Οι βασικοί στόχοι του ΣΥΡΙΖΑ δεν μοιάζουν ριζοσπαστικοί

Τελευταία φορά που επισκέφθηκα την Ελλάδα, για δημοσιογραφική δουλειά τον Μάιο του 2012, ο ΣΥΡΙΖΑ τα είχε πάει εκπληκτικά καλά στις εκλογές. Οι κεντρώες πηγές που συνάντησα _ τραπεζίτες και πρώην πολιτικοί _ ήταν ανήσυχες για το τι σήμαινε η υποστήριξη προς τον ΣΥΡΙΖΑ για τη χώρα. Σχεδόν τρία χρόνια αργότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ θριάμβευσε ολοκληρωτικά.

Ο Αλέξης Τσίπρας πέρασε τα τελευταία χρόνια οικοδομώντας μια εικόνα ως κάτι παραπάνω από έναν ριζοσπάστη ταραχοποιό. Έκανε τον ΣΥΡΙΖΑ κόμμα εξουσίας, από κόμμα διαμαρτυρίας. Συναντήθηκε με κεφαλαιούχους και κυβερνητικούς αξιωματούχους σε όλη την δυτική Ευρώπη για να οικοδομήσει σχέσεις. Το μήνυμά του προς αυτούς ήταν ότι η απόρριψη των πολιτικών λιτότητας αποτελεί την καλύτερη ελπίδα για να παραμείνει η Ελλάδα μια σταθερή ευρωπαϊκή δημοκρατία.

Κάποιοι στις παγκόσμιες αγορές και πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούν τον κ. Τσίπρα λιγότερο ως έναν εκρηκτικό ριζοσπάστη και περισσότερο ως έναν πραγματιστή διαπραγματευτή που απλώς τυγχάνει να ξεκινάει από μια διαπραγματευτική θέση διαφορετική από την δική τους.

Η θέση του: τα χρόνια της λιτότητας την οποία απαίτησε το μνημόνιο έχουν δημιουργήσει ανθρωπιστική καταστροφή, με τεράστια ανεργία και περικοπές στο κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας, οδηγώντας σε πείνα και κρίση στην υγεία. Ήρθε ο καιρός, λέει, να επαναδιαπραγματευτούμε αυτές τις συμφωνίες, ιδίως τώρα που η Ελλάδα έφθασε στο σημείο να έχει «πρωτογενές πλεόνασμα» το οποίο σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός της είναι ισοσκελισμένος.

Αυτό είναι σημαντικό, γιατί σημαίνει ότι η χώρα θα μπορούσε θεωρητικά να αποκηρύξει το χρέος της διατηρώντας τα σημερινά επίπεδα φορολόγησης και δαπανών. Στην πράξη, ο πανικός από μία αποκήρυξη του χρέους και μία πιθανή έξοδο από την ευρωζώνη θα εισήγαγε μια νέα πηγή οικονομικών δεινών για την Ελλάδα – κι αυτό καθιστά την κίνηση αυτή μη ρεαλιστική.

Άλλωστε ο κ. Τσίπρας έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι επιθυμεί να παραμείνει η Ελλάδα στην ΕΕ. Επιθυμεί να διατηρήσει η χώρα τις στενές της σχέσεις με την υπόλοιπη ήπειρο και να συνεχίσει να έχει ως νόμισμα το ευρώ. Για να γίνει αυτό, η όποια αναδιάρθρωση του χρέους ή αναθεώρηση των πολιτικών της λιτότητας πρέπει να επιτευχθεί μέσω διαπραγματεύσεων με τους διεθνείς δανειστές και όχι μέσω μονομερών ενεργειών της ελληνικής κυβέρνησης. Αυτό θα περιορίσει την δυνατότητά του να παίξει επιτυχώς το «παιχνίδι των δειλών» _ δηλαδή ποιος θα υποχωρήσει πρώτος _ με την τρόικα.

Να αναμένετε μια περίοδο δύσκολων ακροβασιών καθώς θα προσπαθούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα χαρίζει κάποια σοβαρή ελάφρυνση στην Ελλάδα, χωρίς όμως άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αισθανθούν ότι η χώρα υπαναχωρεί σημαντικά από τις βιώσιμες οικονομικές πολιτικές.

Αλλά το πιο εντυπωσιακό για την άνοδο του ριζοσπαστικού αυτού κόμματος στο τιμόνι της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι οι βασικοί του στόχοι δεν μοιάζουν καθόλου ριζοσπαστικοί.