Οι καριέρες βασίζονται σε πολλά πράγματα. «Η δική μου βασίζεται σε μια βαθιά πεποίθηση: όλοι οι άνθρωποι είναι διαστροφικοί». Κάπως ενοχλητική πεποίθηση, αλλά μάλλον αποδοτική· η καριέρα του Ντέιβιντ Φίντσερ έχει πάει μια χαρά. Είναι ο σκηνοθέτης που με μια δυσάρεστη μεν, αλλά φιλική προς τον χρήστη ποπ ατμόσφαιρα σερβίρει στο κοινό ενοχλητικές αλήθειες –και βάζει και τα στούντιο του Χόλιγουντ να του δίνουν επταψήφιες αμοιβές. Καθόλου άσχημη καριέρα για μια τέτοια ακραία πεποίθηση.
Αφού ασχολήθηκε με τον καπιταλισμό και τα αδιέξοδά του στο «Fight Club», αφού ανέλυσε τη βαθιά και ριζωμένη κακία του ανθρώπινου είδους στο «Seven», αφού προσπάθησε να ακουμπήσει τον ατόφιο και αναπόδραστο φόβο του θανάτου με την «Απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον», αφού υπέγραψε μια ελεγεία στην εμμονή με το «Zodiac» και αφού προσπάθησε να ερμηνεύσει τα ανερμήνευτα, ανθρωποφαγικά social media στο «Social Network», εδώ και λίγο καιρό ασχολήθηκε με το θρίλερ του γάμου –με τους όρους του Χόλιγουντ –στο «Κορίτσι που εξαφανίστηκε».
Πόσο ανθρωποφαγικός μπορεί να είναι ένας γάμος; Πόσο εύκολα μπορεί να εξελιχθεί σε μια σπουδή υποκρισίας, ψεμάτων, ρόλων και υπόγειου ανταγωνισμού κάτω από μια βολική καθημερινότητα; Αυτό προφανώς εξαρτάται από τον γάμο, τους ανθρώπους, τα απωθημένα και τις συμπεριφορές που άθελά τους προσπαθούν να μιμηθούν προσποιούμενοι τους ώριμους. Ας αφήσουμε, όμως, τους γάμους για τους βιρτουόζους του είδους και ας σταθούμε στην πεποίθηση: είμαστε τελικά όλοι διαστροφικοί; Ή έχουμε να κάνουμε με άλλη μια επικίνδυνη γενίκευση;
Μάλλον δεν είμαστε, τουλάχιστον όχι με την έννοια της διαστροφής που έχουμε στο μυαλό μας. Δεν θέλουν όλοι δερμάτινα και μαστίγια για να διεγερθούν, δεν χρειάζονται όλοι ξύλο για να επιτευχθεί σεξουαλική κορύφωση, δεν επιδρά για όλους ως αφροδισιακό η θέα του αίματος –ευτυχώς! Αλλά μήπως η διαστροφή είναι πιο ευρεία έννοια;
Μήπως το να βγάζεις το ψωμί σου κοροϊδεύοντας μπροστά στις κάμερες αφελείς ηλικιωμένους απειλώντας τους πως θα πάρει το σπίτι τους η Εφορία, όπως συνέβη με τον Μάρκο Σεφερλή αυτή την εβδομάδα, είναι μια μορφή (επαγγελματικής) διαστροφής; Μήπως το να το παρακολουθείς κρυφογελώντας είναι κάτι ακόμη πιο διαστροφικό;
Μήπως το να ζεις σε μια χώρα η οποία τις τελευταίες ημέρες έχει θρηνήσει με μαζικό, κάπως υποκριτικά συγκινητικό τρόπο τον Λουκάνικο που τον έλεγαν Θοδωρή –έναν ηλικιωμένο σκύλο με παβλοφικές συνήθειες -, νοηματοδοτώντας και σημειολογώντας γύρω από το αυτονόητο, ενώ την ίδια στιγμή βαφτίζει φυσιολογική ανωμαλία, μια καθημερινή ανούσια ενόχληση, το γεγονός ότι κάθε μήνα κατά μέσο όρο (στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ) γίνονται 1.149 σοβαρά τροχαία ατυχήματα δεν είναι κάπως υποκριτικό, αν όχι καταστροφικό; Μήπως το αυτοσχέδιο κιτς περιβάλλον ελεγχόμενου φόνου το οποίο ντύνουμε με τον εθνικό μας σνομπισμό, καθώς «μόνο οι Ελληνες μπορούν να οδηγήσουν εδώ, ρε φίλε!», είναι κάπως αμελητέα διαστροφικό;
Μήπως το να νιώθεις λαμπερός εξ αντανακλάσεως, υποδεχόμενος με τιμές αρχηγού κράτους μια ομορφούλα δικηγόρο που της ανατέθηκε επαγγελματικά μια σημαντική δουλειά, δεν είναι ο ορισμός της διαστροφής της ξενομανίας και της εξάρτησης από την αγάπη των «ξένων»; Μήπως το να αγνοείς την ίδια ώρα κάπως επιπόλαια ότι μετά την Αλαμουντίν ετοιμάζεσαι να υποδεχθείς και έναν παγκόσμιο ιό, τον Εμπολα, που σου χτυπάει την πόρτα (αλήθεια, το υπουργείο Υγείας έχει κινητοποιηθεί ή ο υπουργός Υγείας, Μάκης Βορίδης, ασχολείται ακόμη με τους «καλούς» και «κακούς» Ελληνες;), δεν είναι κάπως εγκληματικά καταστροφικό, αποπροσανατολιστικό και εν τέλει διαστροφικό;
Μήπως το να ορίζουν την πολιτική ζωή του τόπου κουτσομπολιά κίτρινων φυλλάδων, απειλές και εκβιασμοί, εισαγγελείς και φυλακισμένοι –λίγα μόλις χρόνια μετά τη συνολική θυσία των μισθών όλων των εργαζομένων από ένα πολιτικό προσωπικό που ζήτησε (απαίτησε) να «βάλουμε όλοι πλάτη», αλλά, μόλις αυτό έγινε, ξεκίνησε ξανά τον χορό του παραλογισμού που ονομάζουμε ελληνική πολιτική σκηνή –δεν είναι η υπέρτατη τέχνη της διαστροφής;
Μάλλον είναι. Αλλά η ουσία είναι μία: η κοινωνία μας τιμωρεί τις διαστροφές που σχετίζονται με την απόλαυση, την απόκλιση από την «κανονικότητα» και την καθησυχαστική ομοιομορφία. Και επικροτεί καμουφλάροντας σαν κάτι μαζικό –άρα ανεκτό, άρα φυσιολογικό –τις μεγάλες διαστροφές. Ολες αυτές που συγκροτούν την καθημερινότητα σε μια μπερδεμένη, ασυνάρτητη, σοβαροφανή, αλλά, ακόμη και έτσι, όμορφη χώρα. Οπότε; Οπότε ας επιλέξει ο καθένας τη διαστροφή της αρεσκείας του, προσέχοντας τις ελευθερίες των άλλων. Ούτως ή άλλως, κάτι ξέρει ο κύριος Φίντσερ: μάλλον, τελικά, όλοι διαστροφικοί είμαστε.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ