Το Βήμα – The New York Times
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και η Κίνα έχουν επιδοθεί σε έναν εξοπλιστικό αγώνα για μία νέας γενεάς πυρηνικά όπλα, που θα είναι πιο ευέλικτα, πιο μικρά και λιγότερο καταστροφικά. Πρόκειται για μία εξέλιξη που απειλεί να αναβιώσει την ψυχροπολεμική κούρσα εξοπλισμών και να διαταράξει την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ εθνών που διατηρούν την πυρηνική ειρήνη εδώ και τουλάχιστον μισό αιώνα. Σε μεγάλο βαθμό είναι μία παλαιά δυναμική που λαμβάνει χώρα σε ένα νέο πλαίσιο, με την Ρωσία σε παρακμή, την Κίνα σε άνοδο και τις ΗΠΑ αβέβαιες για το εάν επιθυμούν την πρωτοκαθεδρία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι κατηγορούν τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, λέγοντας ότι η αδιαλλαξία του παρεμπόδισε τις προσπάθειες για μία συνθήκη για τον έλεγχο των όπλων το 2010, με σκοπό την περαιτέρω συρρίκνωση των πυρηνικών οπλοστασίων των δύο μεγαλύτερων πυρηνικών δυνάμεων. Κάποιοι κατηγορούν τους Κινέζους που επιζητούν το τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι των ΗΠΑ. Άλλοι τις ίδιες τις ΗΠΑ επειδή πρωτοστατούν στον πυρηνικό εκσυγχρονισμό, στο όνομα της βελτίωσης της ασφάλειας και της αξιοπιστίας των πυρηνικών όπλων. Ο πρόεδρος Ομπάμα αναγνώρισε τον κίνδυνο στο τέλος της Συνόδου για την Πυρηνική Ασφάλεια στην Ουάσινγκτον στις αρχές του μήνα.
Προειδοποίησε για τον κίνδυνο να «ενταθεί η προσπάθεια για νέα και πιο θανάσιμα και πιο αποτελεσματικά συστήματα που θα σημάνουν νέα κλιμάκωση στην κούρσα εξοπλισμών». Ο Ομπάμα ανήλθε στην εξουσία πριν επτά χρόνια μιλώντας για εγκατάλειψη των πυρηνικών όπλων, αλλά τώρα παραδέχθηκε ότι η πρόθεση της αμερικανικής πολιτικής να μειώσει τη σημασία των πυρηνικών όπλων μπορεί να οδηγήσει σε μία δεύτερη πυρηνική εποχή.
Αντίπαλοι των ΗΠΑ παρακολουθούν τον προϋπολογισμό για τον εκσυγχρονισμό του πυρηνικού τους προγράμματος –περίπου ένα τρισ. δολάρια μέσα σε τρεις δεκαετίες –και πιέζουν τις κυβερνήσεις τους να κάνουν το ίδιο.
Η Μόσχα αναπτύσσει μεγάλους πυραύλους με μικρές πυρηνικές κεφαλές και το ρωσικό ναυτικό αναπτύσσει ένα υποθαλάσσιο drone που θα μπορεί να απελευθερώσει ένα ραδιενεργό σύννεφο καθιστώντας ολόκληρες πόλεις μη κατοικήσιμες. Ένας νέος τύπος όπλου, που ονομάζεται HGV (Hypersonic Glide Vehicle) αναπτύσσεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από την Κίνα. Είναι μία πυρηνική κεφαλή που μπορεί να ταξιδέψει με 27.000 χιλιόμετρα την ώρα. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στη διαδικασία δοκιμής του υπερηχητικού όπλου. Το 2014 η δοκιμή χαρακτηρίστηκε από αποτυχία και οι δοκιμές πρόκειται να ξεκινήσουν και πάλι τον επόμενο χρόνο. Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού του πυρηνικού τους οπλοστασίου, οι Αμερικανοί σχεδιάζουν μικρά, αόρατα και ακριβή πυρηνικά όπλα.
«Παρακολουθούμε την αρχή μίας κούρσας εξοπλισμών» είπε ο Τζέιμς Μ. Άκτον, αναλυτής στο Carnegie Endowment for International Peace, ενώπιον μίας επιτροπής του Κογκρέσου για την εκτίμηση της ισχύος της Κίνας. Η Μόσχα και το Πεκίνο, λένε αναλυτές, δοκιμάζουν διαστημικά όπλα, που θα μπορούσαν να καταστρέψουν αμερικανικούς δορυφόρους στο ξέσπασμα ενός πυρηνικού πολέμου. Ως απάντηση, η Ουάσινγκτον αναπτύσσει δορυφόρους παρατήρησης με σκοπό την αποτροπή τέτοιων επιθέσεων. Ο νέος ψυχρός πόλεμος ξεκίνησε όταν το ΝΑΤΟ υποστήριξε το πραξικόπημα στην Ουκρανία και η Ρωσία ενεπλάκη στην Κριμαία και στην Ανατολική Ουκρανία.
Ο Γουίλιαμ Τζ. Πέρι, υπουργός Άμυνας υπό τον Μπιλ Κλίντον και ειδικός σε θέματα πυρηνικών όπλων, δήλωσε ότι ανησυχεί πως η Μόσχα θα αποσυρθεί από τη Συνθήκη για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών ∆οκιµών του 1996 και θα αρχίσει να τελειοποιεί νέες πυρηνικές κεφαλές με υπόγειες δοκιμές. «Είμαι βέβαιος ότι αναπτύσσουν μία νέα βόμβα» είπε ο Πέρι σε συνέντευξη.
«Είμαι βέβαιος ότι θα θέλουν να τη δοκιμάσουν. Όλα εξαρτώνται από τον Πούτιν» προσέθεσε. Η ανάπτυξη της αμερικανικής υπερηχητικής πυρηνικής κεφαλής υποχρεώνει τους Κινέζους να τελειοποιήσουν τη δική τους. Ο Μαρκ Γκάμπραντ, ειδικός στα πυρηνικά όπλα στο πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, ασκεί πιέσεις για την απαγόρευση των δοκιμών των υπερηχητικών πυρηνικών όπλων σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν αυτό συνεχίσει, έγραψε, οι ευέλικτες πυρηνικές κεφαλές θα γίνουν πραγματικότητα μέσα στην επόμενη δεκαετία. «Ο κόσμος δεν κατάφερε να βάλει το πυρηνικό τζίνι πίσω στο μπουκάλι. Και τώρα νέα τζίνι έχουν απελευθερωθεί» είπε.
