Αυτά που συμβαίνουν στο Πανεπιστήμιο τους τελευταίους μήνες δεν μας εξέπληξαν. Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Είναι ένα σίριαλ που εκτυλίσσεται από το 1982, όταν εφαρμόστηκε ο «αμαρτωλός» νόμος-πλαίσιο 1268 για την τάχα εξυγίανση της Ανωτάτης Παιδείας. Ηταν μια εξαγγελία για «αλλαγή», της τότε κυβέρνησης.

Είναι γεγονός ότι οι νέοι, τότε, φιλόδοξοι πανεπιστημιακοί, αλλά και ο υπογράφων, υποδέχθηκαν τον νόμο με ανακούφιση και με ιδιαίτερα ευμενή σχόλια. Ο νόμος αυτός, ένα κράμα που εβασίζετο σε αμερικανικά πρότυπα, ήρθε να αντικαταστήσει τον γερμανικής εμπνεύσεως νόμο 5343 του 1932!

Η φιλοσοφία του νόμου στόχευε στην αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας των ΑΕΙ. Συγκεκριμένα, στη μετεξέλιξη από το Πανεπιστήμιο της αυθεντίας και των τακτικών καθηγητών στο «Πανεπιστήμιο των Ομάδων».

Δυστυχώς, ο νόμος, παρά τις καινοτομίες του και τις αγαθές προθέσεις, απέτυχε παταγωδώς. Οι βασικές σωστές δομές του, που ήταν και η κυρία φιλοσοφία του νόμου, εφαρμόστηκαν στρεβλά, με αποτέλεσμα να ενταθούν με μεγαλύτερη έξαρση τα φαινόμενα που ακριβώς ήθελε να πατάξει. Oι βανδαλισμοί, η συναλλαγή, ο νεποτισμός, η αναξιοκρατία, οι κομματικές διαπλοκές ήσαν στην πρώτη γραμμή. Σημαντικό γεγονός ήταν η αδυναμία σύγκλησης των διοικητικών οργάνων λόγω της αντίδρασης από ομάδες φοιτητών, αυτόκλητων υπερασπιστών των πανεπιστημιακών θεσμών, ανάλογα φυσικά με τις πολιτικές γραμμές τους. Δυστυχώς, τα φαινόμενα αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμη και σήμερα στην πανεπιστημιακή ζωή.

Πώς καταλήξαμε λοιπόν σήμερα μικρές ομάδες φοιτητών να μετατρέπουν πρόσφατα σε «χωματερή» το γραφείο του Πρυτάνεως στο αρχαιότερο Πανεπιστήμιο της χώρας μας, των Αθηνών; Τι ντροπή!..

Πώς φθάσαμε λοιπόν ως εδώ; Η βασική δομή του νόμου 1268 ήταν η συμμετοχή όλου του προσωπικού των ΑΕΙ στα συλλογικά όργανα, συμπεριλαμβανομένων και των φοιτητών.
Με λίγα λόγια, ήταν πράγματι ένα μεγάλο βήμα πλήρους εκδημοκρατισμού των ΑΕΙ. Δυστυχώς όμως ήταν και η απαρχή του κακού. Οι υποψήφιοι άρχισαν να συναλλάσσονται με ομάδες πανεπιστημιακών αλλά και φοιτητών για λόγους ψηφοθηρικούς, παίρνοντας ακόμη και άτυπο χρίσμα από τα κόμματα, δίνοντας βέβαια και τα ανάλογα ανταλλάγματα.

Η συμμετοχή των φοιτητών στα συλλογικά όργανα διοίκησης ήταν μια καινοτόμος διαδικασία. Οι φοιτητές μας όμως αντί να οργανωθούν σε ισχυρούς ενιαίους φοιτητικούς συλλόγους, με δύναμη και επιρροή, παγιδεύτηκαν από τις πολιτικές ηγεσίες και μεταλλάχθηκαν σε κομματικές παρατάξεις που υπάκουαν τυφλά στις πολιτικές γραμμές των κομμάτων.

Οφείλω όμως να ομολογήσω από την αρχή ότι προσωπικά δεν αποδίδω ευθύνη στους φοιτητές μας, χωρίς να τους αθωώνω τελείως. Κατηγορώ όμως τις πολιτικές ηγεσίες των κομμάτων για την επιλογή τους να στρατεύσουν τους νέους μας στις κομματικές τάξεις τους. Με λίγα λόγια δηλαδή, να χρησιμοποιούν τους φοιτητές για ιδιοτελείς πολιτικούς σκοπούς, διαπράττοντας εν γνώσει τους ένα μεγάλο έγκλημα.
Ο πρόσφατος νόμος 4009/11 για τη δομή και λειτουργία των ΑΕΙ διόρθωσε πολλά κακά από τον προηγούμενο νόμο. Κατά τη δική μου την άποψη, δύο είναι οι σημαντικές αλλαγές του νόμου τούτου:
1. Η Νέα Διοικητική Δομή των Οργάνων των ΑΕΙ (Διοικητικό Συμβούλιο, Πρύτανης, Σύγκλητος) και 2. Η κατάργηση της παρεξηγημένης έννοιας του Πανεπιστημιακού Ασύλου. Με απλά λόγια, εφεξής για όλες τις αξιόποινες πράξεις που θα τελούνται εντός του χώρου των ΑΕΙ θα εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία.

Παρά την εκλογή των νέων διοικητικών οργάνων του Πανεπιστημίου, θα περάσει πολύς χρόνος για να αποκατασταθεί η ομαλότητα στον πανεπιστημιακό χώρο.
Το παλαιό κατεστημένο εξακολουθεί να μάχεται το νέο, το σήμερα. Η απώλεια των «κεκτημένων» πονάει. Από τη μια μεριά, οι «μπροστάρηδες» των μειοψηφιών, των μασκοφόρων, των αιώνιων φοιτητών, αλλά και των φατριών των εντός ή εκτός Βουλής κομμάτων. Από την άλλη, τα εκλεγμένα όργανα διοίκησης που προσπαθούν να αποκαταστήσουν την τάξη στο Πανεπιστήμιο.
Αναφέρω χαρακτηριστικά το «μπουκάρισμα» από τις αποκαλούμενες ομάδες κρούσης των φοιτητών στη Συνέλευση της Συγκλήτου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στις 4 Οκτωβρίου του 2014. Και το αντίστοιχο σκηνικό στις 20 του ιδίου μηνός στα προπύλαια του Πανεπιστημίου, όπου εδώ στο «μπουκάρισμα» των φοιτητών συμμετείχαν, ατυχώς, και μέλη του Κοινοβουλίου μας.

Εχω τη βεβαιότητα ότι ο νέος Πρύτανης του ΕΚΠΑ καθηγητής Θεόδωρος Φορτσάκης έχει το θάρρος, την πείρα και τη γενναιότητα να απαλλάξει το Πανεπιστήμιο από τις μειοψηφίες που το αμαυρώνουν και το εκθέτουν. Να βάλει τέλος στις καταλήψεις και στις καταστροφές της δημόσιας περιουσίας που προκαλούν οι «γνωστοί άγνωστοι» κουκουλοφόροι. Πάντοτε όμως μέσα στα πλαίσια της υπάρχουσας νομοθεσίας, αλλά και με τη λογική ότι οι πανεπιστημιακές ηγεσίες οφείλουν να λειτουργούν ως παράγοντες ενότητας.

Επιθυμώ να κλείσω με τη φωνή απελπισίας του Πρυτάνεως κ. Φορτσάκη απευθυνομένου στα κόμματα: «Αφήστε μας ήσυχους επιτέλους!». Προσυπογράφω.

Ο κ. Γεώργιος Α. Ανδρουλάκης είναι ομότιμος καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ