθώς και τα δύο είναι αποδεκτά –αν όχι απαιτητά –από τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών… προσοχή όμως, όχι για πολύ ακόμα! Υπάρχει αυξανόμενη μερίδα πολιτών με αντισώματα που αγωνίζεται τίμια και με κόπο για κάτι καλύτερο, που διψά για αξιοκρατία και κράτος δικαίου.
Σε αυτή λοιπόν την Ελλάδα, η Αριστερά και η Δεξιά διαχωρίζονταν με βάση τις μνήμες του Εμφυλίου και της χούντας και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Η οικονομία, η Παιδεία, το κράτος κ.λπ. έρχονταν ως απόηχος της μετεμφυλιακής –μεταχουντικής –μεταπολιτευτικής ανασύνταξης. Κάθε πολιτική πρόταση κουβάλαγε ένα ήδη σχηματισμένο ιδεολογικό DNA: «Αριστερά = Κρατισμός και Δεξιά = Κράτος». Αυτά ως το… Μνημόνιο. Η εφαρμογή των μνημονίων μετά την παρέμβαση (επέμβαση) της ΕΕ και του ΔΝΤ συνοδεύθηκε από μεταβαλλόμενη και επαμφοτερίζουσα κατά περίπτωση πολιτική βούληση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως να υπάρχει το αναγκαίο Εθνικό Σχέδιο ανασυγκρότησης του κράτους και της οικονομίας.
Η κρίση διέλυσε το πολιτικό σύστημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέλαβε τον χώρο της παραδοσιακής α λα ελληνικά «Κεντροαριστεράς» με λατινοαμερικάνικη ρητορική και συμπεριφορά, υποσχόμενος τα πάντα σε όλους και κηρύσσοντας μια επανάσταση με επίκεντρο το κράτος, που τελικά δεν του έδωσαν… την «άδεια» να την κάνει. Η συντηρητική παράταξη άντεξε συγκριτικά με το ΠαΣοΚ και βρίσκεται μπροστά στη δική της πρόκληση να αλλάξει για να πιάσει το ν(ο)ήμα των καιρών.
Τα μη ακραία μικρά κόμματα αυτοπροσδιορίζονται ως ενδιάμεσα αλλά έχουν έλλειψη ταυτότητας που να νοηματοδοτεί το μέλλον, καθώς πότε κανακεύουν το παρελθόν και πότε το απορρίπτουν συλλήβδην. Πρωτοφανής αριθμός πολιτών δεν ξέρει τι να ψηφίσει. Και τώρα τι κάνουμε;
Μέσα σε αυτή τη μεγάλη παγκόσμια εικόνα και τη μικρή της Ελλάδας, η χώρα χρειάζεται τον νέο αυτόνομο προοδευτικό πόλο που θα σχεδιάζει την Ελλάδα του 2030 και θα εκφράσει τον Λαϊκό Μεταρρυθμισμό, δηλαδή ένα κίνημα για μεταρρυθμίσεις που εξυπηρετούν τους πολλούς επί μακρόν. Που θα παλέψει για μια Ελλάδα με ανοιχτή οικονομία, ανοιχτή κοινωνία, που θα διαλύσει όλα τα κλειστά συστήματα στο κράτος, στην παραγωγή, στην Παιδεία, που μας κατέστρεψαν.
Μήτρα του νέου προοδευτικού πόλου είναι οι πλούσιες εμπειρίες και οι μεγάλες κατακτήσεις της Σοσιαλδημοκρατίας του 20ού αιώνα. Ομως, πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι ζούμε σε μια άλλη εποχή. Δεν χωρούν επαναλήψεις και αντιγραφές παρά γνώση, έμπνευση και παραδειγματισμός.
Η δημιουργία του νέου αυτόνομου φορέα δεν μπορεί να είναι συνένωση ψηφίδων σε ένα στατικό ψηφιδωτό. Πρέπει να είναι ρυάκια που φτιάχνουν ένα ποτάμι που τρέχει και μεγαλώνει.
Ας μην ψάχνουμε για φταίχτες σε ένα εγχείρημα τόσο δύσκολο και πρωτόγνωρο. Η επίδειξη δύναμης(;) και η μετακύλιση ευθυνών αφορούν λίγους. Oι πολίτες προσδοκούν ένα Νέο Σχήμα και Στίγμα, με Εθνικό Σχέδιο και άμεση οργανωτική αυτοδιάλυση όλου του παλιού χώρου, ύστερα από την εκλογή αρχηγού από τη βάση. «Ενα άλμα μεγαλύτερο από τη φθορά» χρειαζόμαστε κι όποιος το πιστέψει, θα οδηγήσει.
*Η κυρία Αννα Διαμαντοπούλου είναι πρώην υπουργός, πρόεδρος του «ΔΙΚΤΥΟΥ» για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ