Κι όμως υπάρχουν στιγμές που η αισιοδοξία γυρίζει μπούμερανγκ. Που το να λες «είμαι δυνατός», «αντέχω», «παράγω», γίνεται ελάττωμα. Γιατί στοχοποιείσαι. «Αφού είσαι δυνατός, σήκωσε το βάρος».
Τα επτά χρόνια της κρίσης, ο τομέας του τουρισμού αξιοποιήθηκε ποικιλοτρόπως ως «ατμομηχανή της οικονομίας». Κυρίως όμως επικοινωνιακά. Και γιατί όχι; Ηταν η εύκολη λύση για να τονωθεί η ψυχολογία. Τα νούμερα, όσο «θολά» και αν ήταν, βοηθούσαν. Αν μη τι άλλο, σε αυτή την τόσο όμορφη αλλά κακοδιαχειρισμένη χώρα, ο τουρισμός «φυτρώνει» παντού. Ειδικά το καλοκαίρι.
Οι αφίξεις φουντώνουν από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο και η περιφέρεια αποκτά ζωή και έσοδα. Αυτά φθάνουν. Ο τουρισμός είναι ο πιο αναπτυξιακός τομέας της ελληνικής οικονομίας. Οι αριθμοί χτίζουν το επιχείρημα: οι πτήσεις πληθαίνουν, οι ταξιδιώτες συρρέουν, τα ξενοδοχεία γεμίζουν. Η συγκυρία βοηθά και δύο βασικοί ανταγωνιστικοί προορισμοί, η Τουρκία και η Αίγυπτος τίθενται «σε αναστολή».
Γιατί λοιπόν να μην είναι ο πρώτος που θα πληρώσει; Εδώ αρχίζουν τα προβλήματα. Είναι η ώρα για το τίμημα. Γιατί προφανώς δεν είναι όλα τόσο πανηγυρικά. Η παθογένεια που πλήττει τον πυρήνα του κλάδου, η «μονοκαλλιέργεια» και η εξάρτηση των περισσότερων περιοχών και επιχειρήσεων από tour operators, χωρίς εφόδια για ανταγωνισμό στην ελεύθερη αγορά, εκτός από κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις και η σεζόν που δύσκολα ξεφεύγει από τους τρεις μήνες, δεν αφήνουν περιθώρια για βιώσιμη προοπτική. Υπερδανεισμένες επιχειρήσεις, βλέπουν τα κόκκινα δάνειά τους στην πρώτη γραμμή των τραπεζών, τα έσοδα δεν καλύπτουν τα αυξανόμενα κόστη και οι εργαζόμενοι τον περισσότερο καιρό πληρώνονται από το ταμείο Ανεργίας. Κυρίως όμως, η στάση των κυβερνήσεων απέναντι στον τομέα έχει παγιωθεί, χωρίς προτεραιότητα στις ανάγκες του, χωρίς συντονισμό και χωρίς στρατηγική. Αντίθετα, η εικόνα της χώρας προς τα έξω χειροτερεύει, παρασύροντας και αυτή την ευαίσθητη δραστηριότητα.
Που ήταν αυτά όταν πανηγυρίζαμε; Γιατί διαμαρτύρεται ο τουριστικός κόσμος όταν καλείται να ανταποκριθεί σε έναν ακόμα φόρο; Αφού το 2015 ήταν χρονιά ρεκόρ σε αφίξεις και σε έσοδα και ο ΦΠΑ στη διαμονή διπλασιάστηκε. Το «τέλος διανυκτέρευσης», ο νέος φόρος που θα επιβληθεί από το 2018, όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός από το βήμα της 24ης Ανοικτής Τακτικής Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), καταδεικνύει αυτή την προσέγγιση.
Είναι ώρα ο τομέας να κάνει μια ενδοσκόπηση, να αναγνωρίσει τις αδυναμίες του και να αναθεωρήσει την εικόνα που βγάζει προς τα έξω. Τόσο προς την κοινωνία όσο και προς τους κυβερνώντες.
Ο τουρισμός πρέπει να πείσει για την αναγκαιότητά του. Όχι για τις επιτυχίες του. Αυτές θα φανούν και μπορεί να μην είναι πάντα εύκολες.
Τότε το «στοίχημα» της ανόδου θα μπει στη σωστή βάση.