Πέρα από τα προβαλλόμενα, βασική αιτία των αποσχιστικών τάσεων στην Ευρώπη με αποτέλεσμα το Brexit υπήρξε η ανικανότητα και αδιαφορία με την οποία χειρίστηκαν τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης την ανάγκη κατανόησης και υιοθέτησης από τους συμμετέχοντες λαούς των ιδεωδών και των πλεονεκτημάτων της. Και σε αυτό το κρίσιμο ολίσθημα, που διευκόλυνε τους εχθρούς της ένωσης (ακροδεξιούς και ακροαριστερούς) και τα διεθνώς θιγόμενα συμφέροντα, μοιραίο ρόλο έπαιξε και διαδραματίζει με ολοένα μεγαλύτερη ισχύ η γραφειοκρατία των Βρυξελών.
Με τους 40.000 μόνιμους υπαλλήλους με μισθό από 2.500 ως και 16.500 ευρώ, με πλήθος προνόμια, και ακόμα περισσότερους αποζώντες έμμεσα από αυτήν, η γραφειοκρατία αξιοποιεί την αναγκαιότητά της και λειτουργεί αυτό το περίπλοκο και δυσνόητο σύστημα με τη δική της τεχνοκρατική γλώσσα, τις ποικίλες εθνικές, κομματικές και όχι σπάνια προσωπικά ιδιοτελείς διαπλοκές της. Από τη μία έχει εν πολλοίς καταστήσει υποχείριό της τους εξουσιοδοτημένους από τις διάφορες χώρες κορυφαίους λειτουργούς του συστήματος και από την άλλη πέτυχε να λειτουργεί αυτονομημένα, συντεχνιακά και ενίοτε εκβιαστικά.
Οι πρωθυπουργοί και υπουργοί, που μετέχουν στα συλλογικά όργανα, οι περισσότεροι ευρωβουλευτές, ακόμα και οι επίτροποι, είναι εύλογο να αγνοούν τα προβλεπόμενα στον τεράστιο όγκο της ισχύουσας κοινοτικής νομοθεσίας, την τεχνική ορολογία, τις ποικίλες αποχρώσεις και τα υποκρυπτόμενα ουσιώδη που διέπουν το περίπλοκο αυτό εγχείρημα. Ετσι βαθμιαία έχουν αποξενώσει τους ευρωπαϊκούς λαούς που θεωρούν ότι η γραφειοκρατία αποφασίζει για εμάς χωρίς εμάς και έχει καταστήσει υποχείριούς της τους πολιτικούς ηγέτες.
Ακόμη διατηρώ έντονα στη μνήμη μου το σοκ που δέχθηκα ως νέος ευρωβουλευτής το 1999 από τη χιουμοριστική υπερβολή του τότε βρετανού αντιπροέδρου Τζέιμς Πρόβαν ότι το Ευρωκοινοβούλιο υφίσταται απλώς για να εξασφαλίζει υψηλόμισθη εργασία στους υπαλλήλους του. Τότε είχαν περιορισμένες εξουσίες. Και θα πρέπει να σημειώσω ότι ο εν λόγω Συντηρητικός βουλευτής δεν ανήκε στην ομάδα των ακραίων συναδέλφων του που δήλωναν σε κάθε ευκαιρία ότι πρόθεσή τους είναι να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ενωση! Την εποχή εκείνη ούτε το κόμμα Φάρατζ υπήρχε ακόμη, ενώ ο Λεπέν εθεωρείτο περισσότερο γραφικός παρά επικίνδυνος. Ωστόσο υπενθύμιζε την ακραία μεν αλλά διόλου αβάσιμη δυσπιστία του Ντε Γκωλ απέναντι στη συμμετοχή της Βρετανίας. Αλλωστε είναι γνωστό ότι το εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης το πολέμησε η Βρετανία στο ξεκίνημά του με κάθε τρόπο φθάνοντας να δημιουργήσει ως αντίβαρο την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), προτού τελικά επιτύχει να ενταχθεί στην τότε ΕΟΚ με ειδικούς προνομιακούς όρους και με έκτοτε συνεχείς απαιτήσεις για νέες εύνοιες.
Αποκορύφωμα υπήρξε η ικανοποίηση των πρόσθετων αξιώσεων του πρωθυπουργού Κάμερον, ο οποίος έτσι ήλπιζε ότι θα κερδίσει άνετα το δημοψήφισμα. Διαψεύστηκε και εκείνος και οι πεισματικά αγνοούντες την αποξένωση των ευρωπαϊκών λαών από τα ιδανικά αλλά και τις αναπόφευκτες δεσμεύσεις του συλλογικού αυτού εγχειρήματος, που εξασφάλισε επί 60 σχεδόν χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ενωση αδιατάρακτη ειρήνη και πρωτοφανή ευημερία.
Τα δεδομένα έχουν αλλάξει, οι νεότεροι αγνοούν, η παγκοσμιοποίηση διαλύει, οι μετανάστες απειλούν, τα άκρα τρομοκρατούν. Κι εμείς εκλογολογούμε.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ