ΤΟ ΒΗΜΑ –NEW YORK TIMES
Παράξενες οι εκλογές της 7ης Μαΐου για όποιον νοιάζεται για τη Βρετανία. Αν επανεκλεγεί ο Συντηρητικός Ντέιβιντ Κάμερον, θα πραγματοποιήσει δημοψήφισμα το 2017 το οποίο μπορεί να βγάλει τη χώρα εκτός ΕΕ. Δυο χρόνια θα χαθούν για μια παραλυτική δημόσια συζήτηση κατά την οποία θα έχουν ελεύθερο το πεδίο όσοι εκφράζουν την χειρότερη αντιευρωπαϊκή αδιαλλαξία.
Αν εκλεγεί ο Εργατικός Εντ Μίλιμπαντ, θα αναγκαστεί να βασιστεί με κάποιον τρόπο στην υποστήριξη του ανερχόμενου Εθνικού Κόμματος της Σκοτίας (SNP) το οποίο επιθυμεί τη διάσπαση της Βρετανίας. Ο Μίλιμπαντ υπόσχεται ότι δεν θα υποκύψει στις ιδιοτροπίες της επικεφαλής του SNP Νίκολα Στέρτζον, αλλά είναι ένας πολιτικός τόσο αποφασισμένος να φθάσει στη Ντάουνινγκ Στριτ που δεν έχει διστάσει να διαπράξει πολιτική αδελφοκτονία. Η υπόσχεσή του πρέπει να εξεταστεί υπό αυτό το ψυχρό πρίσμα.
Θα μπορούσε βεβαίως να καταφέρει ο Κάμερον να κρατήσει τη Βρετανία εντός ΕΕ ή ο Μίλιμπαντ να εκμεταλλευτεί το SNP χωρίς να γίνει όμηρός του. Το χειρότερο δεν είναι αναπόφευκτο.
Ωστόσο, οι ζοφερές αυτές επιλογές δείχνουν μια ανήσυχη και διχασμένη Βρετανία. Ο Κάμερον πέτυχε την οικονομική ανάκαμψη της χώρας και την μείωση της ανεργίας. Αλλά οι εισοδηματικές ανισότητες μεγαλώνουν. Το SNP τα πήγε πολύ καλά στην σκιαγράφηση μιας Συντηρητικής αντιευρωπαϊκής Αγγλίας παραδομένης στην ελεύθερη δράση των αδίστακτων επιχειρήσεων και του Μαμμωνά.
Οι εκλογές της Πέμπτης θα κριθούν πόντο –πόντο. Όπως το 2010, κανένα κόμμα δεν αναμένεται να λάβει την πλειοψηφία των 650 εδρών της Βουλής. Οι εκλογές θα αποτελέσουν πρελούδιο της προσπάθειας σχηματισμού ενός κυβερνητικού συνασπισμού.
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν ελαφρύ προβάδισμα στους Συντηρητικούς με 35% και 275 έδρες και ακολουθούν οι Εργατικοί με 34% και 267 έδρες. Η έκπληξη είναι το άλμα του SNP από τις σημερινές του έξι στις 50 έδρες.
Επειδή το SNP μπορεί να συνεργαστεί με τους Εργατικούς αλλά όχι με τους Συντηρητικούς, ο Μίλιμπαντ έχει περισσότερες πιθανότητες από τον Κάμερον να σχηματίσει κυβέρνηση. Το ακροδεξιό UKIP, που επηρέασε σημαντικά τις πολιτικές του Κάμερον, δεν φαίνεται να λαμβάνει περισσότερες από τέσσερις ή πέντε έδρες. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, που συγκυβέρνησαν με τους Συντηρητικούς, θα καταλάβουν τις περισσότερες από τις υπόλοιπες έδρες, αν και πολύ λιγότερες από το 2010.
Ο Κάμερον διεξήγαγε μια προεκλογική εκστρατεία χωρίς λάμψη. Ήταν συνήθως απών και ξανάβρισκε την φωνή του μόνο για να υπερασπιστεί την ελεύθερη επιχειρηματικότητα. Πέραν αυτού, κανείς δεν γνωρίζει τι πραγματικά πιστεύει ο Κάμερον. Το ρίσκο που παίρνει με την συμμετοχή της Βρετανίας στην ΕΕ είναι απερίσκεπτο και ασυγχώρητο. Μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει μια αξιόπιστη απάντηση για το τι επιθυμεί από την Ευρώπη ή γιατί υποσχέθηκε δημοψήφισμα. Με αυτό τον τρόπο, έθεσε σε κίνδυνο το μέλλον της Βρετανίας.
Ο Μίλιμπαντ έχει σωστά ένστικτα. Δεν θα πραγματοποιήσει δημοψήφισμα για την συμμετοχή στην ΕΕ. Ξεκινώντας από την αποφασιστικότητά του να καταργήσει το νόμο ο οποίος, ύστερα από την πληρωμή μιας ετήσιας εισφοράς, επιτρέπει σε πολλούς από τους πλουσιότερους κατοίκους της Βρετανίας να μην πληρώνουν φόρο στη χώρα για τα παγκόσμια εισοδήματά τους, φαίνεται ότι κατανοεί πως κάτι πρέπει να αλλάξει προκειμένου να επανεξισορροπήσει η βρετανική κοινωνία.
Έχει επικρίνει την άποψη πως «όλα επιτρέπονται για όσους βρίσκονται στην κορυφή» και πως «ό,τι είναι καλό για τους πολύ πλούσιους είναι πάντα καλό για τη Βρετανία». Αυτή την ανησυχία για μια κουλτούρα που κινείται με γνώμονα το χρήμα την μοιράζονται οι περισσότεροι Βρετανοί. Ο Μίλιμπαντ μπορεί να αποδειχθεί ο σημαιοφόρος αυτού του αισθήματος, σε όλη τη διαδρομή μέχρι τη Ντάουνινγκ Στριτ.