Χαλάει το αυτοκίνητο. Πηγαίνεις στο συνεργείο, γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως θα πληρώσεις κάτι παραπάνω –γιατί όταν σου μιλούσαν για μπουζί εσύ νόμιζες πως είναι γαρνιτούρα γαλλικής κουζίνας. Ανακοινώνεις στον μάστορα με έναν συνδυασμό μάγκικου αλλά και λόγιου τρόπου πως η δουλειά πρέπει να γίνει σωστά, αλλά «επειδή είμαι σε αδιέξοδο, δεν θα σε πληρώσω σε ευρώ. Θα σε βοηθήσω στο μέλλον. Κάπως. Ισως». Φεύγεις ικανοποιημένος, πηγαίνεις στον φούρνο, ψωνίζεις και ανακοινώνεις στη φουρνάρισσα πως «πρέπει να μου το δώσεις εθελοντικά, γιατί δεν βγαίνω». Αποχωρείς ανέμελος, πηγαίνεις στον περιπτερά, αλλά εκεί είσαι πιο λακωνικός, βιάζεσαι: «Δεν έχω άλλα κονδύλια, ευχαριστώ πολύ για την εξυπηρέτηση». Στο σουπερμάρκετ που είναι και πολυεθνική, είσαι πιο επεξηγηματικός: «Δεν θα σας πληρώσω. Είναι το μόνο που μου απομένει. Λεφτά δεν έχω, αλλά πρέπει να γίνει κάπως η δουλειά».
Η ιστορία –δυστυχώς για εμάς, ευτυχώς για τη φουρνάρισσα –είναι φανταστική, αλλά οι ατάκες εντός εισαγωγικών είναι πραγματικές, θεσμικές, υπουργικές. Προέρχονται από το στόμα του Ανδρέα Λοβέρδου, του υπουργού Παιδείας, που δήλωσε πρόσφατα πως «θα καλέσω τον ανώνυμο εκπαιδευτικό, ζητώντας του να δουλέψει χωρίς λεφτά για να καλυφθούν τα κενά. Εθελοντικά δηλαδή, με αντάλλαγμα κάποια μόρια που θα τον βοηθήσουν στο μέλλον. Οταν γίνουν προσλήψεις».
Η αλήθεια είναι πως η ανταλλακτική οικονομία, το να παρέχεις την εργασία σου δηλαδή χωρίς οικονομική ανταμοιβή· είναι της μόδας. Αλλά καθώς η μόδα φτάνει μέχρι την κυβέρνηση, ήρθε η ώρα να βάλουμε ένα όριο ανάμεσα στη φαιδρότητα και τη χυδαιότητα.
Μόνο ως τέτοια μπορεί να εκληφθεί η προσπάθεια του υπουργού να εκφυλίσει κι άλλο την έννοια της εργασίας (θυμίζοντας τον πρώην υφυπουργό Οικονομίας Πέτρο Δούκα, που πριν από λίγα χρόνια είχε μιλήσει για το δικό του New Deal, προτείνοντας εθελοντική εργασία ανέργων), να ταπεινώσει κι άλλο τους εκπαιδευτικούς και να προετοιμάσει κι άλλο το σύστημα για δωρεάν εργασία. Τα λεφτά άλλωστε είναι γνωστό πως είναι υπερτιμημένα –όταν δεν είναι τα δικά σου.
Ο υπουργός το απέδειξε με αυτή την επικοινωνιακή ευκολία –που σε ένα άλλο λάιφσταϊλ απέδιδε, τώρα πια είναι απλώς ενοχλητική –μιλώντας αδιάφορα για τους υπότροφους υποψήφιους διδάκτορες που πληρώνουν 23% ΦΠΑ (!) για την υποτροφία τους, τόσο ανέμελα όσο παλιότερα, όταν έλεγε πως «η ΧΑ κάνει ακτιβισμό», τόσο αψήφιστα, όπως όταν κατέστρεφε τις ζωές των οροθετικών γυναικών διαπομπεύοντάς τες στην τηλεόραση ως ασθμαίνων υπουργός Υγείας.
Δεν ξέρω αν είναι λαϊκισμός, μπορεί να είναι απλώς συνδυαστική λογική δύο ειδήσεων που εμφανίστηκαν τις ίδιες πάνω-κάτω ημέρες στην επικαιρότητα. Η πρώτη έχει να κάνει με την κυβερνητική πρόταση της εθελοντικής εργασίας. Η δεύτερη αφορούσε τις αυξήσεις που υποσχέθηκε και ξεκινά να εφαρμόζει η κυβέρνηση στους μισθούς των ένστολων. Καμία αντίρρηση για τη δεύτερη είδηση, η λέξη αύξηση δίπλα στον μισθό χαμηλόμισθων υπαλλήλων μόνο θετική εξέλιξη μπορεί να είναι.
Αν όµως συνδυάσουµε τις δύο οικονομικές ειδήσεις, αν δούμε την αντίδραση της κυβέρνησης στις αγριότητες των ΜΑΤ, που κατέστειλαν (και ορισμένοι έκλεψαν από περίπτερο) εκπαιδευτικά συλλαλητήρια και διαδηλώσεις, αν δούμε τον υστερικό τρόπο («είναι κακομαθημένοι!») με τον οποίο αντιμετωπίζεται κάθε μαθητική διαμαρτυρία για ένα αποδεδειγμένα σάπιο εκπαιδευτικό σύστημα, μπορούμε να ερμηνεύσουμε μια γενική στρατηγική. Μια τακτική σχεδόν ποδοσφαιρική που θα έλεγε και ο «άρρωστος γαύρος» –κατά τον cool (;) αυτοπροσδιορισμό του –υπουργός Παιδείας: Αμυνα στην Παιδεία, επίθεση στην ασφάλεια. Καβούρια στην τσέπη στην εκπαίδευση, γαλαντομία στα παιδιά με τις στολές.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβεις τη στρατηγική, δεν είναι δύσκολο να παραθέσεις και αριθµούς: Την πενταετία 2009-2014 η µείωση των δαπανών για την Παιδεία είναι κοντά στο 32%. Πέρυσι, οι δαπάνες ήταν 4,1% του ΑΕΠ και σύντοµα προβλέπεται να φτάσει στο 2,7%. Πέρυσι ήταν οι τρίτες χαµηλότερες δαπάνες στην Ευρωπαϊκή Ενωση µετά τη Βουλγαρία (3,6%) και τη Σλοβακία (4%).

Εφέτος λογικά θα φτάσουµε στη θέση που µας αξίζει: αµόρφωτοι, ασφαλείς και τελευταίοι.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ