Η μεγάλη διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, που παρ’ ολίγον να ανατινάξει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, βρήκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κλονισμένο και εντελώς αναξιόπιστο.
Οι εμπειρογνώμονες του διεθνούς οικονομικού κέντρου που επόπτευε το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα ήταν απόλυτα εγκλωβισμένοι σε σχέσεις εξάρτησης με τις μεγάλες αμερικανικές Τράπεζες και δεν είχαν μάτια να δουν την φούσκα και την κρίση που αυτή γεννούσε.
Εκθείαζαν έως τότε στις εκθέσεις τους την υπεροχή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού τομέα και προσέφεραν άλλοθι στους επίσης εξαρτημένους οίκους αξιολόγησης να εκδίδουν πιστοποιητικά ΑΑΑ σε απολύτως προβληματικά πιστωτικά ιδρύματα.
Μέχρι την τελευταία ώρα απέδιδαν την Lehman Brothers, την πιο μολυσμένη αμερικανική Τράπεζα, ως λευκή περιστερά, αξιόπιστη και αξιόμαχη,με τους κινδύνους καλυμμένους.
Εκείνη την περίοδο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεχόταν πυρά πανταχόθεν, είχε γίνει συνώνυμο της αναξιοπιστίας και ο διεθνής Τύπος βοούσε για την αδυναμία του να προβλέψει την μεγάλη κρίση. Σε κάποια φάση αμφισβητήθηκε ακόμη και ο σκοπός ύπαρξής του.
Και ενώ όλοι αμφισβητούσαν τις δομές και την ικανότητά του να προλαμβάνει και να επεμβαίνει στις κρίσεις ενέσκηψε η κρίση χρέους και η μετατόπισή του διεθνούς οικονομικού προβλήματος από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Το φθινόπωρο του 2009 αναζητούσε νέο ρόλο στα διεθνή οικονομικά πράγματα και την ευκαιρία αναγέννησής του την προσέφερε η μικρή Ελλάδα, που τότε έμπαινε δυναμικά στο κάδρο της κρίσης ως ο ασθενής κρίκος της Ευρώπης.
Πολλές ήταν τότε οι συζητήσεις για ενδεχόμενη εμπλοκή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις ευρωπαϊκές οικονομικές υποθέσεις.
Στα τέλη Νοεμβρίου του 2009, ο Λουκάς Παπαδήμος, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τότε, ταξίδεψε μυστικά στην Αθήνα προκειμένου να συναντήσει τον Γιώργο Παπανδρέου και να τον πείσει να αποφύγει τυχόν εμπλοκή του Ταμείου στη διαχείριση του ελληνικού οικονομικού προβλήματος.
Ο τότε πρωθυπουργός προσπέρασε εκείνη την προειδοποίηση ή καλύτερα την αγνόησε. Αντί να πράξει τα δέοντα, να λάβει μέτρα ελέγχου των ελλειμμάτων, συνέχισε να συνομιλεί με τους αμερικανούς συμβούλους του και να φλερτάρει με την ιδέα εμπλοκής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Δεν μπορούσε σε εκείνη τη φάση – δεν διέθετε άλλωστε τα ερμηνευτικά εργαλεία – να κατανοήσει τις συνέπειες των πράξεών του. Αποφεύγοντας τα όποια μέτρα διάσωσης,εγκλωβίστηκε και το Μάιο του 2010 αποδεχόμενος το μνημόνιο εγκατέστησε και το κλονισμένο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ευρώπη.
Στα χρόνια που ακολούθησαν η συμμετοχή του Ταμείου στη διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους διευρύνθηκε και ο εποπτικός του ρόλος έλαβε μεγάλες διαστάσεις.
Το Ταμείο «ξέπλυνε» μέσω της Ελλάδας τη μεγάλη ντροπή του 2008 και ανεδείχθη ξανά σε κεντρικό παίχτη του διεθνούς οικονομικού συστήματος.
Γι’ αυτό και τώρα οι ιθύνοντές του θέλουν να διατηρήσουν πάση θυσία πλήρη εποπτικό ρόλο στο ελληνικό πρόγραμμα.
Οι διαπραγματεύσεις των τελευταίων ημερών συνδέονται περισσότερο με τη δική του επιμονή για παραμονή στην Ελλάδα, παρά με αυτά καθαυτά τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.
Το δυστύχημα είναι ότι εμείς προσφέραμε την ευκαιρία να «ξεπλυθεί» το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτή είναι δυστυχώς η πικρή αλήθεια..
