Η παλαιά δασκαλίστικη ρήση «επανάληψις μήτηρ πάσης μαθήσεως» ισχύει, πιστεύω, όταν αυτή η επανάληψη έχει να κάνει με «ύλη» την οποία ο μαθητής/σπουδαστής οφείλει να κατακτήσει. Πρόκειται για επανάληψη αγαθή και δημιουργική. Το να επαναλαμβάνει όμως κάποιος τα ίδια σφάλματα και να επιμένει σε αυτά συνιστά, κατά τον Σενέκα, ενέργεια διαβολική (perseverare diabolicum). Αυτή η διαβολική επιμονή σε ενέργειες κυρίως αυτοκαταστροφής χαρακτηρίζει, δυστυχώς, το σύγχρονο ελληνικό κράτος. Μάλιστα στα τόσα δεινά που έχουμε βιώσει στον 20ό αιώνα τα τελευταία χρόνια ζούμε όλο και περισσότερες πράξεις αυτοκαταστροφής. Τα ατελείωτα μνημόνια, η συνεχιζόμενη κρίση και πτωχοποίηση, η ανυπαρξία κράτους δικαίου και κοινωνικής μέριμνας είναι κάποια από τα πολλά στοιχεία της επίμονης αυτοκαταστροφής μας. Οσον αφορα την Παιδεία και ειδικότερα το Πανεπιστήμιο, εδώ η διαβολική επανάληψη συνιστά ένα από τα πιο γνωστά δείγματα μιας άφρονης πολιτικής. Οι προηγούμενες κακές και εν πολλοίς ανεπαρκείς κυβερνήσεις έχουν δώσει τη θέση τους σε ανθρώπους επικίνδυνους, θα έλεγα, για τα γράμματα και την Παιδεία μας.
Πριν από μερικά χρόνια είχαμε πάλι αναφερθεί στους παράγοντες εκείνους οι οποίοι έχουν οδηγήσει και εξακολουθούν να οδηγούν το ελληνικό Πανεπιστήμιο στην εξαθλίωση. Ενα Πανεπιστήμιο το οποίο, παρά την οικονομική δυσπραγία, την πολιτική φαυλότητα και τις βάρβαρες καταλήψεις, ανθίσταται και κατέχει, όπως δείχνουν οι πρόσφατες διεθνείς κατατάξεις, θέση υψηλή στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Μερικά από τα προβλήματα που είχαμε τότε επισημάνει ήταν: 1) ο λανθασμένος και εν τέλει αναποτελεσματικός τρόπος επιλογής (εισαγωγής) των φοιτητών. Πολλοί από αυτούς για αλλού ξεκίνησαν και αλλού κατέληξαν. Ολέθρια κατάληξη για αυτούς και για το έθνος. 2) Ο συχνά φαύλος τρόπος εκλογής και εξέλιξης του προσωπικού. 3) Η εγνωσμένη ανικανότητα των εκάστοτε κομματικών υπουργών και η έλλειψη ενός μακρόπνοου στρατηγικού σχεδίου για την Παιδεία. 4) Η κομματικοποίηση και ο «ανήθικος» πανεπιστημιακός συνδικαλισμός.
Τα παραπάνω προβλήματα έχουν αυξηθεί και ενταθεί με τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ειδικότερα οι δύο τελευταίοι εκφυλιστικοί παράγοντες του ελληνικού Πανεπιστημίου εμφανίζονται σήμερα εντονότεροι και καθιστούν το μέλλον του, όπως και της καθόλου ελληνικής Παιδείας, δυσοίωνο. Πώς ακριβώς θα είναι το Πανεπιστήμιο σε ένα-δύο χρόνια, αν εξακολουθεί και κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, το υποψιαζόμαστε, όπως όμως δείχνουν τα πράγματα, πολλές και απρόσμενες καταστάσεις μπορούν να δημιουργηθούν.

Δεν μας αρέσει η κινδυνολογία. Κάθε άλλο. Ορισμένες εξελίξεις όμως στον χώρο των ΑΕΙ μας κάνουν να φοβούμαστε τα χειρότερα.

Δεν θα αναφερθούμε στις ιδεοληψίες και στις τριτοκοσμικές παιδευτικές και μορφωτικές απόψεις των κ.κ. Μπαλτά και Φίλη, των υφυπουργών τους και των συμβούλων τους. Είναι γνωστές. Μας έχουν δώσει ήδη επαρκή στοιχεία. Θα προσθέσουμε μόνο δύο νέες πολιτικές παραμέτρους που δείχνουν τι επιφυλάσσει το μέλλον στο ελληνικό Πανεπιστήμιο.
1. Οι καταλήψεις πανεπιστημιακών σχολών, η καταστροφή και η λεηλασία εργαστηρίων και αιθουσών διδασκαλίας δεν μας είναι άγνωστα στοιχεία. Τα ξέρουμε και μάλιστα πολύ καλά. Τα έχουμε νιώσει στο πετσί μας. Τώρα όμως υπάρχει κάτι νέο: οι αρμόδιοι υπουργοί και της Παιδείας και της Δημόσιας Τάξεως (της προστασίας του πολίτη, όπως λέγεται…) όχι μόνο δεν δείχνουν ότι ενοχλούνται (έτσι, για τα μάτια του κόσμου) με τις καταλήψεις και τις καταστροφές των ΑΕΙ αλλά τις ανέχονται και ενίοτε τις ενθαρρύνουν. Η πρόσφατη κατάληψη του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και οι βανδαλισμοί που υπέστησαν τα κτίρια και τα εργαστήρια σχεδόν επαινέθηκαν.
2. Πάντοτε υπήρχαν χαριστικές, «πονηρές» διατάξεις και πλάγιοι διορισμοί στα ΑΕΙ. Ποτέ όμως δεν έγινε νόμος του κράτους η χωρίς κρίση «καθηγητοποίηση» διδακτόρων, μερικοί από τους οποίους ενδέχεται να αξίζουν, για να μην τους αδικούμε. Αυτή όμως η «εξέλιξη» δημιουργεί νέα δεδομένα μέσα στην ούτως ή άλλως χειμαζόμενη πανεπιστημιακή κοινότητα. Το κυριότερο: εμποδίζει τους νέους επιστήμονες. Ακόμη χειρότερη είναι η διάταξη εκείνη που προτάθηκε από έναν εσμό συριζαίων βουλευτών ότι ομότιμοι καθηγητές μπορούν να παρέχουν χωρίς καμία αμοιβή διδακτικό έργο στους προπτυχιακούς φοιτητές. Πολλά «ψώνια» καθηγητικής τάξεως έχουν περάσει από τα ΑΕΙ. Αφυπηρέτησαν, ευτυχώς. Πολλοί από αυτούς έχουν κάνει κιόλας αίτηση να επανέλθουν. Αμισθί μεν, ενδόξως και υπερηφάνως δε. Τη στιγμή (να επαναλάβουμε) κατά την οποία χιλιάδες νέοι λαμπροί επιστήμονες παραμένουν έξω από τα ΑΕΙ. Με το μέλλον τους υποθηκευμένο.

Συμπέρασμα:
Στα παλαιά, επαναλαμβανόμενα πανεπιστημιακά δεινά έχουν προστεθεί και μέλλουν να προστεθούν και άλλα καινοφανή. Διαβολικά.
Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ