Η ιδέα ήταν καλή. Εμοιαζε απλή, αλλά όλες απλές μοιάζουν· μέχρι να γίνουν πράξη. Μια παρέα εξάχρονων κοριτσιών, έξυπνα, ταλαντούχα, αξιαγάπητα και ασφαλώς –για να τηρηθούν τα κλισέ –προσκοπίνες έφτιαξαν μια συσκευή από τουβλάκια LEGO που αλλάζει αυτόματα τις σελίδες των βιβλίων. Μια κατασκευή που λειτουργεί με μπαταρία, ειδικά φτιαγμένη για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Το επίτευγμά τους ήταν ο ορισμός της «καλής είδησης», μίας από αυτές που ο πρόεδρος Ομπάμα δεν θα μπορούσε να χάσει την ευκαιρία να φωτογραφηθεί δίπλα της.
Η συνάντηση έγινε σε μια τελετή βράβευσης των «νέων επιστημόνων» και ο Ομπάμα έβγαλε έναν λόγο που έμοιαζε με συνδυασμό τσιτάτων του Στιβ Τζομπς και διαφήμισης ουίσκι «Συνεχίστε να ερευνάτε. Συνεχίστε να ονειρεύεστε. Συνεχίστε να αναρωτιέστε γιατί. Μη συμβιβάζεστε με αυτό που ξέρετε. Να πιστεύετε στη δύναμη των ιδεών σας, στη φαντασία σας και στη σκληρή δουλειά για να αλλάξετε τον κόσμο». Λίγο μετά, μίλησε για την ανάγκη των ΗΠΑ «να εξερευνήσει το ταλέντο σε όλους τους τομείς. Σε νέους, αγόρια, κορίτσια, μετανάστες, φτωχούς, πλούσιους». Θα ήταν άλλη μια μακρινή ιστορία επιτυχίας, μια είδηση που σε κάνει να αναρωτιέσαι τι έχεις κάνει στη ζωή σου μέχρι στιγμής σε σύγκριση με τα εξάχρονα κορίτσια (μα πότε πρόλαβαν;), αν δεν τη διάβαζε κάποιος χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, σε μια χώρα που όχι μόνο δεν έχει λύσει, σχεδόν δεν έχει συζητήσει κάποια ζητήματα.
Για να είμαστε δίκαιοι, μπορεί να μην τα έχει συζητήσει, αλλά τα έχει φωνάξει από την εξέδρα. Τα ξημερώματα της 26ης Ιανουαρίου, με φόντο τα Προπύλαια, λίγη ώρα μετά την εκλογή του, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας απευθυνόταν στους νέους επιστήμονες που έφυγαν στο εξωτερικό, καλώντας τους να επιστρέψουν στην πατρίδα για να στηθεί η νέα Ελλάδα.
Απευθυνόταν στη γενιά G, όπως έχουν προλάβει να την κατοχυρώσουν οι πάντα βιαστικοί για κωδικοποιήσεις δημοσιογράφοι. Ετσι τους έγραψε η εφημερίδα «Guardian», έτσι θα τους αποκαλούμε, αν και υπάρχουν και εναλλακτικές ονομασίες: Χαμένη (για την Ελλάδα) γενιά, νεομετανάστες, μετανάστες πολυτελείας, αυτοεξόριστοι επιστήμονες.
Είναι γιατροί στη Γερμανία, ακαδημαϊκοί στη Βρετανία και στην Ολλανδία, προγραμματιστές στην Αμερική, μηχανικοί στο Ντουμπάι. Δεν είναι κραυγαλέες υποθέσεις, δεν είναι άξιοι λύπησης, δεν εμπίπτουν στην ανθρωπιστική κρίση, δεν κραυγάζουν –και γι’ αυτό δεν ακούγονται –αλλά είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας. Η μετανάστευση στους νέους έχει αυξηθεί 300% τα τελευταία πέντε χρόνια και δεδομένου πως πάνω από το 55% όσων επηρεάστηκαν από την κρίση είναι κάτω από 35, οι αριθμοί δείχνουν το μεγάλο πρόβλημα του brain drain, το ανθρώπινο κεφάλαιο που χάνεται γιατί είχε την ευκαιρία, την τύχη, αλλά και τον τρόπο να αποχωρήσει από τη χώρα.
Και άλλοι αριθμοί: 180.000 απόφοιτοι πανεπιστημίων έχουν φύγει από την Ελλάδα από το 2005 και μετά, σύμφωνα με έρευνα της Endeavor. Το 71% έχει πάει σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το υπόλοιπο 29% έχει διασκορπιστεί σε Αυστραλία, Καναδά, Αμερική, Αφρική, Ασία και Μέση Ανατολή.
Πριν από λίγες ημέρες μίλησα με ένα μέλος μιας παλιότερης γενιάς G, έναν Ελληνα που λόγω μιας διαφορετικής κρίσης, όχι (μόνο) οικονομικής, αλλά πολιτικής, μισαλλόδοξης και μίζερης, είχε αναγκαστεί στα μέσα του περασμένου αιώνα να φύγει από την Ελλάδα για τη Γαλλία. «Ξέρετε, ακούω συχνά ότι «ο Ελληνας πετυχαίνει μόνο στο εξωτερικό» και το θεωρώ άδικο. Ο Ελληνας ή ο οποιοσδήποτε πετυχαίνει όταν πάει σε ένα μέρος που του παρέχει τις συνθήκες να εξελιχθεί» είχε πει ο Κώστας Γαβράς, που κάτι παραπάνω ξέρει από επιτυχία μακριά από την καχύποπτη και γεροντολάγνα πατρίδα.
Δίπλα στην είδηση του σόου του Ομπάμα και των μικρών προσκοπίνων, βέβαια, υπήρχε και μια είδηση που αφορούσε τη νέα γενιά: «Στα νομοσχέδια που θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή ο Πάνος Καμμένος περιλαμβάνεται και ρύθμιση η οποία θα δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά που υπηρετούν τη θητεία τους να την επεκτείνουν με έμμισθη σχέση για δύο χρόνια ακόμη». Γιατί τι άλλο χρειάζεται αυτή η χώρα για να πάρει μπρος; Δύο χρόνια έξτρα στρατό, δύο χρόνια εκπαίδευσης στη ματαιότητα του χαμένου χρόνου και της τέχνης της λούφας. Αλλη μια απλή ιδέα· μόνο που αυτή τη φορά, είναι κακή ιδέα.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 29 Μαρτίου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ