Πάλι το δύσμοιρο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) στο εδώλιο. Ελλειψη οικονομικών πόρων, έλλειψη υλικών και πάνω από όλα μεγάλη έλλειψη προσωπικού. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας υπάρχουν σήμερα κενές 20.239 θέσεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Πρωτοσέλιδα του έντυπου Τύπου αναφέρουν κατά καιρούς ότι το κλείσιμο του ΕΣΥ είναι προ των πυλών. Ισως υπερβολή.
Πάντως η αλήθεια είναι ότι και ο πλέον κακοπροαίρετος επικριτής των δρωμένων στον χώρο της Υγείας δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός της μεγάλης οικονομικής δυσπραγίας της χώρας που δεν άφησε αλώβητο και τον χώρο της Υγείας. Ας δεχθούμε επιτέλους ότι είμαστε σε πτώχευση.
«Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος» (κυβέρνηση)!
Υπάρχουν όμως και χειρισμοί που μπορούν να βελτιώσουν τον χώρο της Υγείας και που δεν απαιτούν χρήματα. Οπως λ.χ. οι σωστές και αποτελεσματικές διοικήσεις και ο περιορισμός της σπατάλης. Ας μου επιτραπεί να εκφράσω την άποψή μου, επί τη ευκαιρία της αντικατάστασης σχεδόν όλων των διοικητικών συμβουλίων των νοσοκομείων της χώρας με την αιτιολογία ότι απέτυχαν στην άσκηση των καθηκόντων τους.
Δεν είναι πρωτόγνωρο το φαινόμενο να αλλάζουν οι διοικήσεις οργανισμών και νοσοκομείων φυσικά, όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις. Καθαρά ελληνικό φαινόμενο. Ικανοί και ανεπαρκείς στο ίδιο τσουβάλι. Και φυσικά αυτό είναι το πρόσχημα.
Στην ουσία όμως είναι το να τοποθετήσουμε και να βολέψουμε τους ημετέρους. Πάνω από όλα οι δικοί μας άνθρωποι.
Εκτιμώ ότι οι δυσανεξίες στον χώρο της Υγείας, εκτός από εκείνες που απορρέουν από την κακή οικονομική κατάσταση της χώρας, αποδίδονται κυρίως στην κακοδιοίκηση των νοσοκομείων.
Το υπουργείο Υγείας είναι το ανώτατο εποπτικό όργανο στον χώρο της Υγείας, είναι όμως στην ουσία επιτελικό όργανο. Αυτό φυσικά δεν απαλλάσσει τη διοίκηση του υπουργείου από τις δυσανεξίες που σημειώνονται στον χώρο της Υγείας.
Το μεγαλύτερο όμως μέρος της ευθύνης ανήκει στους περιφερειάρχες των 7 διοικήσεων των Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας (ΔΥΠ) αλλά και στα διοικητικά συμβούλια των νοσοκομείων. Είναι εκείνα που έχουν την κύρια ευθύνη για όλες τις δυσλειτουργίες, κυρίως όμως για τα μεγάλα οικονομικά ελλείμματα που δημιουργούνται στα νοσοκομεία.
Στο σημείο αυτό, θα επιθυμούσα να αναφερθώ στην επιλογή των διοικητικών συμβουλίων των νοσοκομείων, μια και το επιβάλλει η επικαιρότητα. Είναι τα τελευταία όργανα διοίκησης, αλλά και τα πιο σπουδαία. Ασκούν όλους τους ελεγκτικούς μηχανισμούς που απορρέουν από τη νομοθεσία για την εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομειακών μονάδων. Διαχειρίζονται το ανθρώπινο δυναμικό σύμφωνα με το καταστατικό των νοσοκομείων και τέλος οφείλουν να διαχειρίζονται τα οικονομικά κονδύλια με διαφάνεια και πάντοτε με γνώμονα το κόστος-όφελος.
Προαπαιτούμενο για τη διοίκηση των νοσοκομείων είναι η τεκμηριωμένη εμπειρία και γνώση του χώρου. Η Οικονομία της Υγείας έχει εξελιχθεί σε μια σπουδαία και σοβαρή επιστήμη και οι διοικητές οφείλουν να είναι γνώστες του αντικειμένου, ώστε να διαχειρισθούν τις δυσκολίες που προκύπτουν από τη διαχείριση των νοσοκομείων. Στη χώρα μας δυστυχώς δεν διατίθενται αρκετά στελέχη με περγαμηνές γνώσεων στην Οικονομία της Υγείας.
Οι Οικονομικές Επιστήμες στη χώρα μας οφείλουν να διδάξουν το γνωστικό αυτό αντικείμενο, ώστε να δημιουργηθούν τα στελέχη εκείνα που θα στελεχώσουν τα νοσοκομεία μας. Είναι καιρός εξάλλου οι Ιατρικές Σχολές της χώρας να συμπεριλάβουν στο εκπαιδευτικό curriculum και το μάθημα της Οικονομίας της Υγείας, έστω στην αρχή ως κατ’ επιλογήν. Οι μέλλοντες ιατροί οφείλουν να διδαχθούν τις αρχές της από τα πρώτα βήματά των.
Είναι προφανές ότι η επιλογή των προσώπων για τις διοικήσεις των νοσοκομείων είναι ένα δύσκολο έργο και ασφαλώς θα υπάρχουν ατυχείς επιλογές. Είναι όμως παγιωμένη αντίληψη ότι συνήθως επιλέγονται πρόσωπα «γέννημα και θρέμμα του κομματικού σωλήνα». Πελατειακά κομματικά στελέχη και οσφυοκάμπτες των πολιτικών γραφείων στοχεύοντας στην κοινωνική προβολή των ή που έχουν ύποπτες ιδιοτελείς βλέψεις. Δυστυχώς όμως υπάρχουν και οι ρουσφετολογικοί διορισμοί, στην πλειοψηφία των ανίδεοι απόστρατοι αξιωματικοί ή αποτυχημένοι πολιτευτές. Εκτιμώ προσωπικά για διάφορους λόγους τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Πιστεύω ότι θα επιλέξει τους άριστους και όχι τους αρεστούς, τους άξιους και όχι κομματικά στελέχη χωρίς εμπειρία και γνώσεις.
Δυστυχώς, η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά σε αυτούς. Ας μην το ξεχνούν!
Ο κ. Γιώργος Α. Ανδρουλάκης είναι ομότιμος καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
