Μειώνεται οριακά η ανεργία, μας λένε τη μια μέρα∙ αυξήθηκε οριακά η ανεργία των νέων, ακούμε την άλλη μέρα∙ και τρομάζει το ακτύπητο αυτό βασίλειο της ανεργίας. Ενα φαινόμενο που προκλήθηκε από τις αναγκαίες προσπάθειες εξορθολογισμού της οικονομίας μας, αλλά ενσωματώθηκε σε έναν φαύλο κύκλο, που δεν είναι εύκολο να σπάσει, αν δεν κτυπηθεί στοχευμένα το επίκεντρό του, η υψηλή και χρόνια ανεργία∙ η οποία, πέραν των άλλων, υπονομεύει το μέλλον των νέων μας, κατακερματίζει την κοινωνία, δεν επιτρέπει την ανάταξη της οικονομίας και περιδινίζεται, χρόνια τώρα, με έναν σισύφειο τρόπο∙ με την κρίση δηλαδή να γεννά ανεργία και αυτή να συντηρεί την οικονομική και ανθρωπιστική κρίση. Η κοινή λογική επομένως επιτάσσει την επιστράτευση κάθε δυνατής, αποτελεσματικής και γρήγορης προσπάθειας δραστικής καταπολέμησής της∙ για να πάρει μπροστά η μηχανή της οικονομίας∙ διαφορετικά θα θρηνούμε συνεχώς πάνω από τα προκληθέντα χρόνια προβλήματα.
Η μεγάλη πρόκληση λοιπόν είναι να «εφευρεθούν» τρόποι άμεσης αντιμετώπισης αυτού του δραματικού και πρωτεύοντος για τη χώρα φαινομένου∙ ρηξικέλευθες σκέψεις, προσπάθειες και πρακτικές με οφθαλμοφανή αποτελέσματα. Οι αργοκίνητες αναπτυξιακές επενδύσεις δίνουν βέβαια κάποια ανακούφιση, δεν δίνουν όμως τη λύση, αφού επί του παρόντος ο αναπτυξιακός ρυθμός είναι ο ίδιος με αυτόν της μείωσης της ανεργίας. Αλλά με τέτοιους υποτονικούς ρυθμούς δεν μπορεί να διατηρηθεί εν ζωή μια παραπαίουσα οικονομία. Κυνηγάμε λ.χ. τα έσοδα αυξάνοντας τους φόρους και δημιουργούμε περισσότερους φοροφυγάδες. Στη συνέχεια εξαντλούμε την αυστηρότητά μας, κυνηγώντας μη έχοντες έντιμους αλλά εξαθλιωμένους πολίτες, και τιμωρούμε σποραδικά, αντί γενικευμένα, έχοντες που κοροϊδεύουν το Δημόσιο.
Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται η προσωπική εξαθλίωση∙ όπως και οι νεκρές επιχειρήσεις. Συνεχίζουμε όμως να ζητάμε αδιακρίτως τον οβολό τους, που όμως δεν έχουν. Μια τραγελαφική κατάσταση, η οποία θυμίζει τον αισώπειο μύθο, κατά τον οποίο ο Χάρος-βαρκάρης μεταφέρει το νεκρό προς τον Αδη και κάποια στιγμή τού λέει: «Απόδος μοι, ω κατάρατε, τα πορθμεία» – «Δώσε μου, καταραμένε, τα ναύλα»∙ αλλά ο νεκρός, ο οποίος ήταν πάμπτωχος εν ζωή και δεν είχε ούτε το πιο ευτελές νόμισμα να του βάλουν για το μεγάλο «ταξίδι», του απάντησε: «Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος» – «Δεν θα πάρεις τίποτα από αυτόν που δεν έχει».
Αυτό όμως δεν συμβαίνει σήμερα όταν ζητάμε από έναν «οικονομικά νεκρό» ακόμα και το πιο ευτελές ποσό που δεν έχει; Από αυτόν που είναι άνεργος, που έχει πρόβλημα επιβίωσης των παιδιών του, από την ημιθανή επιχείρηση, τι τους ζητάμε και γιατί; Διότι όπως ο Χάρος του Αισώπου βρέθηκε σε αδιέξοδο, αφού δεν μπορούσε να επιστρέψει πίσω τον νεκρό, έτσι και η παρατεταμένα υψηλή ανεργία προκαλεί αδιέξοδο στη χώρα, καθώς δεν μπορεί να επιστρέψει την οικονομία στη ζωή.
Από την άλλη μεριά τέτοιοι «οικονομικά νεκροί» συμπολίτες μας, αλλά και όλοι που παρακολούθησαν την ελεύθερη πτώση των μισθών και των συντάξεών τους, μένουν άναυδοι με τη σπουδή του πολιτικού συστήματος να δώσει παχυλές, νόμιμες κατά τα άλλα, αυξήσεις μόνο στους δικαστικούς, που αναμφίβολα το έργο τους είναι βαρύ, όταν όμως η κρίση σέρνεται ακόμα και δεν έχει αποδράμει! Οταν άλλες κατηγορίες υπαλλήλων ειδικών μισθολογίων, όπως λ.χ. οι ένστολοι τώρα και οι καθηγητές πανεπιστημίου, οι γιατροί του ΕΣΥ κ.ά. αργότερα, θα «παραπεμφθούν» μάλλον στην τρόικα! Τέτοιες κοινωνικές διακρίσεις όμως προκαλούν δυσανεξία στη διαδικασία κοινωνικής πέψης και αφομοίωσής τους, γιατί έχουν συγκριτική διάσταση που γιγαντώνει το αίσθημα αδικίας, αφού δεν μπορεί να ισχύει το συνταγματικό επιχείρημα της «ευπρεπούς διαβίωσης» μόνο για ορισμένους και όχι για όλους τους Ελληνες.
Αντί λοιπόν να ψάχνουμε δισεκατομμύρια ευρώ για τα αναδρομικά και τις αυξήσεις και ταυτόχρονα δυσβάστακτα ισοδύναμα μέτρα, όλα βέβαια «πληρωτέα» από το βαλάντιο, ακόμα και εκείνων που βρίσκονται σε άθλια οικονομική κατάσταση, θα μπορούσε ένα μεγάλο μέρος του εν λόγω ποσού να «διατεθεί/δανειστεί» για να επιδοτηθούν, επί του παρόντος, εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας για νέους πρωτίστως, αλλά και για μακροχρόνια ανέργους, οι οποίοι θα συνέβαλλαν και στη διάσωση ημιθανών επιχειρήσεων που τρικλίζουν και ετοιμάζονται να αυξήσουν κι άλλο την ανεργία∙ με τη δέσμευση των ωφελούμενων επιχειρήσεων για μελλοντική, έστω και μερική, επιστροφή της «επιδότησης/δανειοδότησης» στο Δημόσιο, κι αυτό όταν σύντομα –όπως υποστηρίζεται –θα έχει υπερβεί την κρίση, στους δικαιούχους/δανειστές.
Διότι το πρόβλημα της χρόνιας ανεργίας των νέων κυρίως θα πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαίτερα. Και τούτο επειδή οι επιπτώσεις του δεν είναι μόνο οικονομικές, καθώς μπορεί να προκαλέσει την εμπέδωση μιας «κουλτούρας «αεργίας» στα νέα παιδιά, που διψούν για δράση, και τελικά να τα σημαδέψει ως μια «άχρηστη» για τη χώρα τους γενιά! Γι’ αυτό το εδώ και τώρα παχυλές αυξήσεις μόνο σε λίγους, όταν οι υπόλοιποι στενάζουν, ιδίως οι νέοι, μπορεί να διασφαλίζει την «αξιοπρεπή διαβίωση» των πρώτων, αλλά εντείνει την αναξιοπρεπή διαβίωση και σκέψη των δεύτερων∙ κι αυτό δεν είναι δίκαιο.
Ο κ. Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης είναι καθηγητής Γενετικής, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ