Ανδρικό βιολογικό ρολόι

Ενας φίλος έδωσε εσχάτως άφεση αµαρτιών στον 85χρονο Κώστα Βουτσά που ετοιμάζεται να γίνει εκ νέου πατέρας λόγω της «γνήσιας προδιάθεσής του ως αιώνιος νεανίας-τεντιμπόης». Μπορεί η αμφιβόλου αισθητικής παρέλαση διασήμων που αποφασίζουν να διαβούν το κατώφλι της πατρότητας σε κάτι παραπάνω από προκεχωρημένη ηλικία να συνεχίζεται αδιαλείπτως, ουδείς, όμως, μπορεί πλέον να αγνοήσει το «τικ τακ» του «ανδρικού βιολογικού ρολογιού». Το οποίο ηχεί εξίσου επιτακτικό και ανηλεές.

Οι γυναίκες μπορούν να επιχαίρουν, ύστερα από αιώνες ολόκληρους αναπαραγωγικού bullying. Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας, οι άνδρες έχουν αισίως πάψει να είναι οι «free riders» στο παιχνίδι της αναπαραγωγής, αυτοί που κάνουν παιδί όποτε θέλουν ή όποτε αυτοί νιώσουν ώριμοι (ακόμη και αν αυτή η ωριμότητα γειτνιάζει επικινδύνως με τον επιθανάτιο ρόγχο). Αποκαλύπτεται δηλαδή ότι και η ηλικία του άνδρα επιδρά στη γονιμότητα με τρεις διαφορετικούς τρόπους. Οσο μεγαλύτερος ο πατέρας, τόσο λιγότερες οι πιθανότητες σύλληψης, τόσο αυξημένες οι πιθανότητες αποβολής και οι πιθανότητες να γεννηθεί ένα παιδί με προβλήματα υγείας.

Το τελευταίο είναι σαφώς και το πιο ακανθώδες. Οι ειδικοί εστιάζουν πλέον την προσοχή τους στο ότι αν και ο άνδρας παράγει σπέρμα σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, ο μηχανισμός παραγωγής σπέρματος γερνάει. Αποτέλεσμα; Να εμφανίζονται ολοένα και περισσότερες «επικίνδυνες» μεταλλάξεις στα σπερματοζωάρια. Οι μεταλλάξεις αυτές ευθύνονται για τα αυξημένα ποσοστά αυτισμού, Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), διπολικής διαταραχής, σχιζοφρένειας, αυτοκτονικών τάσεων και κατάχρησης ουσιών στα παιδιά των μεγαλύτερων σε ηλικία ανδρών. Σύμφωνα με μία από τις διεξοδικότερες μελέτες επί του θέματος (από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα στις ΗΠΑ και του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας), η οποία δημοσιεύτηκε πέρυσι στο επιστημονικό έντυπο «JΑΜΑ Psychiatry», τα παιδιά ενός 45χρονου άνδρα σε σύγκριση με εκείνα ενός 24χρονου αντιμετώπιζαν: διπλάσιο κίνδυνο ψυχωσικών διαταραχών, τριπλάσιο κίνδυνο αυτισμού, 25πλάσιο κίνδυνο διπολικής διαταραχής κ.ο.κ.

Στο άρθρο «Why men should also worry about waiting too long to have kids» (σε ελεύθερη απόδοση «Γιατί και οι άνδρες πρέπει επίσης να προσέχουν να μην περιμένουν πολύ για να κάνουν παιδιά») που δημοσίευσε πρόσφατα η «Washington Post» γίνεται εκτενής λόγος για τον εμμονικό στιγματισμό της γυναίκας όσον αφορά τα προβλήματα γονιμότητας (όταν κάτι δεν πάει καλά, πρώτα εκείνη θα εξεταστεί, πρώτα τα δικά της «γερασμένα» ωάρια θα τεθούν εν αμφιβόλω κ.ο.κ.): «Είναι, μεταξύ άλλων, αναπόσπαστο κομμάτι βαθιά ριζωμένων πολιτισμικών πεποιθήσεων απέναντι στην αναπαραγωγική διαδικασία. Ο Μπαρνς, ο γνωστός κοινωνιολόγος της ιατρικής και του φύλου αποφαίνεται πως, τόσο στο συλλογικό φαντασιακό όσο και στην ιατρική κοινότητα, υπήρχε η πεποίθηση ότι η γονιμότητα, η εγκυμοσύνη και η γέννα ήταν αμιγώς γυναικεία ζητήματα». Σημειωτέον ότι ο πρώτος που, στο ομώνυμο βιβλίο του το 2005, αποτόλμησε να φέρει στην ημερήσια διάταξη τον όρο «Μale biological clock» («ανδρικό βιολογικό ρολόι»), ο νεοϋορκέζος ειδικός της αναπαραγωγικής ιατρικής Χάρι Φις αντιμετωπίστηκε με χλεύη. «Είναι απίστευτο το πόσες ανοησίες άκουσα για αυτό το βιβλίο» λέει ο ίδιος στην «Washington Post». «Οταν πρωτοκυκλοφόρησε πολλοί ταράχτηκαν που αποκάλυψα τον θρυμματισμό τής μάτσο εικόνας του άνδρα που μεγαλώνει».

Κάποιοι, βέβαια, επιµένουν να αντιτάσσουν τα πλεονεκτήματα του πιο έμπειρου πατρός. Υπάρχει, μεταξύ άλλων, η άποψη ότι ενδέχεται ο πιο «σιτεμένος» (ακόμη και στα όρια της αποσύνθεσης) μπαμπάς να υπερτερεί σαφώς συναισθηματικά έναντι του νεαρού, παντελώς ανώριμου εαυτού του. Ενδεικτικό ενδεχομένως το παράδειγμα του Ρόνι Γουντ των Rolling Stones. Σε λίγο θα κυκλοφορεί και αυτός με υπολείμματα ξινισμένου γάλακτος στο T-shirt του (καθότι τον ερχόμενο Ιούνιο, στα 69 του, η τρίτη και 37χρονη σύζυγός του θα αποκτήσει δίδυμα). Ισως αυτή τη φορά να τα πάει καλύτερα με την πατρότητα. Γιατί, για παράδειγμα, στα πρώτα παιδιά του (αυτά που απέκτησε στη διάρκεια της νιότης του) απαγόρευε ρητώς να τρώνε μαρέγκα. Ο λόγος ήταν ότι ο μπαμπάς Ρόνι μπέρδευε τους λευκούς, ζαχαρώδεις λοφίσκους με τους σβόλους κοκαΐνης που φαίνεται ότι αφθονούσαν τότε στο σπίτι.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016