Τι ακριβώς γίνεται με το γάλα και ποια συμφέροντα κρύβονται πίσω από τη συμφωνία της τρόικας με την κυβέρνησης, για την… «μακροημέρευσή» του;
Επί της ουσίας φρέσκο γάλα ημέρας με διάρκεια δύο ημερών είναι παγκόσμια ελληνική πατέντα και επιστημονικά ατεκμηρίωτος. Το γάλα είναι ή χαμηλής παστερίωσης που σημαίνει βρασμό σε θερμοκρασία χαμηλότερη και μικρότερης χρονικής διάρκειας από εκείνη του υψηλής παστερίωσης, ή υψηλής. Το μεν χαμηλής έχει διάρκεια ζωής μέχρι 5 ημέρες, το δε υψηλής μέχρι και 15 ημέρες.
Εννοείται ότι και τα δύο είναι υγιεινά, απλά το χαμηλής παστερίωσης περιέχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά από το υψηλής, διότι ορισμένα καταστρέφονται από την υψηλότερη θερμοκρασία. Στη χώρα μας υπάρχει επίσης η παγκόσμια εμπορική πατέντα το υψηλής παστερίωσης να πωλείται ακριβότερα από το χαμηλής, λόγω άγνοιας των καταναλωτών, οι οποίοι θεωρούν στο άκουσμα «υψηλή» ότι αυτό αναφέρεται και στην ποιότητα.

Πρακτικά φρέσκο γάλα ημέρας είναι αυτό που στα χωριά μέχρι πριν από δύο -τρεις δεκαετίες πουλούσε ο κτηνοτρόφος σε χάλκινα δοχεία (γκιούμια) είτε από την αγελάδα, ή από την κατσίκα ή την προβατίνα του. Περιττό να λεχθεί ότι το γάλα αυτό χωρίς παστερίωση είναι επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Η πατέντα συνίσταται στο να περιορίσει το Υπουργείο Ανάπτυξης τη διάρκεια του χαμηλής παστερίωσης από πέντε σε δύο ημέρες αλλά και του υψηλής από 15 σε 11 για να «χρυσώσει» υποτίθεται το χάπι στις μικρές γαλακτοβιομηχανίες (κυρίως συνεταιριστικές ΕΒΟΛ, ΤΡΙΚΚΗ, ΘΕΣΓΑΛΑ στη Θεσσαλία , ΣΕΒΓΑΠ κ.α. από Μακεδονία και Θράκη).

Με τον τρόπο αυτό βέβαια δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα στους μικρούς με τις επιστροφές, αφού θα πρέπει στη λήξη της δεύτερης ημέρας να αποσύρουν τις φιάλες από τα σημεία πώλησης, παρά το γεγονός ότι υγειονομικά το γάλα τους θα είναι αποδεκτό.

Ενώ δημιουργεί τεράστιο πλεονέκτημα στις δύο –τρεις μεγάλες που είχαν το αντίστοιχο πρόβλημα με τις αποσύρσεις- καθότι έχουν πανελλαδικό δίκτυο πώλησης- στις 5 ημέρες. Φυσικά με την επιμήκυνση στις 11 ημέρες το ΥΠΑΑΤ βοηθά και τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης να αδειάζουν τις λίμνες από γάλα και να τις προωθούν εντός της Ελλάδας.

Ο καταναλωτής θα ωφεληθεί κάτι; Πιθανόν ναι, μία μείωση της τάξης των 5 λεπτών είναι πιθανή το πρώτο διάστημα, αφού το γάλα στον Ευρωπαίο αγελαδοτρόφο κοστίζει 5 έως 10 λεπτά φθηνότερα, πιθανό και όχι γιατί υπάρχει και το μεταφορικό κόστος, οπότε θα «εναρμονιστούν» (θυμάστε την υπόθεση με το καρτέλ στο γάλα και τους «κουμπάρους) οι τιμές ίσως και σε υψηλότερο επίπεδο αν φύγει από τη μέση ο ενοχλητικός ανταγωνισμός από τους «μικρούς»…

Σίγουρα μεγάλοι χαμένοι θα είναι και οι 3000 Έλληνες αγελαδοτρόφοι, αφού σταδιακά αν εκλείψουν οι μικρές συνεταιριστικές γαλακτοβιομηχανίες που δεν θα αντέχουν τα logistics από τις διήμερες επιστροφές, θα πρέπει ή να υποκύψουν στις πιέσεις των μεγάλων για μείωση των τιμών ή να κλείσουν τις μονάδες τους.

Πάντως από το 2015 απελευθερώνονται οι ποσοστώσεις στο γάλα στην Ε.Ε. (ένα ακόμη πλήγμα για τους εναπομείναντες κτηνοτρόφους αφού έδωσαν αρκετά χρήματα για να αγοράσουν ποσοστώσεις από τους συναδέλφους τους και να κάνουν οικονομίες κλίμακας ‘ώστε να αντέξουν στον ανταγωνισμό (κάτι παρόμοιο που συμβαίνει με αυτοκινητιστές και ταξιτζήδες).

Έτσι από τους 120.000 αγελαδοτρόφους προ 15ετίας φτάσαμε στους 3.000… Να σημειωθεί ότι η εγχώρια παραγωγή αγελαδινού γάλακτος έπεσε στους 640.000 από τους 750.000 (λόγω κυρίως υποσιτισμού των ζώων αλλά και περεταίρω συρρίκνωσης του κλάδου) που είναι η ελληνική ποσόστωση, ενώ οι εγχώριες ανάγκες είναι περί τους 1,3 εκατομμύρια τόνους για την παραγωγή γαλακτοκομικών και τυροκομικών.

Συμπερασματικά το πλήγμα είναι καίριο για την πραγματική οικονομία στην ελληνική περιφέρεια δίνει όμως μία παράταση ζωής στις μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες που επιχειρούν να γίνουν εξωστρεφείς με επιτυχημένο τρόπο στο Success story του Greek yogurt.