Η μη γραμμική εξέλιξη των πολιτικών υποθέσεων (με κάθε εκδοχή) κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους έχει προκαλέσει πλήρη ανισορροπία στους προϋπολογισμούς των βασικών δραστηριοτήτων της χώρας και ιδία αυτών οι οποίοι έχουν σχέση με τα κοινωνικά έξοδα αναπαραγωγής της εργασίας.
Προφανώς η αιτιολογία αυτού του φαινομένου βρίσκεται στα αλλεπάλληλα πλήγματα της παρατεταμένης (και μη ανατάξιμης εισέτι) οικονομικής ύφεσης, σε συνδυασμό με την ατελέσφορη (και εν πολλοίς καταστροφική) μνημονιακή πολιτική στο έδαφος μιας ενδημικής και χρόνιας διαρθρωτικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό, η δαπάνη για την κοινωνική πολιτική έχει υποστεί δραματική μείωση, η οποία έχει οδηγήσει στην κατάρρευση του κράτους ευημερίας.
Ως εκ τούτου, ο υγειονομικός τομέας έχει πλέον τεθεί στο στόχαστρο αυτών των πολιτικών, με αποτέλεσμα η συνολική δαπάνη υγείας να καταρρεύσει από 23,7 σε 14,5 δισ. ευρώ την περίοδο 2009 -2015.
Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται από το γεγονός ότι η ασφαλιστική κάλυψη για την υγεία, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του ΟΟΣΑ, έχει μειωθεί κατά 21% δηλαδή από 100% σε 79% (κατ’ άλλες εκτιμήσεις >30%), πράγμα το οποίο επισημαίνει την ταχεία «απασφάλιση» του πληθυσμού. Επιπροσθέτως, η μείωση της δημόσιας και της ιδιωτικής δαπάνης έχει προκαλέσει φαινόμενα «αντίστροφης υποκατάστασης» με την (αναλογική) μετακίνηση πόρων στη νοσοκομειακή περίθαλψη σε βάρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Τα φαινόμενα αυτά σε συνδυασμό με την επιδείνωση των σχετιζομένων με την υγεία δεικτών του επιπέδου υγείας και την επίταση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων συγκροτούν μια κατάσταση collapsus στην υγεία.
Η εμμονή της διεθνούς επιτήρησης στην πολιτική αυτή και η επιβολή έτι περισσότερων περιοριστικών μέτρων σε συνδυασμό με την ατελέσφορη μεταρρύθμιση του «δίδυμου» σχήματος ΕΟΠΥΥ/ΠΕΔΥ προκαλεί μείζονος βαθμού μείωση της προσφοράς στον δημόσιο τομέα, καθώς επίσης και στον ιδιωτικό τομέα διά της πλήρους στάσης πληρωμών και ως εκ τούτου τη συρρίκνωση και συνολική πτώχευση.
Η απάντηση, βεβαίως, δεν είναι η συγκρότηση μιας ισχνής κρατικής (προνοιακού χαρακτήρα) ασφάλισης όπως επιδιώκουν κάποιοι (ψευδο)φιλελεύθεροι και μερικοί ιδεοληπτικοί κρατικιστές, αλλά η διεύρυνση της χρηματοδοτικής βάσης με διαρθρωτικές αλλαγές και εναλλακτικές πηγές (υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών με πρόσθετο κριτήριο την προστιθέμενη αξία, ειδικοί «φόροι αμαρτίας» και άλλες σχετικές) και η ενίσχυση του κράτους ευημερίας διά μέσου ευρέων και ουσιωδών μεταρρυθμίσεων, ώστε να αποφευχθεί το επαπειλούμενο (χρηματοδοτικό) crash στην υγεία.
Ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος είναι καθηγητής Οικονομικών Υγείας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ