Δεν αποκλείεται πολλές από τις κριτικές που διατυπώθηκαν για τα θέματα των εξετάσεων των ΑΕΙ να έχουν βάση. Οι ενστάσεις όμως ότι ορισμένα από αυτά ήταν για αρίστους, ότι κάποια απαιτούσαν «μεγάλη κριτική και συνθετική ικανότητα» και ότι απαιτείτο «αρίστη γνώση της Ιστορίας» είναι αυτές που αποκαλύπτουν το πραγματικό πρόβλημα.
Τι ενοχλεί, ας αρχίσουμε από αυτό, ότι τα θέματα ήταν για αρίστους; Δεν θα πρέπει κάποτε να παραδεχθούμε και εδώ, σε αυτή τη χώρα του περίπου, ότι η ανώτατη εκπαίδευση έχει τις απαιτήσεις της; Και ότι με αναφορά σε ένα κοινό συμφέρον αξίζει να επιλέγονται όσοι πιθανολογείται ότι θα προσφέρουν; Κάποιοι θα αντιτάξετε: τόσο πρόωρα πρέπει να αποκλείονται οι μη άριστοι και να μη δίνεται η δυνατότητα και σ’ αυτούς να αποδείξουν αργότερα το τι μπορούν; Οχι, κάτι τέτοιο ποτέ δεν θα μπορούσε να υποστηριχθεί. Και αυτό γιατί η δυνατότητα υπάρχει και συνδέεται με δύο άλλες παραμέτρους.

Πρώτα με την ικανότητα του διορθωτή να διακριβώνει τις περιπτώσεις όπου η επιζητούμενη προοπτική διαφαίνεται και μετά με την επιλογή θεμάτων που να την επιτρέπουν.

Τι ενοχλεί, πάλι, «οι μαθητές να διαθέτουν αρίστη γνώση της Ιστορίας»; Η απαίτηση πάσχει από επιστημολογικό ρομαντισμό. Γιατί ως επιδίωξη δεν δικαιώνεται. Η εξ αντικειμένου στοχαστική συνύπαρξη αξιολογικών κρίσεων και «γεγονότων» την αποκλείει. Αλλο θα έπρεπε να ελέγχεται: αν οι μαθητές διαθέτουν τη γνωστική προδιάθεση να διαβάζουν την Ιστορία διερωτηματικά. Αλλά και αυτό δεν εξαρτάται κυρίως από εκείνους που θα τη διδάξουν; Και από το πόσο το επίσημο εγχειρίδιο –δηλαδή, το κράτος –θα το επιτρέπει;
Ο κ. Γιάννης Α. Μεταξάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ