Ο όρος «λαϊτισμός» προέρχεται από το αγγλικό επίθετο «λάιτ» (light) που σημαίνει «ελαφρύς», «ανάλαφρος» κλπ. Το επίθετο «λάιτ» είναι πολύ γνωστό στους γλωσσομαθείς Ελληνες και χρησιμοποιείται συνήθως για να δηλώσει μια «λάιτ» δίαιτα, ένα «λάιτ» γεύμα, ένα «λάιτ» αναψυκτικό, μια «λάιτ» διασκέδαση κλπ. Όμως, όπως μαθαίνουμε, ο όρος «λάιτ» άρχισε τελευταία να χρησιμοποιείται και σε σχέση με το εξεταστικό και γενικά με το εκπαιδευτικό σύστημα. Αντίθετα δηλαδή προς την παραδεδομένη άποψη ότι οι εξετάσεις οφείλουν να είναι σοβαρές και να ελέγχουν τη βαρύτητα και το εύρος των γνώσεων όσων εξετάζονται ώστε ανάλογα να βαθμολογούνται, υποστηρίζεται (στο κλίμα τη χαρούμενης Συγκυβέρνησης) ότι οι εξετάσεις στα Σχολεία ή στα Πανεπιστήμια, αν δεν πρέπει να καταργηθούν εντελώς, θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι ανάλαφρες.
Αυτές οι απόψεις για «λάιτ» εξετάσεις και γενικά για μια χαλαρή εκπαιδευτική διαδικασία μάς είναι γνωστές από τις προεκλογικές εξαγγελίες του σημερινού αναπληρωτή υπουργού. Ποιητής ως είναι ο ίδιος, δηλαδή «πλάσμα ανάλαφρο, πεταχτό, ιερό και ένθεο», κατά τον Πλάτωνα, δεν θα μπορούσε να ανεχθεί τη βαρειά, λιπαρή και αργοκίνητη γνώση. «Η εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης της αριστεράς, δεν ενδιαφέρεται να κατηγοριοποιήσει τους μαθητές σε καλούς και κακούς, ούτε να τους εξαντλήσει με εξεταστικούς μαραθώνιους […] Αντιθέτως, θα πασχίσει να βρει τα μέσα […] ώστε να προάγει την κριτική και τη δημιουργική σκέψη, την πραγματική καινοτομία, απελευθερωμένη από τον βραχνά του «κέρδους»»…
Ομως αυτή πρωτοριακή άποψη για την απόλυτη μαθησιακή ισότητα, που διακηρύσσει το δόγμα των «λάιτ» εξετάσεων, δεν φαίνεται να γίνεται αντιληπτή από τον Υπουργό της Παιδείας που ως παλαιός εκπαιδευτικός και ενταυτώ φιλόσοφος παραμένει κολλημένος στο αρχαίο δόγμα: «της παιδείας οι ρίζες πικρές, αλλά οι καρποί γλυκείς», ήγουν οι εξετάσεις όχι μόνο δεν πρέπει να καταργηθούν αλλά να είναι αυστηρές και σοβαρές. Μάλιστα τα πράγματα μπερδεύονται περισσότερο επειδή ο ίδιος ο φιλόσοφος Υπουργός σε μια στιγμή λαϊκοεπαναστατικής εξάρσεως είπε ότι οι άριστοι είναι λίγο-πολύ βλαμμένα άτομα. Έτσι για να καταστείλει αυτή τη «ρετσινιά» της αριστείας, αποφάσισε να διαλύσει τα Πειραματικά και τα Πρότυπα Σχολεία τα οποία, όπως υποτίθεται, ευνοούν και ενθαρρύνουν το αντισοσιαλιστικό δόγμα ότι «Μερικοί ξέρουν κάτι παραπάνω από τους άλλους».
Δεν γνωρίζουμε αν και πώς θα λήξει αυτή η ποιητικο-φιλοσοφική διαμάχη σχετικά με τις εξετάσεις. Ένα είναι βέβαιο: στο Μαρούσι, στην οδό «Α. Παπανδρέου», όπου το ευαγές οίκημα του υπουργείου Παιδείας, επανέρχεται, σε μια «λάιτ» εκδοχή, η παμπάλαια διαμάχη φιλοσοφίας και ποίησης.
