Το Ισραήλ περιορίζει τη δημοκρατία του

Από την ίδρυση του Ισραήλ το 1948, η ίδια του η ύπαρξη και η προοπτική _ την οποία υποστήριξαν πλήρως οι ΗΠΑ και άλλα κράτη _ βασίστηκαν στο ιδανικό της δημοκρατίας για το σύνολο των πολιτών του. Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του, η οποία περιέχει τις θεμελιώδεις Αρχές του κράτους, καθιστά σαφές ότι το Ισραήλ ιδρύθηκε μεν ως πατρίδα των εβραίων αλλά εγγυάται «πλήρως ίσα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα σε όλους τους κατοίκους του ασχέτως θρησκείας, ράτσας ή φύλου».

Γι’ αυτό είναι απογοητευτικό να βλέπουμε το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο να εγκρίνει ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο το οποίο θα ορίζει επισήμως ότι το Ισραήλ είναι το «έθνος-κράτος των εβραίων» και ότι «εθνικά δικαιώματα» έχουν μόνο οι εβραίοι.

Αυτό για μας τους Αμερικανούς δεν αποτελεί μόνο θεωρητική ανησυχία. Στις ΗΠΑ η συστηματική άρνηση να δοθούν πλήρη δικαιώματα στις μειονότητες _ κυρίως στους Αφροαμερικανούς _ μια κατάσταση που διατηρήθηκε μέχρι τη δεκαετία του ’60 προκαλώντας μεγάλο πλήγμα στη χώρα, δεν έχει απαλειφθεί εντελώς. Και συνεχίζει να αμαυρώνει την αμερικανική δημοκρατία.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου, το οποίο προέκυψε από την επεισοδιακή συνάντηση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου και αμφισβητείται σφοδρά ανά το Ισραήλ, είναι πιθανό να απαλυνθούν προτού κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή. Σε κάθε περίπτωση, μάλλον θα ηττηθεί. Στην καλύτερη, ο νόμος δεν θα έχει κανένα χρήσιμο αποτέλεσμα. Στην χειρότερη περίπτωση, θα προκαλέσει σοβαρή αντιπαλότητα με την αραβική μειονότητα που ήδη κοχλάζει και θα διαβρώσει το κύρος του Ισραήλ μεταξύ των δημοκρατικών κρατών.

Τα ισραηλινά δικαστήρια και η νομοθεσία ορίζουν πάντα το Ισραήλ ως «εβραϊκό και δημοκρατικό», δίνοντας ίσο βάρος και στα δύο και, στα χαρτιά τουλάχιστον, οι Άραβες Ισραηλινοί, που αποτελούν περίπου το ένα πέμπτο του πληθυσμού, έχουν πλήρη δικαιώματα. Επιπλέον, η οπισθοδρόμηση και η έμφαση στην εθνικότητα και τη θρησκεία όταν ορίζεται μια χώρα έρχεται κόντρα στο μακροχρόνιο κίνημα ανάμεσα στις φιλελεύθερες δημοκρατίες προς ένα όραμα του κράτους χωρίς αποκλεισμούς.

Η ισραηλινή δεξιά ζητά επί καιρό ένα τέτοιο νομοσχέδιο και η αρχική εκδοχή που συνέταξαν υποβάθμισε την αραβική από επίσημη γλώσσα σε γλώσσα με «ειδικό καθεστώς». Αυτό και άλλα στοιχεία που προκαλούν αντιπαλότητα με τους Άραβες είναι πιθανό να αφαιρεθούν από την εκδοχή που θα κατατεθεί στη Βουλή.

Αλλά αυτή την περίοδο αυξημένης έντασης και βίας ανάμεσα σε εβραίους και άραβες, κάθε μέτρο που χαρίζει προνομιακό καθεστώς στους εβραίους πολίτες ρίχνει λάδι στη φωτιά.

Ο Νετανιάχου υποστηρίζει ότι το νομοσχέδιο είναι απαραίτητο διότι υπάρχουν πολλές αμφισβητήσεις και προκλήσεις για την ύπαρξη του Ισραήλ. Αλλά δυσκολευόμαστε να δούμε πώς ένας νόμος θα βάλει τέλος σε αυτές.

Κανένα επιχείρημα δεν δικαιολογεί ουσιώδη αλλαγή στη νομοθεσία και τις θεμελιώδεις Αρχές του Ισραήλ.

Έχοντας βιώσει τις οδυνηρές συνέπειες που προκύπτουν όταν μια κυβέρνηση περιορίζει τα δικαιώματα του λαού της, γνωρίζουμε ότι αυτός δεν είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει το Ισραήλ.