Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέϊρο ολοκληρώθηκαν με πολύ χορό, πολλά χρώματα και ένα μήνυμα για το περιβάλλον που καταστρέφεται, που είχε και αρκετή αυτοκριτική.
Η Βραζιλία, όπως κάθε διοργανώτρια χώρα, προσδοκούσε λάμψη, οικονομικά, πολιτικά και γεωπολιτικά οφέλη.
Όμως, η ηθική πολιτική και οικονομική κρίση, που ξέσπασε την τελευταία διετία, κατέστρεψε κάθε προσδοκία.
Η προετοιμασία και η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, αποκάλυψαν το εύθραυστο θεσμικό, οικονομικό και κοινωνικό υπόβαθρο του φιλόδοξου πρωταγωνιστή της νέας μεγάλης παγκόσμιας οικονομικής και πολιτικής συμμαχίας των BRICS.
Οι συγκρίσεις με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, το 2004, είναι αναπόφευκτες.
Είναι όμως, αδιέξοδες και αναποτελεσματικές, γιατί δεν γίνονται με ψυχραιμία και ειλικρίνεια.
Η συζήτηση και η αξιολόγηση δεν στηρίζεται σε μελέτες, από έγκυρους φορείς, εκτός από μία προσπάθεια του ΙΟΒΕ.
Έτσι, όπως συνηθίζουμε στην χώρα μας, ο καθένας έχει την δική του αλήθεια στηριγμένη στην πολιτική και ιδεολογική του τοποθέτηση, ακόμη και σε θεωρίες συνωμοσίας. Αυτή τη φορά όμως, η κομματική αντιπαράθεση ήταν πιο ανούσια, από κάθε άλλη φορά. Με ευθύνη μάλιστα, ορισμένων κυβερνητικών παραγόντων, έγινε και αστεία.
Το αποτέλεσμα όμως είναι οδυνηρό, γιατί δεν μας επιτρέπει, σχεδόν ποτέ, να αξιολογήσουμε με ορθολογικά κριτήρια, τις επιλογές μας για μεγάλα θέματα και να προγραμματίσουμε το μέλλον.
Το θέμα όμως, που απασχόλησε περισσότερο τα ΜΜΕ, το πολιτικό σύστημα και τους πολίτες ,είναι οι επιτυχίες των Ελλήνων αθλητών και η συνδρομή της πολιτείας.
Το στερεότυπο γνωστό και επαναλαμβανόμενο:
«Οι Έλληνες αθλητές και ειδικά οι Ολυμπιονίκες είναι ήρωες και η πολιτεία ανάλγητη».
Το στερεότυπο περιέχει την μισή αλήθεια, ακόμη και σήμερα που η κρίση, ανάγκασε την πολιτεία να περιορίσει δραστικά τις επιχορηγήσεις στις ομοσπονδίες, τα σωματεία και τους αθλητές.
Οι επιχορηγήσεις και τα προνόμια, με ευθύνη των κυβερνήσεων και για πολλά χρόνια, ξεπερνούσαν πολλές φορές τα όρια της σπατάλης και της αναγκαίας φροντίδας της πολιτείας, για την μελλοντική οικονομική, εκπαιδευτική και επαγγελματική υποστήριξη των διακριθέντων αθλητών.
Οι μεμονωμένες αδικίες, ή οι ελλείψεις, που πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν, δεν αλλάζουν την γενική εικόνα.
Ποτέ όμως , δεν αναπτύχθηκε στον δημόσιο χώρο, μια συζήτηση για το πνεύμα και το υπόβαθρο των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Ούτε φυσικά η θέση και ο ρόλος της Ελλάδας, σ’ αυτούς.
Με συγκινεί και με γοητεύει, όπως και κάθε Έλληνα, όταν βλέπω την Ελληνική αποστολή με την Ελληνική σημαία, να μπαίνει πρώτη, σε κάθε τελετή έναρξης και λήξης των αγώνων.
Είναι τιμητικό για την χώρα μας, αλλά είναι δάνειο ανεξόφλητο, από τους Αρχαίους Έλληνες και δεν πρέπει να μας ικανοποιεί.
Έχουμε αποδεχθεί την απόλυτη εμπορευματοποίηση τους, την κυριαρχία των πολυεθνικών, των ορατών και μη χορηγών και φυσικά το πνεύμα του ακραίου ανταγωνισμού αθλητών, εταιρειών, κρατών, ακόμη και θρησκειών.
Η μικρή και αποσπασματική προώθηση των Ολυμπιακών αξιών, όπως η Ολυμπιακή Εκεχειρία, που επιχείρησε η χώρα μας, με την ευκαιρία της διοργάνωσης των Αγώνων στην Ελλάδα, δεν είχε συνέχεια.
Η Ελλάδα, πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες, που θα υποστηριχθούν, με συνέπεια και συνέχεια, από όλους, για την ανατροφοδότηση της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, με το πνεύμα του Ολυμπισμού, στην σύγχρονη έκφρασή του.
«Νους υγιής εν σώματι υγιεί», είτε με την εκδοχή του Λατίνου ποιητή Γιουβενάλη, είτε με την τροποποιημένη των Αρχαίων Ελλήνων.
Ο υγιής νους και το υγιές σώμα, η Ολυμπιακή εκεχειρία, η ευγενής άμιλλα, η μάχη κατά των ναρκωτικών και των αναβολικών, η προστασία του περιβάλλοντος, μπορεί να είναι θέματα, που θα αναμορφώσουν και θα ανατροφοδοτήσουν με υψηλές αξίες τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η έμφαση στην καινοτομία, την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη, στα πεδία της υγείας, της παιδείας, του αθλητισμού, τού περιβάλλοντος και της εξάλειψης κάθε κοινωνικής, φυλετικής και θρησκευτικής ανισότητας, μπορούν να δώσουν περιεχόμενο στην σύγχρονη ταυτότητα μας.
Σε μια χώρα όμως, που έχει χάσει τα ηθικά και ταυτολογικά της αποθέματα και αναζητά την απενοχοποίηση και την συνέχεια, χωρίς την αναγκαία προσπάθεια, η αναζήτηση ηρώων την καθησυχάζει και την εξαγνίζει.
Οι επιτυχίες των «αθλητών-ηρώων», της κλείνουν τα μάτια μπροστά στην πραγματικότητα και τις δυσκολίες της .
Την αφοπλίζουν από την δύναμη της σκέψης και της λογικής, βασικές προϋποθέσεις για να δώσει απαντήσεις και λύσεις στα προβλήματα της.
Πόσο δίκιο είχε ο ΜΠΡΕΧΤ, που έλεγε στα χρόνια της δημοκρατίας της Βαϊμάρης, βλέποντας το τέρας του Ναζισμού να σηκώνει κεφάλι : «Αλίμονο στις χώρες, που έχουν ανάγκη από ήρωες».
Μαζί με τα μπράβο μου, στους διακριθέντες αθλητές των αγώνων και σε όσους συμμετείχαν, θέλω να αναφέρω τις δηλώσεις δύο πρωταγωνιστών του Ρίο.
Του προπονητή του Λευτέρη Πετρούνια, που είπε, ότι:
«Η επιτυχία του Λευτέρη οφείλεται στο φυσικό του ταλέντο, την δουλειά που έκανε και την κάθε είδους υποστήριξη που είχε».
Της Γερμανίδας αθλήτριας, εκ μέρους της ομάδας της, που ήρθε δεύτερη, για δέκατα του δευτερολέπτου και είπε :
«Είχαμε προετοιμαστεί πολύ, για να βγούμε πρώτες, αλλά οι Βρετανίδες ήταν πιο δυνατές. Είμαστε πολύ χαρούμενες».
Λόγια γεμάτα ειλικρίνεια και αξιοπρέπεια. Όλα τα άλλα είναι δημιουργήματα των ΜΜΕ και όλων εκείνων που θέλουν να εμπορευτούν τις επιτυχίες των αθλητών, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Δυστυχώς μεταξύ αυτών και αθλητές.