Το Αστρο του Δαβίδ

Αυτά που συνέβησαν στην Καβάλα σχετικά με τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου του Ολοκαυτώματος ξεπερνούν τα πρόσωπα.

Εκείνο το οποίο μας κάνει να διερωτόμεθα και όχι απλώς να ανησυχούμε είναι κάτι άλλο: μήπως το κλίμα, το πνεύμα των καιρών και οι πολιτισμικές συντεταγμένες που το συγκροτούν είναι αυτές που επέτρεψαν να ληφθεί μια τέτοια απόφαση. Και κυρίως η αιτιολογία πάνω στην οποία αυτή στηρίχθηκε.

Αιτιολογία απολύτως απολιτική. Με την έννοια ότι ιεραρχήθηκε ως υπέρτατη αξία η αποφυγή αντιδράσεων! Ταυτόχρονα όμως και προσβλητική για τον λαό στην υπόθεση ότι τέτοιες αντιδράσεις θα ήταν από αυτόν ενδεχόμενες! Μα, κι αν ακόμη το δεύτερο ήταν πιθανό, πολιτική σημαίνει αν αντιδράσεις εκδηλωθούν να τις «χτυπήσεις» κατακέφαλα. Θα ήταν μία ακόμη ευκαιρία.

Κυρίες και κύριοι της Καβάλας, οφείλετε να γνωρίζετε και σταθερά να θυμάστε το εξής: ότι με αυτό το διαβατήριο, με το Αστρο του Δαβίδ, πάνω από 6,5 εκατομμύρια άνθρωποι εξαερώθηκαν, δολοφονήθηκαν, μαρτύρησαν επειδή ένας ιστορικο-κοινωνικός ρατσισμός έκρινε ότι η ύπαρξή τους και οι επιδόσεις τους δεν συνέφεραν.

Ο,τι συνέβη από ένα σημείο του χρόνου και μετά ήταν γνωστό και σε κυβερνήσεις και σε «Εδρες» λιγότερο άγιες από όσο θα περίμενε κανείς. Αλλά και κάτι άλλο δεν πρέπει, ως ιστορική γνώση, να παραλείπεται: ότι κάποιοι άνθρωποι, ανώνυμοι, έστω λίγοι, όχι μόνο δεν αντιτάχθηκαν στην παράδοση των συνανθρώπων «τους» αλλά ανέχθηκαν το συντελούμενο έγκλημα.

Ακριβώς ως προς την τελευταία αυτή διάσταση, το περιστατικό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο και επώδυνο. Γιατί μπορεί να οδηγήσει στη φρικτή, έστω και άδικη, υποψία ότι η απόλυτη καταδίκη για ό,τι τότε συνέβη δεν είναι σήμερα πια τόσο ζωντανή, τόσο ισχυρή.

Την ημέρα, λοιπόν, κυρία δήμαρχος, που θα εγκαινιάσετε τη στήλη –και υπερβαίνοντας την οποιαδήποτε αδυναμία υποστήριξης της εξωτερικής υπόληψής σας –μπορείτε να διασώσετε με άλλο σχήμα τη συνείδησή σας. Μπορείτε να γονατίσετε. Εστω με κάποιον τρόπο. Ξέρετε, θα έχετε έτσι δείξει –μαζί με τόσους άλλους μεγάλους ηγέτες που ήδη το έκαναν –ότι μπορείτε να αδράξετε το λάθος για να προβάλετε δημόσια την πολιτική αξία της αναγνώρισής του.

Ο κ. Γιάννης Μεταξάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τακτικό μέλος της Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences.