Το γλωσσάριο της κωλοτούμπας – Απρόβλεπτος

Μερικές εκατοντάδες χιλιάδες –ίσως μερικά εκατομμύρια –Ελληνίδες και Ελληνες παρακολούθησαν την de profundis συνέντευξη του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα σε δύο «πειθαρχημένους» δημοσιογράφους της ΕΡΤ την περασμένη Τρίτη. Η κακομοιριασμένη, αναγεννηθείσα εκ της τέφρας της ΕΡΤ είδε την άλλως ανύπαρκτη τηλεθέασή της να εκσφενδονίζεται στα ύψη. Συχνά σχηματίστηκαν –gloria –παρέες με πίτσες και μπίρες, όπως αν θα έπαιζε ο Ολυμπιακός με τον Παναθηναϊκό. Σε μία από αυτές τις παρέες ήμουν και εγώ. Οι παριστάμενοι, άνδρες και γυναίκες, ήταν όλοι (γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε;) φανατικοί οπαδοί του «Ναι» στο δημοψήφισμα, φίλοι της Ευρώπης, του εκσυγχρονισμού, κατάλοιπα της σημιτικής ανθελληνικής συνωμοσίας που με τη μία ή την άλλη ευκαιρία κάποιο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ με κάποια ευκαιρία καταγγέλλει.

Oταν τελείωσε η συνέντευξη και έκλεισε η τηλεόραση, κάποιος είπε με ένα σχεδόν τρυφερό ύφος: «Kαλά τα κατάφερες, τσόγλανε».

Είναι προφανής η αγένεια απέναντι σε έναν εκλεγμένο πρωθυπουργό. Είναι όμως εξίσου προφανής η αμηχανία μπροστά σε μια προσωπικότητα που σε νεαρή ηλικία, με συνθήκες απερίγραπτης περιπλοκότητας και δυσχέρειας, καταφέρνει να αντιμετωπίσει το αδιανόητο ή να κάνει, για να μιλήσω πιο απλά, το άσπρο μαύρο και το μαύρο άσπρο μέσα σε δύο ώρες.

«Μισγάγκεια απερινόητος» όπως θα έλεγα αν ήμουν ο αγαπημένος μου φίλος Κώστας Ζουράρις. Δεν ξέρουμε τι θα ακολουθήσει στις ημέρες που μεσολαβούν ανάμεσα σε αυτή τη γραφή και στην Κυριακή, οπότε και διαβάζετε. Αυτή πάντως τη στιγμή τηρείται το χρονοδιάγραμμα. Η μπάλα έχει περάσει από τα χέρια της ελληνικής Βουλής στα χέρια της Σλοβακίας και της Φινλανδίας, ένας ανασχηματισμός επωφελής επίκειται, έχει δημιουργηθεί το κλίμα για να μπουν στο περιθώριο οι τενόροι και οι πάσης φύσεως λαϊκιστές και να αναγκαστούν τα μέσα ενημέρωσης να ασχοληθούν με τα ουσιαστικά προβλήματα της χώρας.

Επειτα από πολλές περιπέτειες και ένα εξάμηνο καταστροφικό για την οικονομία αναθρώσκει επιτέλους κάποιου είδους ελπίδα. Υπάρχει στη χώρα ένα ηγετικό μέγεθος στο επίπεδο της πολιτικής ηγεσίας και αυτό είναι ο Τσίπρας. Δεν χρειάζεται να θυμίσω σε κανέναν πόσο έχω πολεμήσει τον άνθρωπο, τις ιδέες του και τη δημαγωγική ευκολία με την οποία τις εμφάνιζε. Είναι όμως λάθος, σας παρακαλώ να με πιστέψετε, να ταυτίζουμε μια ηγετική φυσιογνωμία με τις αρετές ενός κοινού ανθρώπου.

Επί δεκαετίες εργάστηκα δίπλα και έζησα τον άνθρωπο και τον πολιτικό, τον μεγάλο αυτόν δημεγέρτη και κοινωνικό μεταρρυθμιστή που ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου. Αισθάνθηκα πριν από δύο χρόνια την ανάγκη να γράψω ένα βιβλίο για αυτή τη σχέση (Στην Ευρώπη με τον Ανδρέα, εκδόσεις Πατάκη).

Οι ηγέτες φαίνονται στα δύσκολα. Είναι πολύ εύκολο να κάθεσαι στην κορυφή του Ολύμπου και να εξαπολύεις κεραυνούς στον κάμπο στο κεφάλι του ενός ή του άλλου που σε ενόχλησε. Ή ακόμη όταν σου ‘ρθει να μεταμφιέζεσαι σε ταύρο, να απαγάγεις και να εξαφανίζεις την κακομοίρα Ευρώπη. Είναι εύκολη η κατάχρηση δύναμης όταν είσαι δυνατός. Είναι όμως εξαιρετικά δύσκολη η αυτοκριτική, που διατηρεί τη συσπείρωση των οπαδών σου, την ανοχή της κοινής γνώμης. Αυτή η έκθεση στο ύψιστο μέσον ενημέρωσης που είναι η τηλεόραση μετατρέπει την τροποποίηση θέσης σε απρόβλεπτο ακροβατικό εγχείρημα. Είναι δύσκολο να ταπεινωθείς διατηρώντας την αξιοπρέπειά σου, είναι σχεδόν ακατόρθωτο να κάνεις δύο και τρεις κωλοτούμπες και κάθε φορά να πέφτεις σταθερά, χωρίς να ταλαντευθείς ούτε μια στιγμή, και στα δύο σου τα πόδια.

Ποιος από τους παλιότερους θα ξεχάσει τη στιγμή που το πολιτικό θηρίο που λεγόταν Ανδρέας Παπανδρέου βρυχήθηκε σαν λιοντάρι μέσα στη Βουλή «Mea culpa, σας λέω! Τι άλλο θέλετε τέλος πάντων να πω;» και εσιώπησαν οι αντίπαλοι, που βεβαίως κατά τα άλλα είχαν απόλυτο δίκιο, γιατί κατάλαβαν ότι ο μεγάλος αυτός λαϊκός ηγέτης με πέντε λέξεις είχε πάρει την κοινή γνώμη με το μέρος του.

«Μπράβο τσόγλανε», που είπε και ο φίλος μου. Για να δούμε, θα συνεχίσεις στον δύσκολο δρόμο της ωρίμασης και της πολιτικής ενηλικίωσης ή θα αρχίσεις πάλι να παίζεις τσουλήθρα και τραμπάλες με τη Ζωίτσα, τον Γιανάκη και τα άλλα κακά παιδιά Λαφαζάνια, Λεουτσάκια, Βαλαβανάκια, Στρατουλάκια και τον φωνακλά Πετρακούλη; Θυμήσου μόνο πως, αν δεν ήσουν απρόβλεπτος και δεν κέρδιζες το χρυσό μετάλλιο στην κωλοτούμπα, αυτούς όλους δεν θα τους ήξερε ούτε η μάνα τους. (Θυρωροί δεν υπάρχουν πια από την εποχή του αείμνηστου Γιώργου Κατσιφάρα.)