Η Ιαπωνία έχει Χρέος/ΑΕΠ σημαντικά μεγαλύτερο από το δικό μας. Γιατί όμως εμείς αντιμετωπίζουμε σοβαρότατη κρίση ενώ οι Ιάπωνες όχι; Διότι αυτό που μετράει δεν είναι το ύψος του χρέους αλλά η δυνατότητα της κάθε χώρας να εξυπηρετήσει το χρέος της. Προφανώς εμείς δεν μπορούμε. Γιατί; Διότι πρέπει να εισάγουμε σχεδόν τα πάντα για να ζήσουμε, χωρίς οι εξαγωγές μας (αγαθών και υπηρεσιών) να ισοφαρίζουν τα εισαγόμενα. Το κενό στο ισοζύγιο πληρωμών το καλύπτουν οι επιδοτήσεις της ΕΕ και ο δανεισμός. Αλλά ο συνεχής δανεισμός δεν είναι λύση διότι επισωρεύει περισσότερο χρέος.

Έτσι, άν παραμείνουμε στο ΕΥΡΩ θα συνεχίζεται η εσωτερική υποτίμηση, κυρίως συρρίκνωση μισθών, συντάξεων και κοινωνικού κράτους και η απαξίωση και το ξεπούλημα των ακινήτων μας. Εάν πέσουμε στη δραχμή τα εισοδήματα θα τα «φάει» ο πληθωρισμός άρα μηδέν εις το πηλίκον. Και αυτά ισχύουν επειδή δεν έχουμε επαρκή παραγωγή ούτε κάν στα αγροτικά προϊόντα και άς έχουμε την υψηλότερη αναλογία αγροτών στον πληθυσμό από όλες τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης.

Η παραγωγή είναι κατ’ εξοχήν αρμοδιότητα του ιδιωτικού τομέα. Ρόλος του κράτους είναι να εγγυάται την ασφάλεια, την ισονομία, την πρόνοια και την εύρυθμη λειτουργία των κρατικών υπηρεσιών και της αγοράς. Αυτά τα εγνώριζαν κάλλιστα ήδη κατά την εποχή του Περικλή, όπου η εξόρυξη του αργυρομεταλλεύματος στο Λαύριο ανατίθετο σε εργολάβους με βάση κρατικές προδιαγραφές ασφαλείας κλπ αλλά και με διαρκή έλεγχο που ασκούσε το Αθηναϊκό κράτος και με αυστηρότατες ποινές για τους παραβάτες.

Όμως, σήμερα το Κράτος δεν μικραίνει και δεν εκσυγχρονίζεται, ο ιδιωτικός τομέας (σημαντικό μέρος του οποίου υπήρξε κρατικοδίαιτο, εσωστρεφές ή κατακερματισμένο) διαρκώς συρρικνούται και η φοροδιαφυγή μάλλον αυγατίζει. Το μηδενικό κρατικό έλλειμμα θα επιτυγχάνεται λοιπόν με όλο και αυξανόμενη φορολογία, κυρίως σε όσους έχουν κάτι παραπάνω, μέχρι και αυτοί να γίνουν τάχιστα νεόπτωχοι . Παράλληλα όμως, η ακατάσχετη, ευκαιριακή και χαώδης φορολογική – και όχι μόνον – αρπαχτή, κυρίως στα κάπως μεγαλύτερα εισοδήματα και στην περιουσία όσων επένδυσαν τις οικονομίες τους στην Ελλάδα, λειτουργεί ως αντικίνητρο αφενός για την παραμονή του πλούτου στη χώρα και αφ’ ετέρου για τη δημιουργία οικονομικά επιτυχημένων δραστηριοτήτων τόσο σε ατομική όσο και σε επιχειρηματική βάση. Έτσι, το σύνολο της οικονομίας συνεχώς βυθίζεται, η παραοικονομία διογκούται αντί να μικραίνει, ακίνητα – φιλέτα ξεπουλιούνται σε ξένες μαφίες για ξέπλυμα χρημάτων, η μεσαία τάξη ισοπεδώνεται, οι καταθέσεις αποσύρονται, οι εν δυνάμει επενδυτές απωθούνται και η ανεργία κυριαρχεί διώχνοντας το καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό μας και απαξιώνοντας για τη χώρα μας τις επενδύσεις που κάναμε σε πανάκριβες σπουδές των παιδιών μας.

Κάποιοι επαγγέλλονται κοινωνική δικαιοσύνη. Όταν όμως δεν έχεις εξασφαλίσει τα προς το ζην είναι πολυτέλεια να ασχολείσαι με τις ανισότητες και τις αδικίες που μοιραία ανακύπτουν αφού τα αγαθά δεν επαρκούν και ο καθένας προσπαθεί να ζήσει εις βάρος των άλλων. Επί πλέον, τα ληφθέντα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής αφήνουν έξω τους εκ συστήματος φοροφυγάδες, η φορολογική αγριότητα καθιστά τη φοροαποφυγή όρο επιβίωσης και οι διαδικασίες γίνονται όλο

και πιό γραφειοκρατικές, πολύπλοκες και τυραννικές για τον πληθυσμό αντί να απλοποιούνται, αλλά μαραίνουν και οικονομικές δραστηριότητες που θα έπρεπε να ανθούν.

Προσθέττοντας και τις ανειλημμένες υποχρεώσεις μας για την εξυπηρέτηση του τεράστιου χρέους μας καθίσταται σαφές ότι, χωρίς αξιόλογη εγχώρια παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, θα «μπαίνουμε» όλο και πιό μέσα. Η τυχόν επιτυχής επαναδιαπραγμάτευση του χρέους μας μπορεί μεν να ανακουφίσει προσωρινά αλλά δεν θα λύσει, από μόνη της, το πρόβλημα. Ακόμα και άν οι δανειστές μας «χαρίσουν» μέρος ή και το σύνολο του χρέους ή δεχθούν επιμήκυνση της εξόφλησής του και μηδενικά επιτόκια, ο δανεισμός θα επισωρεύσει και πάλι χρέη, εκτός και άν:

1. Είτε το επίπεδο των αναγκών μας πέσει τόσο χαμηλά (=σοβαρή περαιτέρω υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου και του κράτους πρόνοιας) ώστε οι ανάγκες μας για εισαγωγές να μειωθούν ακόμα πιό αποφασιστικά στο επίπεδο των αδύναμων εξαγωγών μας.

2. Είτε σοβαρευτούμε και δημιουργήσουμε τάχιστα σταθερό και ελκυστικό καθεστώς για παραγωγικές άμεσες επενδύσεις (= αυτές που παράγουν ανταγωνιστικά προϊόντα – όχι οι επενδύσεις σε ακίνητα, υποδομές και ομόλογα) ώστε μετά από κάποια χρόνια να αυξηθεί η παραγωγή και η ανταγωνιστικότητα αγαθών και υπηρεσιών. Το κράτος να μικρύνει και η ποιότητα των υπηρεσιών του να βελτιωθεί. Να υπάρχει διαφάνεια. Η ακατάσχετη πολυνομία να αντικατασταθεί με λίγους, σαφέστερους και λειτουργικούς νόμους που να τους καταλαβαίνει και ο πιό αμόρφωτος ώστε να μπορεί και να τους σέβεται. Και να ακυρωθεί επί τέλους η κυριαρχούσα εσφαλμένη αντίληψη ότι υπάρχουν ανώτερα και κατώτερα επαγγέλματα και να γίνει κατανοητό ότι η δουλειά του εργάτη ή του οδοκαθαριστή είναι εξ ίσου χρήσιμη και αξιοπρεπής όσο οποιαδήποτε άλλη. Τότε και μόνον τότε θα υπάρξει δυνατότητα για υγιή δανεισμό, για αύξηση των παραγωγικών άμεσων επενδύσεων, των εξαγωγών και των εισαγωγών και για τη βελτίωση των εισοδημάτων.

Στο μεσοδιάστημα, δυστυχώς, θα ισχύει αναγκαστικά το (1), ίσως λίγο ελαφρωμένο με κάποια επί πλέον δάνεια που, όμως, θα υποθηκεύουν το μέλλον των παιδιών μας. Ήδη τα πρώτα 5 χρόνια (από το 2009) υπήρξαν καταστροφικά λόγω σύγχυσης, ασχετοσύνης υπουργών, απουσίας σοβαρών επιτελείων, πολιτικής ατολμίας, έλλειψης επικοινωνίας με το λαό, λήψης άδικων μέτρων για τους συνεπείς πολίτες και της άρνησης να συνεννοηθούν μεταξύ τους όλα τα κόμματα του βολέματος και της αρπαχτής που μόνο τη χώρα και τον πολίτη δεν σκέπτονται και το μόνο που καταφέρνουν είναι να επισωρεύουν προβλήματα σε όλους τους τομείς (εκπαίδευση, κράτος πρόνοιας, διοικητικές διαδικασίες, εθνικά θέματα, μετανάστες, σκουπιδότοποι κλπ.). Μια χώρα με τόσες λανθάνουσες δημιουργικές δυνάμεις θα άξιζε καλύτερη τύχη…

Χωρίς λοιπόν αξιόλογη παραγωγή οι πολλοί και έντιμοι θα υποφέρουν ακόμα περισσότερο. Θα επωφεληθούν, ως συνήθως, μόνον οι «μαύρες» δραστηριότητες και η διαπλοκή και το χρήμα θα εκρέει από τη χώρα.

Πολλά πρέπει να γίνουν. Και χρειάζονται επειγόντως ανοιχτόμυαλες ηγεσίες σε όλους τους τομείς που θα εμπνεύσουν το λαό με συγκεκριμένα ρεαλιστικά προγράμματα και θα σπεύσουν να συνεργαστούν μεταξύ τους με γνώμονα το καλό της πατρίδας. Αυτό περιμένει ο πολύς κόσμος. Αλλά ποιοί τον λογαριάζουν;