Και η εµµηνόπαυση βγαίνει από την ντουλάπα; Οχι, η αλήθεια είναι ότι μάλλον προσπαθεί να βγει. Γιατί αυτός ο «αναπόφευκτος σταθμός στη ζωή κάθε γυναίκας» (όπως γράφουν, συνήθως έμπλεα συγκατάβασης και ενίοτε αποστροφής, τα γυναικεία περιοδικά, κατά προτίμηση στις τελευταίες σελίδες τους) εξακολουθεί να θεωρείται κάτι μεταξύ τυφοειδούς πυρετού και μεθόδου στραπάντο (το δέσιμο με σχοινί πισθάγκωνα και το κρέμασμα –από τα πιο δημοφιλή βασανιστήρια των λατινοαμερικανών δικτατόρων). Θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεις τις τηλεοπτικές διαφημίσεις για τις πάνες (ακράτειας) ενηλίκων. Την ώρα που προβάλλονται, προσποιείσαι ότι ψάχνεις το τηλεκοντρόλ ή ότι μαζεύεις τα ψίχουλα από το χαλί. Ξέρεις ότι είναι μια βιολογική πραγματικότητα που υπάρχει για κάποιες άλλες. Αλλά αποκλείεται να πλήξει κάποτε κι εσένα.
Ομολογουμένως σήμερα, που η μέση ηλικία θεωρείται εντελώς ακαθόριστη (με τα 60 να είναι τα νέα 40 και τα συναφή), η εμμηνόπαυση έχει γίνει περισσότερο mainstream από ποτέ. Υποθέτω ότι σε αυτό έχει συμβάλει και το γεγονός ότι το 2030 πάνω από 1,5 δισ. γυναίκες θα είναι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, άνω των 50 ετών. Κυκλοφορεί δε ήδη (χάρη στην Εταιρεία Εμμηνόπαυσης Βόρειας Αμερικής) η δωρεάν εφαρμογή MenoPro για το κινητό: λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα συμπτώματα που εκδηλώνεις και το ιατρικό ιστορικό σου, σου δίνει κατευθυντήριες γραμμές για να περάσεις αυτή την περίοδο όσο πιο ανώδυνα γίνεται. Της αυτής τεχνοτροπίας και τα αμερικανοτραφή menopause parties που προσφέρονται στο πλαίσιο εταιρικών προγραμμάτων για την υγεία και την ευεξία των υπαλλήλων (τα οποία εξυπακούεται ότι γνωρίζουν πρωτοφανή… άνθηση στην Ελλάδα της μόνιμης ανεργίας). Πρόκειται για events με ατμόσφαιρα κοκτέιλ πάρτι, όπου μια 50-φεύγα ειδικός, με καυτό μίνι, ενθαρρύνει τις εργαζόμενες μιας πολυεθνικής να ανταλλάξουν απενοχοποιημένα γνώσεις, εμπειρίες και σκευάσματα για εφιδρώσεις, εξάψεις, αϋπνίες αλλά και για το ψυχοσυναισθηματικό «τρενάκι του τρόμου», την καταβαράθρωση της λίμπιντο κ.ο.κ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι εν έτει 2015 οι γυναίκες στην πλειονότητά τους δεν έχουν ιδέα πώς να αντεπεξέλθουν στις σωματικές και ψυχικές «παρενέργειες» της εμμηνόπαυσης (οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ένα 70% τις υπομένει σιωπηλά, βιώνοντας συχνά με τραυματικό τρόπο αυτό το άδοξο «βιολογικό τέλος της νεότητας», σε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει το γήρας ως μολυσματική νόσο). Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλά εξαρτώνται από το πώς και πότε βιώνει μια γυναίκα την πορεία προς την οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως. Διότι είναι διαφορετικό να μπαίνεις στην κλιμακτήριο όταν έχεις κάνει παιδιά και διαφορετικό όταν δεν έχεις (και επιθυμείς διακαώς να αποκτήσεις). Είναι διαφορετικό να έχεις εξάψεις και εφιδρώσεις «φυσιολογικά», π.χ. στα 55, και διαφορετικό στα 43, επειδή έχεις υποβληθεί σε υστερεκτομή. Θυμάμαι μια φίλη που γέννησε δίδυμα με εξωσωματική στα 47 της: «Ποια εμμηνόπαυση; Εδώ δεν προλαβαίνω ούτε να σκεφτώ!».
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης ότι και η παιδεία των ανδρών παραμένει πεισματικά ελλειμματική όσον αφορά το θέμα (δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια οι δάσκαλοι του δημοτικού προτρέπουν και τις μαμάδες των αγοριών να τα ενημερώνουν για την περίοδο). Οι γυναικείες ορμόνες παραμένουν terra incognita για τους περισσότερους. Αδυνατούν, για παράδειγμα, να αντιληφθούν ότι οι διακυμάνσεις τους μπορεί να σε καταστήσουν πιο ευάλωτη στις αγχώδεις διαταραχές και στην κατάθλιψη. Μόνο εξ ανάγκης μαθαίνουν τι ακριβώς συμβαίνει. Πρόσφατα, ένας γνωστός μου μπαμπάς, που βρέθηκε εγκλωβισμένος μεταξύ διασταυρούμενων πυρών (με τη σύζυγό του με έντονο κλιμακτηριακό σύνδρομο και τη 13χρονη κόρη του γεμάτη νεύρα και ακμή) αναφώνησε: «Ναι, επιτέλους κατάλαβα! Αυτά τα γ… οιστρογόνα θα είναι η καταδίκη μου».
Σήμερα που οι γυναίκες όχι απλώς δεν απενεργοποιούνται, αλλά επαναφορτίζονται μετά τα 40, ο πλανήτης καλείται να δώσει την πρέπουσα σημασία σε αυτόν τον αναθεματισμένο «αναπόφευκτο σταθμό στη ζωή κάθε γυναίκας». Υπενθυμίζω πως όταν ανέβαινε, πριν από ακριβώς δέκα χρόνια, στις 22 Νοεμβρίου 2005, στον θρόνο της καγκελαρίας η 61χρονη σήμερα Ανγκελα Μέρκελ, πρέπει να όδευε, με τις μηχανές στο φουλ, προς την εμμηνόπαυση. Αυτό ποσώς την εμπόδισε να κάνει την Ευρώπη άθυρμά της.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ