Εχει ποινικές ευθύνες ο κ. Βαρουφάκης;

Εχει άραγε ποινικές ευθύνες ο κ. Βαρουφάκης; Πάνω σε αυτό το επίπεδο θα ήθελα να διατυπώσω τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

1. Εσχάτη προδοσία. Το ενδεχόμενο της κατάφασης ποινικών ευθυνών του κ. Βαρουφάκη για προπαρασκευαστικές πράξεις εσχάτης προδοσίας θα μπορούσε μόνο να νοηθεί λόγω της έκνομης προσπάθειας εισαγωγής ενός «παράλληλου τραπεζικού συστήματος», δηλαδή της υποκατάστασης «εκ των άνω» κάποιων κρατικών οργάνων και του σφετερισμού των αρμοδιοτήτων τους!

Ομως κανείς δεν γνωρίζει εάν ο ευφάνταστος κ. Βαρουφάκης «κατασκεύαζε» απλώς φαντασιακά μια πραγματικότητα ή εάν υπήρχε όντως ένα συγκροτημένο επιχειρησιακό σχέδιο, του οποίου άλλωστε η αποδεικτική θεμελίωση είναι εξαιρετικά δυσχερής. Για αυτό δεν θα πρέπει να γίνει ποινική διερεύνηση για αυτό το ζήτημα.

2. Κακουργηματική απιστία. Το ενδεχόμενο κατάφασης παρόμοιων ποινικών ευθυνών για τον κ. Βαρουφάκη δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εντελώς αποκλεισμένο, όμως προσκρούει σε ένα εμπόδιο: Το έγκλημα τούτο έχει ως προαπαιτούμενο την ύπαρξη διαχειριστικής εξουσίας εκ μέρους του δράστη (ή την ύπαρξη διαχειριστικών πράξεων). Ομως εδώ είχαμε να κάνουμε με πολιτικές επιλογές.

Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητο να αποδειχθεί η γνώση του κ. Βαρουφάκη, δηλαδή ότι με την εισαγωγή ενός «κρυφού τραπεζικού συστήματος» ή με το κλείσιμο των τραπεζών ο πρώην υπουργός Οικονομικών σκόπευε να βλάψει τη δημόσια περιουσία.

3. Τέλος, πρέπει σίγουρα να γίνει ποινική διερεύνηση σε ό,τι αφορά την υποκλοπή ή την απόπειρα υποκλοπής απόρρητων φορολογικών δεδομένων (μέσα από την κρυφή και δήθεν «επαναστατική» εισαγωγή της δραχμής). Ομως όλα αυτά πρέπει να γίνουν προσεκτικά, ώστε να μην «ποινικοποιηθούν» κάποιες ιδεολογικές επιλογές! Πάνω απ’ όλα είναι ανάγκη να αξιολογηθεί η κοινωνικοπολιτική «φιγούρα» του κ. Βαρουφάκη που μοιάζει εκπληκτικά με εκείνη του αρχαίου Αλκιβιάδη, όπως την έχει σκιαγραφήσει έξοχα η Ζακλίν ντε Ρομιγί.

Οταν δηλαδή συνυπάρχουν τα μεγέθη της ευφυΐας και του τυχοδιωκτισμού, συνήθως επικρατεί ο τυχοδιωκτισμός. Ο κ. Βαρουφάκης δεν ήταν ο κλασικός τυχοδιώκτης, αλλά λαχταρούσε απίστευτα να προβάλλει τον εαυτό του στα παγκόσμια media!

Ετσι, έχει δίκιο ο Michael Roberts όταν λέει ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών ήταν περισσότερο εκκεντρικός παρά μαρξιστής (more erratic than Marxist)!

Σίγουρα ο κ. Βαρουφάκης «συναντά» παράδοξα τη σκέψη του Μαρξ σε ένα σημείο: Δηλαδή κατά την εφαρμογή της κλασικής παραδοχής του μεγάλου φιλοσόφου, ότι «οι υλικές συνθήκες της ζωής προσδιορίζουν και τη συνείδηση ενός ανθρώπου».

Με απλά λόγια: δεν μπορείς να παριστάνεις τον «επαναστάτη» και ταυτόχρονα να κάνεις αριστοκρατικές διακοπές στην πολυτελή σου βίλα!

Ετσι δεν διαμορφώνεις «συνειδήσεις πολιτών»!

Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ.