Το Βήμα -The Project Syndicate
Η επιδημία του Εμπολα απειλεί όχι μόνο τις ζωές των κατοίκων της Δυτικής Αφρικής, αλλά και την πρόοδο προς τη δημοκρατία, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ενσωμάτωση, που η Λιβερία, η Σιέρα Λεόνε και η Γουινέα έχουν επιτύχει τη τελευταία δεκαετία. Προκειμένου να προστατεύσουν αυτή την επιτυχία τους, οι κυβερνήσεις των τριών χωρών, οι οποίες είναι μέλη της Ένωσης του Ποταμού Μάνο, πρέπει να ενισχύσουν την αντίδρασή τους στην επιδημία με μία συντονισμένη στρατηγική ώστε να αποτραπούν μελλοντικές επιδημίες. Αλλά δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους.
Αν και αναπτύσσονταν διάφορες πειραματικές θεραπείες και τουλάχιστον δύο υποψήφια εμβόλια τη στιγμή που εντελώς απροσδόκητα ξέσπασε η επιδημία στις αρχές του έτους, η πρόοδος είχε σταματήσει αρκετά πριν κάποιο από αυτά κριθεί κατάλληλο για δοκιμές σε ανθρώπους. Εξάλλου, η κλινική έρευνα για την εκτίμηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας νέων φαρμάκων και εμβολίων μπορεί να λάβει χώρα μόνο στη διάρκεια μία επιδημίας. Καθώς οι εργαζόμενοι στον τομέα της Υγείας ακούραστα φροντίζουν όσους έχουν μολυνθεί με Έμπολα, παρακολουθούν όσους έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό και αποτρέπουν περαιτέρω εξάπλωσή του, οι ερευνητές έχουν στη διάθεσή τους ένα περιορισμένο παράθυρο ευκαιρίας για να μάθουν πώς να θεραπεύουν και να αποτρέπουν την ασθένεια.
Προκειμένου να επιταχυνθεί η πρόοδος, οι κλινικές δοκιμές πρέπει να γίνονται σε καθεστώς διαφάνειας και όλη η γνώση για την ασθένεια, συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων στις πιθανές θεραπείες και εμβόλια, πρέπει να μοιράζεται ανοιχτά – πολιτικές που απαιτούν ισχυρή ηγεσία στη δημόσια υγεία τόσο στα κράτη του ποταμού Μάνο όσο και στον ανεπτυγμένο κόσμο. Τα καλά νέα είναι ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, με αρκετές κλινικές δοκιμές εμβολίων να συντελούνται ήδη. Επιπλέον, με την υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τουλάχιστον μία διεθνής πλατφόρμα έχει δημιουργηθεί προκειμένου να αξιολογείται η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των πειραματικών θεραπειών για τον Έμπολα, όπως και να γνωστοποιούνται οι επιστημονικές και ηθικές προδιαγραφές φροντίδας. Δυστυχώς, αυτές οι προσπάθειες δεν περιλαμβάνουν αρκετούς ερευνητές, κλινικούς γιατρούς και αξιωματούχους της Υγείας από τη Δυτική Αφρική.
Η διενέργεια κλινικών δοκιμών υπό την αιγίδα των κρατών που πλήττονται από τον Έμπολα και του ΠΟΥ – με πλήρη διαφάνεια ως προς τη διαδικασία και τα αποτελέσματα – θα επέτρεπε στις αρμόδιες Αρχές να λαμβάνουν έγκαιρες και ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με το ποιες θεραπείες και εμβόλια πρέπει να προχωρήσουν παρακάτω. Η μάχη κατά των μολυσματικών ασθενειών όπως ο Έμπολα μας αφορά όλους. Προκειμένου να επιτύχουμε, πρέπει να κεφαλαιοποιήσουμε την γνώση των ειδικών που αθόρυβα, επιμελώς και ανεξάρτητα μελετούν τέτοιες ασθένειες. Ο Έμπολα δεν είναι η πρώτη καταστροφή δημόσιας Υγείας που υπογραμμίζει τις αποτυχίες του υπάρχοντος συστήματος.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες δίσταζαν να διαθέσουν φθηνά τις αντιρετροϊκές θεραπείες για τον HIV/AIDS. Με τα επιχειρηματικά συμφέροντα να ορίζουν τις παγκόσμιες προτεραιότητες των φαρμακευτικών εταιρειών, οι αναπτυσσόμενες χώρες χάνουν διαρκώς – με τραγικές συνέπειες. Σε κάθε τέτοια κρίση – ειδικά στη τρέχουσα επιδημία Έμπολα – τα δυνάμει κέρδη δεν μπορούν να οδηγούν την ανάπτυξη ή τη διάθεση των φαρμάκων. Όσο πιο γρήγορα ένα εμβόλιο ή θεραπεία κριθεί κατάλληλη για χρήση, πρέπει να διατεθεί σε μεγάλες ποσότητες και να χορηγηθεί σε πολίτες με κανένα κόστος για εκείνους. Τα κράτη που τώρα πλήττονται από την επιδημία Έμπολα θα συνεχίσουν να αισθάνονται τον αντίκτυπο της ασθένειας για χρόνια ακόμη. Με ισχυρή ηγεσία και αποτελεσματικό συντονισμό της μάχης κατά της μολυσματικής ασθένειας, οι άνθρωποι στη Δυτική Αφρική – στην πραγματικότητα σε ολόκληρο τον κόσμο – θα ανακουφίζονταν αν πληροφορούνταν ότι μία ακόμη επιδημία Έμπολα δεν καραδοκεί στη γωνία.
* Ο Abdul Tejan – Cole είναι εκτελεστικός διευθυντής της Open Society Initiative for West Africa