Και κουβέντα γίνεται και ανακοίνωση δεν υπάρχει επισήμως. Ο Γιώργος Μαυραγάνης, ξέρετε, ο υφυπουργός Αφαίμαξης Νοικοκυριών, με τις πιο ακραίες ιδέες φορολόγησης, μίλησε για ελαφρύνσεις. Ποιος; Ο Μαυραγάνης. Είπε λοιπόν ο υφυπουργός ότι θα ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις, θα βελτιωθεί η φορολογική διοίκηση και – εδώ αρχίζει το ενδιαφέρον, θα αποκαταστήσει τις αδικίες, θα αρχίσει τις ελαφρύνσεις.
Προσοχή στις διατυπώσεις. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις θα συνοδεύονται από την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά. Λέει ότι θα καταργηθεί, κάπου στο μακρινό μέλλον η εισφορά αλληλεγγύης με την προϋπόθεση να είμεθα όλοι συνεπείς. Δηλαδή πρώτα θα τα εισπράξει ξανά από τους υπερφορολογημένους και κατόπιν θα τους ελαφρύνει, θα αναζητήσει από αλλού χρήμα, ίσως από τους φοροκλέφτες, ίσως από αυτούς που έστειλαν μαύρα κεφάλαια σε ξένες τράπεζες. Αλλά οι ελαφρύνσεις είναι ελαφρύνσεις και ακούγονται πάντα όμορφες, κι ας είναι μακρινές, κι ας είναι ουτοπικές.
Ας δούμε και το πλαίσιο. Για ένα τόσο σημαντικό θέμα, δηλαδή την αλλαγή πολιτικής στα φορολογικά, ο υφυπουργός μίλησε σε ημερίδα του Ελληνογαλλικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητήριου με θέμα τις «τομές στη φορολογία των επιχειρήσεων». Δηλαδή και τα είπε όλα αυτά και δεν τα είπε. Είναι μικρή η δέσμευση, μικρότερη από αυτήν που προκύπτει από επίσημη ανακοίνωση, η οποία θα έλεγε «από το 2015 καταργείται το και το» με λίστα ελαφρύνσεων, στους έμμεσους και άμεσους φόρους.
Οι αφηρημένες υποσχέσεις άνευ χρονικού ορίζοντα είναι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης. Δεν είναι μόνο ο Γιώργος Μαυραγάνης που επιδίδεται στην πρακτική. Ο Αντώνης Σαμαράς μίλησε για σταδιακή μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών στο 15%, του ανώτατου συντελεστή φορολογίας των φυσικών προσώπων στο 33% και τη μείωση του ΦΠΑ στο 12%. Ξέρετε, κάποτε, στο μέλλον. Ο Γιάννης Στουρνάρας μίλησε για πιθανή μείωση ή κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης που επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ με συντελεστές 1% – 4%. Κι αυτό αφηρημένο είναι.
Εν πρώτοις θα έλεγε κανείς ότι όλα τούτα είναι καλά, βαίνουμε σε νέα περίοδο, όπου τα έσοδα του κράτους θα μειωθούν. Αυτό σημαίνει μείωση της φορολογίας: μείωση των εσόδων του προϋπολογισμού. Αυτό είναι πρόβλημα. Κι ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι όλες αυτές οι υποσχέσεις αρθρώνονται με τρόπο ανερμάτιστο και ασαφή. Οι όποιες αλλαγές στη φορολόγηση θα έπρεπε να ανακοινωθούν όλες μαζί (όχι να υλοποιηθούν, να ανακοινωθούν) με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα.
Με τούτα και με τ’ άλλα το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η επιμήκυνση της ανασφάλειας: κανείς δεν ξέρει τι τον περιμένει το επόμενο φορολογικό έτος. Κανείς δεν ξέρει ποιες θα είναι οι υποχρεώσεις του, αν θα υπάγεται σε κάποια κατηγορία ελαφρύνσεων. Κανείς δεν ξέρει εάν η κατάργηση κάποιων κωδικών οδηγήσει στην επινόηση άλλων μέτρων. Αν λοιπόν στη κυβέρνηση τα ξεφουρνίζουν όλα αυτά για καλό (για το δικό τους καλό), ας το ξανασκεφτούν.
