Μετά τη συμφωνία με την τρόικα, η εικόνα της χώρας είναι άκρως ενθαρρυντική: το πρωτογενές πλεόνασμα επισημοποιείται, οι μεταρρυθμίσεις έστω και αργά προχωρούν, οι ιδιωτικοποιήσεις, αν και δεν τρέχουν με τον επιθυμητό ρυθμό, έχουν πάρει τον δρόμο τους, η ανταγωνιστικότητα ενισχύεται, η χώρα γίνεται ελκυστικότερη για τα επενδυτικά κεφαλαία κτλ.
Παρ’ όλα αυτά, η οικονομία δυσκολεύεται να ανακάμψει διότι δεν γίνονται επενδύσεις. Και αν ρωτήσει κανείς τους εμπνευστές της πολιτικής λιτότητας που επέβαλαν στη χώρα Βερολίνο και Βρυξέλλες γιατί δεν γίνονται επενδύσεις, η απάντηση που θα πάρει είναι ότι είναι θέμα εμπιστοσύνης. «Την αξιοπιστία σου τη χάνεις σε μία ημέρα αλλά απαιτούνται πολλά χρόνια για να την ανακτήσεις» λένε.
Και έχουν δίκιο να το λένε αυτό τουλάχιστον όσοι επένδυσαν στη χώρα και έχασαν λεφτά. Ομως κανένας δεν ξύπνησε μια ημέρα και είπε «ας πάω να αγοράσω ελληνικά ομόλογα». Από τους διαχειριστές αμοιβαίων και επενδυτικών κεφαλαίων ως τους επικεφαλής ασφαλιστικών ταμείων και τους απλούς επενδυτές, η τοποθέτηση σε ελληνικά ομόλογα έγινε κατά κύριο λόγο με βάση τη βαθμολογία που έδιναν στη χώρα οι οίκοι αξιολόγησης, δηλαδή η S&P, η Μoody’s και η Fitch. Οταν και οι τρεις βαθμολογούσαν την Ελλάδα με Α, γιατί οι πάσης φύσεως επενδυτές να μην αγόραζαν ελληνικά ομόλογα; Η χώρα ήταν από τις πιο ασφαλείς τοποθετήσεις αφού χάρη στις αξιολογήσεις τους δανειζόταν φθηνότερα και από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στη συνέχεια η Ελλάδα χρεοκόπησε, τα ομόλογα κουρεύτηκαν, οι επενδυτές έχασαν λεφτά και μας γύρισαν την πλάτη. Οι οίκοι αξιολόγησης όμως συνέχισαν να ευημερούν. Καμία συνέπεια, καμία αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας τους μετά τις άστοχες εκτιμήσεις τους οι οποίες δεν περιορίζονται στην Ελλάδα (Εnron, Lehman Brothers κ.λπ.).
Μάλιστα, τώρα που η χώρα επιχειρεί την επιστροφή της στις αγορές, έρχονται και πάλι στο προσκήνιο. Την περασμένη εβδομάδα η S&P, παρά την πρόοδο, διατήρησε αμετάβλητη τη βαθμολογία της διότι ανησυχεί για τα υψηλά δημόσια και ιδιωτικά χρέη.
Συντάχθηκε με τη θέση του ΔΝΤ και όσων επιθυμούν να παραμείνουμε όμηροι της τρόικας και υποστηρίζουν ότι για να βγει η χώρα στις αγορές θα πρέπει πρώτα να αναβαθμιστεί σημαντικά η πιστοληπτική της ικανότητα από τους οίκους αξιολόγησης. Δηλαδή από αυτούς που οδήγησαν τους επενδυτές στο κούρεμα. Αλλά για αυτούς δεν τίθεται θέμα αξιοπιστίας, είναι στο απυρόβλητο…
gpapai@tovima.gr

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ