Τις τελευταίες ημέρες έχει ξεκινήσει μία φιλολογία, τόσο παρασκηνιακή όσο και στα μέσα ενημέρωσης, σχετικά με τον επόμενο επίτροπο της Ελλάδος στη νέα Κομισιόν. Έχουν ήδη ακουστεί ουκ ολίγα σενάρια και ουκ ολίγες εκδοχές περί μίας συμφωνίας –πακέτου στην οποία πρέπει να καταλήξουν οι δύο κυβερνητικοί εταίροι. Στη συμφωνία –πακέτο φαίνεται δε ότι εντάσσονται τόσο ο επικείμενος και προεξοφλημένος ανασχηματισμός της κυβέρνησης όσο και η επιλογή του επόμενου Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.
Προφανώς και η στήλη δεν έχει την παραμικρή φιλοδοξία και πρόθεση να αναμιχθεί στο πολιτικό –ίσως δε και μικροκομματικό –παίγνιο των σσ. Σαμαρά και Βενιζέλου για το ποιος θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην επόμενη Επιτροπή, η οποία αναλαμβάνει τα καθήκοντά της, επισήμως, τον προσεχή Νοέμβριο. Θα ήταν όμως σκόπιμο να επισημανθούν ορισμένα πράγματα.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, η χώρα μας δεν φημίζεται για τις κατάλληλες επιλογές που κάνει στη στελέχωση κρίσιμων αξιωμάτων σε διεθνείς οργανισμούς. Στις περισσότερες δε περιπτώσεις πορεύεται με κριτήρια ανάλογα εκείνων που χρησιμοποιεί π.χ για τις ΔΕΚΟ ή άλλους δημοσίους οργανισμούς. Στην παρούσα φάση όμως, δεν χωρούν ούτε μικροκομματικά συμφέροντα, ούτε ικανοποίηση και βόλεμα ημετέρων ούτε «παρκάρισμα» εσωκομματικών εχθρών, πρώην αποτυχημένων υπουργών και αποστράτων της πολιτικής.
Τέτοιες πολυτέλειες δεν υπάρχουν. Ήδη, τα αποτελέσματα της σταυροδοσίας των πρόσφατων ευρωεκλογών ηχούν επικίνδυνα το καμπανάκι ότι η επόμενη ομάδα ευρωβουλευτών δεν θα είναι η καλύτερη που θα μπορούσαμε να έχουμε –σε μία περίοδο κρισιμότατη για τα εθνικά συμφέροντα και τα ευρωπαϊκά διακυβεύματα. Το ζήτημα εδώ δεν είναι αν το προηγούμενο σύστημα επιλογής ευρωβουλευτών ήταν καλύτερο ή αν το νέο είναι δημοκρατικότερο. Άλλωστε, ο τρόπος με τον οποίο κατευθύνθηκαν οι σταυροί και σε αυτή την περίπτωση και το πώς πριμοδοτήθηκαν συγκεκριμένοι υποψήφιοι είναι γνωστός. Και ο νοών, νοείτο…
Ο επόμενος επίτροπος πρέπει να είναι πρόσωπο εγνωσμένης αξίας, με προσωπικό εκτόπισμα στο εξωτερικό, να έχει να παρουσιάσει έργο και να μπορεί να προσφέρει. Μόνο αν διαθέτει αυτά τα χαρακτηριστικά, θα μπορέσει η Ελλάδα να διεκδικήσει και ένα καλό χαρτοφυλάκιο. Είναι ξεκάθαρο ότι κατά την προηγούμενη επιλογή επιτρόπου, η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν έδωσε ουσιαστικά καμία μάχη με αποτέλεσμα η χώρα μας να λάβει το χαρτοφυλάκιο για τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και την Αλιεία. Ευτυχώς –και προς τιμήν της –η Μαρία Δαμανάκη αντελήφθην τη σημασία του, καταφέρνοντας να κλείσει πολλούς ανοιχτούς φακέλους και παράλληλα να προωθήσει και εθνικά συμφέροντα.
Η κυβέρνηση, εφόσον κόπτεται όπως λέγεται, πρέπει να βάλει όλα τα κομμάτια του παζλ στο τραπέζι. Και να ξεκινήσει από τα διαθέσιμα ονόματα που είναι ικανά να σταθούν ως ίσοι προς ίσους μέσα στο Κολέγιο των Επιτρόπων. Είναι επίσης σαφές ότι αρκετές χώρες επιδιώκουν τη συνέχεια ώστε ένας επίτροπος, εφόσον είναι επιτυχημένος/η, να παραμένει στη θέση του, κεφαλαιοποιώντας όσα πέτυχε.
Στη συνέχεια πρέπει να οικοδομήσει συμμαχίες ώστε να διεκδικήσει ένα χαρτοφυλάκιο που να έχει τόσο ουσιαστική όσο και συμβολική σημασία. Αυτό προϋποθέτει ανάγνωση των ενδοευρωπαϊκών ισορροπιών και κατάλληλη τοποθέτηση για την αποκόμιση του ύψιστου οφέλους. Ανάλογα με την πιθανή προσφορά ενός χαρτοφυλακίου θα πρέπει να υπάρχουν φυσικά και εναλλακτικές λύσεις. Η στήλη φοβάται πάντως ότι οι οιωνοί για μία τόσο σύνθετη διαπραγμάτευση δεν είναι οι καλύτεροι…
Επίσης, η κυβέρνηση δεν πρέπει να βιαστεί να εκδηλωθεί υπέρ ενός εκ των υποψηφίων για την Προεδρία της Κομισιόν, αλλά να τηρήσει στάση ισορροπημένη. Ακόμη συζητείται, σε κλειστούς διπλωματικούς κύκλους βέβαια, η ατυχής σπουδή της να εμφανιστεί υποστηρικτική του Ιταλού Φράνκο Φρατίνι ως Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, ένα και πλέον χρόνο πριν φθάσει η σχετική ώρα. Αναμφίβολα, ο Ζαν –Κλοντ Γιούνκερ στήριξε την Ελλάδα σε δύσκολες περιόδους της κρίσης. Καλό όμως είναι να έχουμε τα μάτια και τα αυτιά μας ανοιχτά…