Υπάρχει η αγοραφοβία, η κλειστοφοβία, η ακροφοβία. Ο κατάλογος των ψυχολόγων εμπλουτίζεται χάρη στον Αντώνη Σαμαρά. Καταγράφεται πλέον και φοροφοβία. Είναι νέο είδος πανικού με συμπτώματα να εκδηλώνονται στη θέα λογιστή, στο άκουσμα της λέξης «εφοριακός» και κατά τον υπολογισμό του ύψους της φορολόγησης. Πόσοι πάσχουν από φοροβοφία; Εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες. Εντοπίζονται εύκολα ανάμεσα σε εκείνους που καθυστερούν τις δηλώσεις εισοδήματος, δηλαδή εντοπίζονται ανάμεσα σε δυόμισι εκατομμύρια υπόχρεους που δεν έχουν υποβάλει ακόμηδήλωση. Εχει δοθεί παράταση κι έχουν περιθώριο τρεις εργάσιμες ημέρες.
Ας υποθέσουμε ότι το υπουργείο Οικονομικών δίνει μια ακόμη παράταση, απαραίτητη για να μην καταρρεύσει το ηλεκτρονικό σύστημα και για να μην γίνουν ουρές μεγαλύτερες από αυτές των συσσιτίων. Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στην αμέλεια πιθανώς ούτε στην επαναστατική διάθεση των πολιτών. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει δυνατότητα πληρωμής. Η εξήγηση έχει ήδη δοθεί από τον απελθόντα υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα. Κυνηγούσαν τα μικρά ψάρια. Το έχει πει, το έχει δηλώσει όπερ σημαίνει έχουν όλοι επίγνωση.
Το πρόβλημα έχει πολλές διαστάσεις, ας σταθούμε σε δυο.
Πρώτον. Δεν υπάρχει δίκαιη κατανομή του βάρους: οι φοροδιαφεύγοντες συνεχίζουν να φοροδιαφεύγουν.Εγινε υπολογισμός που κοινοποιήθηκε προ μηνών στην εκδήλωση «Μύθοι και αλήθειες για τη λύση στην ελληνική κρίση». Το ύψος της παραοικονομίας στην Ελλάδα φτάνει τα 60 δισ.ευρώ και το ελληνικό κράτος θα μπορούσε να εισπράττει περί τα 20 δισ. φόρους κάθε χρόνο. Αν το είχε κάνει από το 1994 με τη χρήση ολοκληρωμένων συστημάτων μηχανοργάνωσης, θα είχε εισπράξει το μισό χρέος.
Καθώς το κράτος υπηρετεί τη Δημοκρατία του θεάματος κάθε χρόνο γίνονται ανακοινώσεις για έναν κακό γιατρό που απέκρυψε εισοδήματα εκατομμυρίων και για έναν αλήτη δικηγόρο που έβγαλε μια περιουσία στην Ελβετία. Πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων εξυπηρετούν τη διαπόμπευση και αποκρύπτουν το μεγάλη ζήτημα: από τότε που υπάρχει μηχανοργάνωση δεν λειτουργούν ταυτόχρονα οι θεσμοί εκείνοι που θα απέτρεπαν τη φοροκλοπή. Δεν παρακολουθεί κανείς τη ροή του χρήματος. Οι έλεγχοι γίνονται σε κάποια απόληξη του συστήματος, όταν είναι πλέον αργά. Και μια υποσημείωση: κάθε χρόνο κοινοποιείται πόσοι εντοπίστηκαν από τους ελέγχους. Καλό θα ήταν κάποτε να μαθευτεί πόσα χρήματα μπήκαν στα ταμεία του κράτους από τον εντοπισμό.
Δεύτερον. Η μεγάλη μάζα των φορολογούμενων δεν έχει χρήματα για να πληρώσει την εφορία. Κι εδώ δημιουργείται ένα τεράστιο ερωτηματικό. Δεν έχει μπει κανείς στον κόπο να κάνει έναν υπολογισμό με παραδείγματα; Με χαρτί και μολύβι να κάνει απλή αριθμητική: έστω ένα καθηγητής σε δημόσιο σχολείο που λαμβάνει καθαρά χίλια τόσα ευρώ. Πώς μπορεί να πληρώσει φόρο που ξεπερνά το ένα μηνιάτικο_ στην περίπτωση που έχει την πολυτέλεια ιδιοκατοίκησης και ταυτόχρονα συντηρεί το πατρικό του κάπου στην επαρχία. Αυτό δεν έχουν καταλάβει οι τεχνοκράτες. Οι μικροκαταθέσεις ξοδεύτηκαν, υπάρχει τρελή ακρίβεια για διατροφή, για υπηρεσίες. Η βενζίνη είναι πανάκριβη και τέλος πάντων δεν μένει τίποτε στο τέλος του μήνα.
Η μεγάλη μάζα δεν μπορεί να επιβιώσει και δεν έχει πλέον από πού να εξοικονομήσει. Οι αντουανέτες της πλατείας Συντάγματος έχουν τη λύση: «ας φάνε φακές». Βρισκόμαστε όμως σε επόμενο στάδιο, ο κόσμος όντως το έχει ρίξει στις φακές. Το πιστοποιούν μελέτες για την καταναλωτική συμπεριφορά. Η απροθυμία να κατατεθούν οι δηλώσεις εισοδήματος ήταν περισσότερο από αναμενόμενη. Ηταν αναμενόμενη για όσους ζουν εκεί έξω, στον αληθινό κόσμο.