Επρεπε, τελικά, να το εισάγουµε ως όρο από το εξωτερικό για να αρχίσουμε να του δίνουμε τη σημασία που του πρέπει. Bullying (και) στα σχολεία. Η κακοποίηση, το νταηλίκι, ο βασανισμός, η βίαιη επικράτηση του «δυνατού». Διαβάζω τελευταίως καταγγελίες, θεωρίες, άρθρα που προτρέπουν τους γονείς να αντιδρούν αν πέσουν στην αντίληψή τους τέτοια θέματα. Δεδομένου του ξαφνικού ενδιαφέροντος θα έλεγα πως για έναν περίεργο λόγο οι ανά την Ελλάδα μαθητές έγιναν εξαιρετικά βίαιοι. Αυτό αν δεν θυμόμουν ότι πριν από περίπου τέσσερις δεκαετίες πέρασα και εγώ από το ελληνικό σχολείο. Αν δεν θυμόμουν τον Γ. που τον είχαν κλειδώσει στην τουαλέτα σε ένα διάλειμμα έχοντας πάρει το παντελόνι του. Τον Κ. που δεν τολμούσε να βγει στο προαύλιο γιατί οι νταήδες της τάξης τον περίμεναν επιφυλάσσοντάς του καθημερινά κάποια νέα απαξιωτική δοκιμασία. Την πληθωρική Α. που ο ένας μετά τον άλλο της τραβούσαμε την καρέκλα όταν πήγαινε να καθήσει, για να γελάμε με τις ατσούμπαλες πτώσεις της. Οσο «επιστρέφω» στα σχολικά χρόνια (τα οποία, με λύπη μου το λέω, καθόλου δεν τα νοσταλγώ), τόσο περισσότερα περιστατικά έρχονται στο μυαλό μου, με θύματα συμμαθητές μου, στενούς φίλους μου, εμένα τον ίδιο, ακόμη και εκπαιδευτικούς –τι να γίνεται ο Δ. που κλωτσούσε μανιωδώς τη δασκάλα, στη Β’ Δημοτικού; Είχαν/είχαμε, έχουν και θα έχουν μια σκληρότητα τα παιδιά, που δεν τους επιτρέπει να βάλουν φρένο όταν το διαβολάκι μέσα τους υπερισχύει. Εύκολα εκδηλώνουν τον χειρότερο εαυτό τους όταν βρεθούν σε θέση ισχύος. Δεν είναι, λοιπόν, καινούργιο το bullying. Οσο και αν μερικοί το παρουσιάζουν ως ασθένεια της εποχής, μια παραδοσιακή τακτική παραμένει στην πορεία ενός παιδιού προς την ενηλικίωσή του, με καθέναν από εμάς να γίνεται θύτης ή θύμα ανάλογα με την περίσταση.

Την ίδια στιγµή, «ασθένεια» διαχρονική
είναι ο γονέας που δεν πατάσσει το διαβολάκι που κατοικοεδρεύει μέσα στο αγγελούδι του. Τους ξέρω αυτούς τους γονείς, και δεν είναι λίγοι: πάντα παρεμβαίνουν για να δικαιολογήσουν και τις πιο αδικαιολόγητες πράξεις του παιδιού τους ή ακόμη και για να το διδάξουν αυτό το απεχθές «οφθαλμόν αντί οφθαλμού». Οπως ο νεαρός μπαμπάς τις προάλλες, στο πάρκο, που έλεγε στο παραπονούμενο, επειδή το χτύπησαν οι φίλοι του, παιδί του: «Σ’ το έχω ξαναπεί. Οταν σε βαράνε δεν θα έρχεσαι κλαίγοντας, θα σηκώνεις το χέρι και θα τους βαράς και εσύ!». Και η μητέρα που έλεγε στο δικό της παιδί: «Να μην είσαι χαζός, να κλωτσάς και εσύ όταν σε κλωτσάνε. Και ας έρθουν μετά να μου ζητήσουν τα ρέστα!». Μαθήματα bullying από την ίδια την οικογένεια. Ας μη γελιόμαστε, από εκεί ξεκινάνε και τα καλά και τα κακά. Ναι, παίζει και το σχολείο ρόλο, αλλά είναι κυρίως ο γονιός εκείνος που θα ενορχηστρώσει το παιχνίδι. Οταν κάνει ο ίδιος τη ζημιά, ο δάσκαλος είναι σχεδόν ανήμπορος να τη διορθώσει όπως μου έλεγε φίλος που διδάσκει σε δημοτικό σχολείο των Αθηνών: «Εχω ένα εξαιρετικά βίαιο παιδί που όποτε το μαλώνω βρίσκω τον μπελά μου. Ερχεται η μάνα του και μου κάνει παρατήρηση, πηγαίνει και παραπονιέται στον διευθυντή, επικαλείται φιλίες με υπουργούς, με επισκόπους, με πλανητάρχες…». Θα είναι άραγε οι εν λόγω υπουργοί σε πόστα εξουσίας πάντα, ώστε πάντοτε να μπορούν να ξελασπώνουν το παιδάκι της, στη ζωή βίας και παραβατικότητας για την οποία το εκπαιδεύει; Και ποιοι θα προστατέψουν τα άλλα παιδιά που τότε, ως ενήλικοι, θα βρεθούν στον δρόμο του, θύματα σε ένα διαχρονικό θρίλερ bullying που αποκαλύπτει σε όλο της το μεγαλείο την παθογένεια της σύγχρονης ελληνικής (και όχι μόνο) οικογένειας;

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ