Το Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας, που εκδόθηκε από την Ακαδημία Αθηνών, με την επιστημονική ευθύνη του καθηγητή Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Χριστόφορου Χαραλαμπάκη –και φαίνεται ότι θα είναι το μπεστ σέλερ των Χριστουγέννων -, είναι μοναδικό κυρίως για δύο λόγους: πρώτον, εισάγει το κριτήριο της χαλαρής νόρμας, δηλαδή δεν είναι στεγανό, που σημαίνει ότι μπορεί να ισχύει και αυτό και εκείνο, με αποτέλεσμα ο χρήστης της γλώσσας να μην ενοχοποιείται· και, δεύτερον, είναι πολύτιμο για την παραγωγή λόγου σε ποικίλα περιβάλλοντα επικοινωνίας μέσα από τις συνδυαστικές δυνατότητες των λέξεων. Για παράδειγμα, για τη λέξη «απάντηση» δίνονται 26 συνδυαστικές δυνατότητες, ενώ για τη λέξη «τουρισμός» δίνονται 47 συνδυαστικές δυνατότητες. Από αυτή την άποψη το Λεξικό μάς δείχνει ότι το παιχνίδι της γλώσσας παίζεται στη μετωνυμική χρήση. Η μετωνυμία και η μεταφορά είναι μέσα στη γλωσσική καθημερινότητά μας. Μας δείχνει δύο ακόμη σημαντικά πράγματα το Λεξικό: ότι η γλώσσα είναι ιδιοσυγκρασιακή και ότι στη γλώσσα δεν χρειαζόμαστε αυθεντίες αλλά αυθεντικές λύσεις.
Πρόκειται για ένα Λεξικό χρηστικό, όπως άλλωστε δηλώνεται στον τίτλο του, και συγχρονικό. Δεν είναι ιστορικό λεξικό. Είναι επίσης πρωτότυπο και πρωτογενές, λαμβάνει υπόψη του τη διεθνή λεξικογραφική πρακτική και εισάγει, στην επιλογή των λέξεων και των συνδυαστικών δυνατοτήτων τους, τον δείκτη της διασποράς, δηλαδή την εμβέλεια μιας λέξης, που μπορεί να βγαίνει από την αργκό και από τα διάφορα ιδιόλεκτα. Η εμβέλεια είναι πλέον ένα ποσοτικό μέγεθος που το εύρος του στηρίζεται και τεκμηριώνεται στα δεδομένα, στα data.
Ως επίτομο, το Λεξικό παρουσιάζεται σε έντυπη μορφή. Αλλωστε αυτή είναι και η διεθνής πρακτική για τα επίτομα λεξικά. Συνήθως τα πολύτομα λεξικά εκδίδονται σε ηλεκτρονική μορφή. Αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ακαδημία Αθηνών θα προβεί αργότερα και στην ηλεκτρονική έκδοση.
Με το Λεξικό αυτό η Ακαδημία Αθηνών έδειξε ότι μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή σύγχρονων έργων αναφοράς κινητοποιώντας και οργανώνοντας τις επιστημονικές δυνάμεις της χώρας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
