Πολιτικό πραξικόπημα

Οι διαπραγματεύσεις για την αξιολόγηση με την τρόικα εξελίχθηκαν σε κάτι που πριν από έναν μήνα κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί: σε έναν ωμό εκβιασμό.

Εναν εκβιασμό που δεν αφορά τα πεπραγμένα ή μη της κυβέρνησης στο πλαίσιο των δεσμεύσεων της χώρας αλλά την ίδια τη χώρα και την έξοδό της από το Μνημόνιο.

Εναν εκβιασμό, δηλαδή, που δεν απευθύνεται στην κυβέρνηση επειδή ολιγώρησε ή στην αντιπολίτευση επειδή φοβίζει ή στις όποιες ανεύθυνες ή υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις πολιτεύονται στην Ελλάδα.

Αλλά έναν εκβιασμό που απευθύνεται στο σύνολο της χώρας και των πολιτικών δυνάμεων των οποίων οι δανειστές αμφισβητούν ευθέως το δικαίωμα λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής.

Με άλλα λόγια, έναν ωμό εκβιασμό που συνιστά πραξικόπημα. Ωμό πολιτικό πραξικόπημα.

Το ζητούμενο είναι προφανές: να μη βγει η Ελλάδα από τη σκληρή επιτήρηση του Μνημονίου.

Η μέθοδος δοκιμασμένη: είναι η συνεχής άνοδος του πήχη της δοκιμασίας. Η θεραπεία αμφισβητείται στο όνομα όλο και πιο παράλογων ή αυθαίρετων απαιτήσεων.

Είναι παράλογο και αυθαίρετο, ας πούμε, να ζητάς ξαφνικά από μια χώρα αποθεματικό 1,25 δισ. για μια χρονιά με προβλεπόμενη ανάπτυξη 2,9% όταν η ίδια χώρα έζησε πέντε χρόνια μεγάλης δημοσιονομικής αβεβαιότητας και βαθιάς ύφεσης με ετήσιο αποθεματικό 800 εκατομμυρίων.

Οι απαιτήσεις της τρόικας ξεφεύγουν πλέον ακόμη και από την πιο στυγνή οικονομική λογική προκειμένου να υπηρετήσουν μια πολιτική σκοπιμότητα.

Πώς φτάσαμε σε αυτό το πραξικόπημα; Γιατί παρεμποδίζεται ευθέως η έξοδος από το Μνημόνιο όταν μόλις προ διμήνου οι δανειστές τη χειροκροτούσαν;

Τρεις λόγους μπορώ να φανταστώ.

Πρώτον, ο ρόλος του ΔΝΤ. Το Ταμείο δεν θέλει προφανώς να απεμπλακεί από την ευρωζώνη ούτε να φύγει από την Ελλάδα ως αποτυχημένο. Προσπαθεί με κάθε τρόπο (αν και χωρίς να το ομολογεί…) να επιβάλει την παρουσία του και στην επόμενη ημέρα.

Δεύτερον, η στροφή της Γερμανίας. Είναι σαφές ότι η γερμανική πολιτική «σκλήρυνε» όχι ειδικά για λόγους που αφορούν την Ελλάδα αλλά επειδή οι «ιέρακες» του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών φοβούνται πλέον ότι απειλούνται οι ιεροί κανόνες της δημοσιονομικής πειθαρχίας από χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία.

Η Ελλάδα στην προκειμένη περίπτωση είναι το σαμάρι που χτυπούν οι Γερμανοί επειδή δεν μπορούν να βαρέσουν το γαϊδούρι όσο θα ήθελαν. Και γι’ αυτό κρύφτηκαν πίσω από το ΔΝΤ ζητώντας μια «παρατεταμένη και σταδιακή» έξοδο της Ελλάδας από το Μνημόνιο.

Τρίτον, η πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα. Θέλω να ελπίζω πως, αν είχε συνειδητοποιήσει πόση ζημιά έκανε στη χώρα όποιος έθεσε θέμα πρόωρων εκλογών, θα προτιμούσε να είχε καταπιεί τη γλώσσα του.

Αλλά τώρα η ζημιά έγινε. Και η εξίσωση των δανειστών είναι απλή: η χώρα δεν θα βγει από το Μνημόνιο αν είναι να παίξει την πορεία της στα ζάρια των εκλογών.

Και γι’ αυτό η ιδέα της τρίμηνης παράτασης του Μνημονίου είναι ενδεικτική.

Αφενός θα επεκτείνει το Μνημόνιο ως τα τέλη Μαρτίου, όταν θα έχει ολοκληρωθεί και η προεδρική εκλογή και οι βουλευτικές εκλογές που μπορεί να προκληθούν. Αρα θα ξέρουν με ποιους έχουν να κάνουν.

Αφετέρου δεν θα εκταμιευθούν ως τότε τα περίπου 7 δισ. της δόσης του Μνημονίου (1,6 δισ. από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τα υπόλοιπα από το ΔΝΤ) ώστε σε περίπτωση εκλογών η όποια νέα κυβέρνηση να ορκιστεί χωρίς ευρώ στα ταμεία και με τη χώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.

Και τότε η Ελλάδα θα κληθεί να διαπραγματευθεί εκ νέου. Ευεπίφορη σε κάθε υποχώρηση και σε όποιον συμβιβασμό.