Σοφόν το (α)σαφές;

Μπορεί, πολλές φορές, η διαφορά της σαφήνειας από την ασάφεια να είναι απροσδιόριστη αν το συζητούμενο είναι περίπλοκο. Π.χ., πολύς λόγος κύλησε στ’ αφτιά μας για τη λεγόμενη δημιουργική διαπραγματευτική ασάφεια της συμφωνίας με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Στην πολιτική η ασάφεια είναι μερικές φορές, αν όχι δημιουργική, προσφέροντας περισσότερους βαθμούς ελευθερίας/ευελιξίας, κατανοητή∙ ωστόσο, γίνεται ενίοτε και καταστροφική, αν η σύγχυση επικρατήσει της συνεννόησης και ο επικίνδυνος πατριωτισμός του υγιούς. Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις όπου η διάκριση είναι εξόφθαλμη. Η πολιτική βούληση λ.χ. της κυβέρνησης να βρει διεξόδους δραπέτευσης από την ασφυκτική πίεση που δέχεται η χώρα είναι σαφής.

Η σαφής επίσης επιθετικότητα, η ανοίκεια διπλωματική συμπεριφορά του Σόιμπλε λ.χ. και των συν αυτώ προς τη χώρα, προκάλεσε μια σαφή αντίδραση της ελληνικής πλευράς, θεμιτή και αναγκαία∙ και τα βιώματα αυτού του πολιτικού διαπληκτισμού ανέδειξαν με σαφήνεια τον ακήρυκτο πόλεμο πατρικίων/δανειστών και πληβείων/δανεισθέντων, αποκαλύπτοντας επισήμως τη σαφήνεια των προθέσεων των δανειστών μας. Αυτό είναι ένα κέρδος στην κατανόηση της στρατηγικής του αγώνα της χώρας μας. Το κατανόησαν και πολλοί ξένοι, που στηλιτεύουν το θράσος αυτών που αποφασίζουν με το πιστόλι στον κρόταφό μας και ταυτόχρονα μιλούν για δημοκρατικές διαδικασίες των θεσμικών οργάνων της ευρωζώνης∙ αυτό το θράσος τους είναι αναμφίβολα προκλητικό, προσβλητικό και κατακριτέο.

Τι κάνουμε όμως εμείς; Πυροβολούμε μερικοί κατά ριπάς την ελληνική προσπάθεια; Προσπαθούμε να ειρωνευόμαστε κάθε αναγκαίο πια συμβιβασμό; Δεν θα έπρεπε να είναι μακριά από μας κάθε πολιτικο-κομματική ειρωνεία μεταξύ μας; Η ειρωνεία, ελληνική εφεύρεση, που συχνά έχουν εκμεταλλευτεί εναντίον μας μερικοί ξένοι, έχει ωστόσο πλήξει και αυτούς. Είναι ειρωνεία λ.χ. της κατάστασης να βλέπει κανείς τον πανίσχυρο Σόιμπλε να βγαίνει από τα ρούχα του επειδή τολμήσαμε να του πούμε τη σαφή αλήθεια κατάμουτρα∙ εκτέθηκε παγκοσμίως, απογυμνωμένος από το συνηθισμένο του «αποφασίζουμε και διατάσσουμε» για την Ελλάδα.

Η ιστορία μας έχει πολλές τέτοιες στιγμές θάρρους. Μπορεί, βέβαια, να μην είμαστε ο περιούσιος, ευλογημένος, πανέξυπνος λαός του πλανήτη, όπως μερικοί αρέσκονται να παπαγαλίζουν αβίαστα, διότι έχουμε και τα κουσούρια μας –τη νοοτροπία του νεοελληνικού ραγιαδισμού λ.χ. -, όπως συμβαίνει κατ’ αναλογία με όλους τους λαούς∙ τα ‘χουμε αναλύσει άλλη φορά. Είμαστε όμως και ένας ριψοκίνδυνος και ελεύθερος, αξιοπρεπής λαός απέναντι σε κάθε ξένη αδικία∙ τα έχει καταγράψει η ιστορία μας επανειλημμένως. Μπορεί επίσης άλλοι να υποστηρίζουν πως είμαστε ένας λαός που όταν βρεθεί στο χείλος του γκρεμού πέφτει τραγουδώντας. Κάπου στη μέση βέβαια υπάρχει η ιστορική αλήθεια, όπως στις υπερβολές κάθε λαού, η οποία, τώρα στο χείλος του γκρεμού πάλι, πρέπει να αξιοποιηθεί σωστά.

Πέντε φορές λένε οι ειδικοί ότι έχουμε χρεοκοπήσει στη νεότερη ιστορία μας∙ και πάντα υπό το έλλειμμα της εθνικής συναίνεσης και το πλεόνασμα του εθνικού διχασμού. Να λοιπόν μια σαφής αλήθεια. Μήπως λοιπόν και σήμερα κινδυνεύουμε κυρίως από τις ίδιες αυτές αδυναμίες; Ολοι το παραδέχονται, αλλά ο καθένας μεγιστοποιεί τη δική του «απόλυτη» αλήθεια, ανάλογα με τα συμφέροντά του. Πού πάει όμως το εθνικό συμφέρον; Παρακολουθούμε μια μεγάλη προσπάθεια και πάλι για να ξεφύγει η χώρα από το δόκανο των δανειστών∙ και ενώ θα έπρεπε να είναι κατανοητό πως κάθε αντιπολιτευτική αυτιστική και ειρωνική ασάφεια είναι επιβλαβής, όπως γινόταν και με την προηγούμενη αντιπολίτευση, συνεχίζουμε να κονταροχτυπιόμαστε μεταξύ μας. Τι είχες, Γιάννη, τι είχα πάντα!

Μήπως όμως έφτασε η ώρα να ομονοήσουμε στο εθνικό υπαρξιακό μας πρόβλημα; Δεν είναι ακατόρθωτο, αφού το έχουμε ξανακαταφέρει παλιά. Πώς θα ομοψυχήσουμε, λοιπόν; Μα με την υποστολή της καθημερινής πολιτικο-κομματικής λεκτικής αντιπαράθεσης ένθεν και ένθεν∙ στο συρτάρι, επί του παρόντος, οι εκατέρωθεν κομματικές απειλές∙ στη λήθη τα επικοινωνιακά τεχνάσματα∙ να σημάνει σιωπητήριο κομματικών διαπληκτισμών για να ακούγεται από πού προέρχεται ο πραγματικός κίνδυνος, μήπως σιωπήσει και ο Σόιμπλε∙ μια κομματική εκεχειρία, που θα φτάσει και στον αγωνιούντα Ελληνα, είναι αναγκαία∙ με τη συμβολή του κάθε υπεύθυνου πολιτικού, δημοσιογράφου ή διανοουμένου, μέσα από επεξεργασμένες προτάσεις και όχι με ουρανομήκεις ιαχές, η αντιμετώπιση της κρίσης θα είναι πιο εύκολη. Αυτό θα είναι και το θαύμα του ελληνικού έθνους!

Κρατάμε λοιπόν για λίγο την πολιτικο-κομματική μας ανάσα για να αναπνέουμε μετά πιο ελεύθερα∙ και όταν αραιώσει το σύννεφο των δεινών μας, τότε θα φανεί η αλήθεια για να κριθούν δίκαια όλοι εκ του αποτελέσματος∙ και οι σιωπήσαντες όταν έπρεπε και οι φλυαρήσαντες∙ και οι ομιλήσαντες τη γλώσ σα της πολιτικής αλήθειας και οι πολιτικώς ψευσθέντες. Η εθνική προσπάθεια, η επιτυχής πορεία της χώρας, από την εθνική συμφιλίωση, την ομοψυχία, θα κριθεί. Γι’ αυτό στον πυρετό της μάχης αυτής κανένας δεν πρέπει να ταμπελοποιείται αβίαστα ως προδότης. Και όταν γίνει «ξαστεριά», τότε να πέσει ο δίκαιος πολιτικός πέλεκυς επί των πεπραγμένων του καθενός υπευθύνου∙ για να αναδειχθεί η πολιτική αλήθεια της πανάρχαιας ρήσης «σοφόν το σαφές»!

Ο κ. Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης είναι καθηγητής Γενετικής, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών.