Το τηλεκοντρόλ και το βιβλίο

Ενα από τα δύο: ή αυτοί οι Νιμπελούνγκεν της ενημέρωσης που ισχυρίζονται πως λένε όλη την αλήθεια στα μεταμεσονύκτια κανάλια είναι οι καλύτεροι ή πρέπει να εμπιστεύεται κανείς (και να υπακούει) τους «διαφωτιστές» των κυριλέ, η αληθολογία των οποίων είναι ευθέως ανάλογη των απολαβών τους. Η ενημέρωση, δηλαδή ό,τι επιτήδεια σερφάρει στο σιωπηλό τσουνάμι της πραγματικότητας, θέτει ένα ακόμη ζητηματάκι στους ενημερωτές μας: Πώς θα κατορθώσουν να εμποδίσουν τον ενημερωνόμενο να κινητοποιήσει τα ρεφλέξ του και να «απασφαλίσει» –για να χρησιμοποιήσω τον όρο του Νίκου Βούτση για τη Ζωή. Προσωπικά τα χάνω. Και δοκιμάζω υπομονή και φρένας για να εξέλθω σώος από το ωκεάνιο κύμα της αλήθειας πριν το τσουνάμι σκάσει μέχρι τον Υμηττό με τις κεραίες και τα κούμαρα. Διότι η ενημέρωση στην Ελλάδα εκτός από «κατά ζώνας» πρέπει να γίνεται και «κατά μόνας», όταν μόνος του ο καθένας αναγνωρίζει τι επιθυμεί περισσότερο: τα ιώδια ή τα μπαμπάκια.

Και ξέρω ότι δεν κάνω καλά να κάθομαι στον καναπέ μπρος στην τηλεόραση με την εύθυμη συντροφιά της Ζαχαρέα και της Κοσιώνη. Και λέω πως έχει χαθεί ο δρόμος που οδηγεί στην Αγορά. Και καταλαβαίνω τον ποιητή που αναρωτιέται: «Αφού έχει χαθεί ο δρόμος από ποιους δρόμους φτάσαν στην Αγορά αυτά τα πρόσωπα;». Τα πρόσωπα φτάσαν στην Αγορά από την τηλεόραση. Δεν χρειάζεται όμως τηλεκοντρόλ η δημιουργία, αλλά το βιβλίο: το «θεϊκό μυαλό» ενός Κικέρωνα και όχι του κυρίου Πόλσον. Το μυαλό, που σώζει και μεταμορφώνει τη ζωή, το συναντάμε στο βιβλίο και όχι στο όρος Θαβώρ που ισοπεδώθηκε για το ΤΑΥΠΕΔ.

Ο Μαρσέλ Προυστ στο βιβλίο του Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο έγραφε ότι η ζωή, «η πραγματική ζωή, η ζωή επιτέλους ολόγυμνη και ολόφωτη, η μοναδική συνεπώς ζωή που μπορεί να πει κανείς πως βίωσε πραγματικά, είναι η λογοτεχνία».

Αλλά ας μη νομίσει ο αναγνώστης ότι βρυχάται εδώ το λιοντάρι της Metro Goldwyn Mayer πάνω ακριβώς από το «Ars Gratia Artis» του θυρεού της. Εδώ ομολογεί ένας άνθρωπος που έμαθε ότι όχι μόνο η τέχνη σώζει τη ζωή αλλά και η ζωή την τέχνη, επενεργώντας στους ακρογωνιαίους λίθους αυτού του χάρτινου οικοδομήματος (του βιβλίου) γραμμένου, κυριολεκτικά πελεκημένου από τον πελεκάνο του πεπρωμένου μας.

Σε αυτές τις δύσκολες μέρες ο παλιός μου μαθητής Νικόλας Σεβαστάκης στη «LIFO» μού θύμισε πως δεν γίνεται να επιστρέφουμε στην αυταπάτη περί «τέχνης που σώζει». Αντίθετα, «απέναντι σε κακές πολιτικές οφείλει κανείς να σκεφτεί και να δοκιμάσει καλύτερες πολιτικές αποκρίσεις. Αυτός είναι ο στοιχειώδης και απαραίτητος ρεαλισμός. Το να διακρίνουμε τις διαφορετικές περιοχές και τις αξίες τους».