Το αποτέλεσμα του καθεστωτικού «δημοψηφίσματος» της περασμένης Κυριακής υπήρξε ένας συνδυασμός απόγνωσης και εξαπάτησης. Οι ίδιοι πολίτες που επέλεξαν το «Οχι» την Κυριακή ευελπιστούσαν για μια συμφωνία με τους δανειστές την επόμενη Τρίτη και μάλιστα καλύτερη από την προηγούμενη που καταψήφισαν υπερηφάνως. Πρόκειται για άγνοια, για αφέλεια ή για θράσος; Από μεριάς της κυβέρνησης, το μεγαλύτερο κατόρθωμα υπήρξε η απόδοση στο «δημοψήφισμα» ταξικών χαρακτηριστικών, σε μια κορύφωση ανεντιμότητας και δημαγωγίας.
Οι ιδεολόγοι των συνιστωσών μεθόδευσαν συνειδητά τη φτωχοποίηση του ελληνικού λαού με τη βεβαιότητα ότι τούτο θα μετατρεπόταν σε συλλογική άρνηση αυτού που αντιλαμβανόμαστε γενικά ως Ευρώπη και ευρωπαϊκοί θεσμοί. Σε αυτό το παιχνίδι εξαιρετικά αποτελεσματικής προπαγάνδας θριάμβευσαν, όπως έδειξε το αποτέλεσμα του κυβερνητικού «δημοψηφίσματος». Μέσω του διαβολικού αυτού μηχανισμού, όσο περισσότερα δεινά τόσο πιο κακοί οι ξένοι. Και οι Ελληνες το πίστεψαν.
Ολοι είναι πια απέναντί μας, ακόμη και οι Ιταλοί που ως σήμερα υιοθετούσαν μια σχεδόν συγκινητική στάση απόλυτης υποστήριξης της χώρας μας. Μας γυρίζουν την πλάτη, αν κρίνουμε και από τις τελευταίες δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Πάολο Τζεντιλόνι για τη σημερινή κατάσταση και τις ευθύνες της Ελλάδας. Εμάς όμως δεν μας νοιάζει ο υπουργός, έχουμε κερδίσει τη στήριξη των γελωτοποιών της γειτονικής χώρας όπως ο Μπέπε Γκρίλο, μαζί με τους τριτοκοσμικούς ηγέτες της Λατινικής Αμερικής.
Ο,τι και αν συμβεί, ο εχθρός δεν είναι οι Ευρωπαίοι αλλά ο εαυτός μας: ό,τι και αν συμβεί, πρέπει να αποφύγουμε πάση θυσία τόσο τη θριαμβολογία για τη «νίκη» μας όσο και τη θυματοποίηση για την κατάντια μας. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια μιας νέας εθνικής αυτογνωσίας και αντίληψης για τη θέση μας στον κόσμο, κάτι που δεν έχουμε λύσει εδώ και δύο αιώνες. Επικαλούμαστε ακόμη την οθωμανική μας ιστορία, τη στάση απείθειας και ανυπακοής που διακρίνει τον λαό μας. Μήπως όλα αυτά είναι μόνο βολική πρόφαση για τη διάχυτη αντίληψη καθολικής παραβατικότητας που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά μας; Φτάσαμε να υποστηρίζουμε (σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις δημόσιου προσώπου –καθηγητή και όχι πολιτικού!) ότι αυτοί οι προτεστάντες Βόρειοι θέλουν να μας κάνουν σαν κι αυτούς, να υπογράφουμε δηλαδή κάτι συμφωνίες και ύστερα να τις εκτελούμε κατά γράμμα! Καταλαβαίνετε ότι η απόσταση είναι θεμελιωδώς οντολογική: πώς μπορούν να συνυπάρξουν νοοτροπίες τόσο αντιθετικές μεταξύ τους;
Η ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας και η συνακόλουθη διαμόρφωση ενός στοιχειώδους πυρήνα αστικής τάξης στη χώρα μας ανακόπηκε βίαια δύο φορές στον 20ό αιώνα: κατ’ αρχάς από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936, τρεις μόνο δεκαετίες αργότερα από το καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967.
Για την κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα χρειάστηκε κάτι παραπάνω, μόνο τέσσερις δεκαετίες, αν μετρήσουμε από το 1974. Ο,τι και αν συμβεί, μια εποχή τελείωσε. Θα κάνουμε όμως τα πάντα, κύριε Τσίπρα, ώστε το οικονομικά δυσχερές μέλλον να είναι τουλάχιστον ένα μέλλον δημοκρατικής ανάπτυξης και όχι ανελεύθερου, καθεστωτικού αυταρχισμού.
Ο κ. Ανδρέας Γιακουμακάτος είναι καθηγητής Αρχιτεκτονικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
