Το επταήμερο του Διόδωρου

Τι ημέρες περάσαμε… Δεν προλάβαμε να αποχαιρετήσουμε και να πενθήσουμε τον Δημήτρη Μαρωνίτη, ήρθε την ίδια ημέρα το μακελειό της Νίκαιας. Δεν προλάβαμε να καταλάβουμε τι ακριβώς είχε συμβεί εκεί, γιατί τόσοι άνθρωποι δολοφονήθηκαν, ήρθε την επομένη το πραξικόπημα στην Τουρκία –15 Ιουλίου, την ίδια ημερομηνία που το 1965 ο Κωνσταντίνος είχε αποπέμψει τον Γεώργιο Παπανδρέου, την ίδια ημερομηνία που το 1974 έγινε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και ακολούθησε η τουρκική εισβολή.

Κάτι δεν πάει καλά με τον Ιούλιο, ημερολόγιό μου· κάποιος κοινωνιολόγος είχε ανακαλύψει πως το καλοκαίρι οι αυτοκτονίες αυξάνονται. Αλλά φαίνεται πως τα αυτοκαταστροφικά ένστικτα (ή γονίδια, ποιος ξέρει;) που ενεργοποιούνται αυτή την εποχή συμπαρασύρουν στη μανία τους και τα καταστροφικά. Και κάνει χρυσές δουλειές ο Χάρος.

Είδαμε τον Χάρο με τα μάτια μας πέρυσι· αν δεν είχε γίνει η ανακυβίστηση, θα μας λυπόντουσαν ακόμη και οι γείτονες έτσι που θα είχαμε καταντήσει. Αυτοί είδαν φέτος τον Χάρο με τα μάτια τους –μερικών εκατοντάδων τα μάτια έκλεισαν, δυστυχώς οριστικά, μετά τη δοκιμασία. Αλλά οι υπόλοιποι γλίτωσαν τα χειρότερα: τον πολιτικό θάνατο της δικτατορίας.

Περίεργο πραξικόπημα: ισλαμιστές του Γκιουλέν εναντίον ισλαμιστών του Ερντογάν· οι δεύτεροι είναι βέβαια εκλεγμένοι, οι πρώτοι είναι παράνομος μηχανισμός –που όμως βοήθησε τους πρώτους να εκλεγούν. Επιπλέον –και σπουδαιότερο για το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας –ο μηχανισμός του Γκιουλέν βοήθησε τον Ερντογάν να απαλλαγεί από τον μηχανισμό των κεμαλικών στον στρατό κατασκευάζοντας τις περίφημες συνωμοσίες «Εργκένεγκον» και «Βαριοπούλα», που αποδείχτηκε τελικά πως δεν υπήρχαν.

Φαίνεται τα χάλασαν στη μοιρασιά της εξουσίας Ερντογάν – Γκιουλέν. Ο πρώτος είναι γνωστό παμφάγο, έχει εξοντώσει πολιτικά ακόμη και τους Γκιουλ και Νταβούτογλου, που υπήρξαν πιστοί και υπάκουοι σύντροφοί του: αφού τους ξεζούμισε, τους έκανε πέρα. Προφανώς το ίδιο έκανε και με τον Γκιουλέν. Αλλά αυτός αντεπιτέθηκε: γκιουλενιστές δικαστές και αστυνομικοί συνέλαβαν δεκάδες στελέχη του ΑΚΡ το 2013 με την κατηγορία της διαφθοράς.

Αλλά δεν κατάφεραν να τον ανατρέψουν, ο Ερντογάν άντεξε. Και επανήλθαν με το πραξικόπημα. Εχασαν πάλι, ο Ερντογάν ξεκαθαρίζει τώρα το κράτος από τα μέλη αυτής της μυστήριας οργάνωσης που είναι περισσότερο θρησκευτική σέχτα: διαβάζω πως για τους φανατικούς πιστούς του ο Φατουλάχ Γκιουλέν δεν είναι απλώς «φωτισμένος κληρικός», είναι ο ίδιος ο Μαχντί, ο Μεσσίας των μουσουλμάνων που θα έρθει στη Γη λίγο πριν από τη Δευτέρα Παρουσία και μαζί με τον Ιησού θα εξοντώσουν τον Αντίχριστο.

Αύγουστε, καλέ μου μήνα…

Δυστυχώς, δεν υπάρχει Θεός –αλλιώς θα μας προφύλασσε από τους μανιακούς της εξουσίας που τον χρησιμοποιούν για να την κερδίσουν. Αλλά μήπως οι δικοί μας, οι Δυτικοί, μανιακοί της εξουσίας είναι καλύτεροι; Αντί να μιλά για «Αντίχριστο», ο Χίτλερ μιλούσε για «κομμουνισμό» ή «Εβραίους», ο Στάλιν για «φασισμό» ή «ιμπεριαλισμό». Αναδείκνυαν σε «μεγάλο κακό» τον αντίπαλο με επιχειρήματα λογικά λίγο-πολύ, όχι με προσφυγή στις θρησκευτικές έννοιες. Αλλά το θρησκευτικό στοιχείο, ο μεγάλος αγώνας του καλού κατά του κακού, υπήρχε.

Στις δημοκρατίες οι εξουσιομανείς έχουν, ευτυχώς, ανάγκη την ψήφο μας· και όλα αυτά εμφανίζονται με μικρότερη ένταση, τουλάχιστον στους μεγάλους κομματικούς σχηματισμούς που θέλουν να κυβερνήσουν. Αλλά στη χώρα μας και αυτοί δεν απέφυγαν να δαιμονοποιήσουν κατά καιρούς «το Ονομα», την Τουρκία, την Ευρωπαϊκή Ενωση, την Αμερική, τη Γερμανία.

Φοβάμαι πως δεν θα φύγουν μαζί με τον Ιούλιο τα δεινά που μας ταλαιπωρούν. Η βία των περιθωριακών φανατικών και ο τυχοδιωκτισμός των πολιτικών ελίτ φαίνεται να έχουν εγκατασταθεί μόνιμα –όπως η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη Γαλλία τείνει να γίνει μόνιμο καθεστώς και ίσως το ίδιο συμβεί και στην Τουρκία.

Πολύς πόνος συσσωρεύεται, ημερολόγιό μου. Στη Νίκαια πενθούν και αναρωτιούνται «γιατί;», στην Πόλη και στην Αγκυρα μοιρολογούν και καταριούνται, τώρα ήρθε η σειρά του Μονάχου. Και πάνω στο πένθος, στα μοιρολόγια, στις κατάρες, θα χτιστούν πολιτικές καριέρες, αυταρχικές ή και δικτατορικές.

Αξίες που θεωρούσαμε πολύτιμες και αυτονόητες αμφισβητούνται παντού. Σε πολύ κακές συνθήκες θα θυμηθούμε την Κυριακή πως τέτοια ημέρα, 24 Ιουλίου, πριν από 42 χρόνια, κατέρρευσε η δικτατορία στη χώρα μας. Ολα όσα έγιναν αυτά τα χρόνια αμφισβητήθηκαν, ισοπεδώθηκαν, γελοιοποιήθηκαν –και όχι μόνο από τα ανιστόρητα πλήθη που κραύγαζαν «η χούντα δεν τελείωσε το ’73».

Αλλά μπορεί και όλα να τελειώσουν τον Ιούλιο, αφού έρχεται ο Αύγουστος, «ο μήνας που δεν έχει ειδήσεις», άρα δεν θα έχει σφαγές και πραξικοπήματα. Μακάρι να είχε δίκιο ο μακαρίτης Ουμπέρτο Εκο που διατύπωσε αυτή τη θεωρία.