Η πολιτική λιτότητας που επιβλήθηκε στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου προβλέπει ότι οι οικονομίες αυτές θα ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους μέσα από τη μείωση μισθών και τιμών.
Ωστόσο οι πορτογάλοι υποδηματοποιοί (πρόκειται για τον μεγαλύτερο εξαγωγικό κλάδο της χώρας, με εξαγωγές 1,7 δισ. ευρώ το 2013, όταν στην Ελλάδα ο μεγαλύτερος κλάδος, αυτός των πετρελαιοειδών, πραγματοποίησε πέρυσι εξαγωγές ύψους 800 εκατ. ευρώ και τα τρόφιμα μόλις 300 εκατ. ευρώ!) έκαναν ακριβώς το αντίθετο.
Αντί να μειώσουν μισθούς και τιμές, αύξησαν τις αποδοχές δίνοντας κίνητρο παραγωγικότητας στους εργαζομένους τους. Παράλληλα ανέβασαν τις τιμές των προϊόντων τους επενδύοντας σε τεχνολογία και μάρκετινγκ. Ετσι έγιναν οι δεύτεροι ακριβότεροι στον κόσμο μετά τους Ιταλούς.
Ομως το στοίχημα τους βγήκε καθώς αύξησαν τις εξαγωγές τους, τη στιγμή μάλιστα που η Ευρώπη, η οποία αποτελεί τη βασική αγορά τους, βρισκόταν σε ύφεση. Αν και οι πορτογάλοι παπουτσήδες δείχνουν τον δρόμο στους ευρωπαίους επιχειρηματίες, η επιτυχία τους θεωρείται ότι είναι δύσκολο να αναπαραχθεί σε μαζική κλίμακα στον ευρωπαϊκό Νότο.

Οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι υπερχρεωμένες και δεν μπορούν να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις, ενώ έχουν να αντιμετωπίσουν τα υψηλά επιτόκια, το υπέρογκο ενεργειακό κόστος και την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού.

Υστερα από τέσσερα χρόνια λιτότητας είναι προφανές ότι η προσπάθεια ανάκαμψης του Νότου πρέπει να εστιαστεί στη δημιουργία επιχειρήσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας που παράγουν ανταγωνιστικά προϊόντα. Διότι χαμηλούς μισθούς και απορρυθμισμένες αγορές εργασίας έχουν και άλλες χώρες, όπως οι γειτονικές Βουλγαρία και Ρουμανία, οι οποίες χρόνια τώρα προσπαθούν να ξεκολλήσουν από τον πάτο.
Οπως επισημαίνουν ο νομπελίστας κ. Χριστόφορος Πισαρίδης και η οικονομολόγος κυρία Ελενα Παναρίτη σε κοινό άρθρο στη «Huffington Post» με τίτλο «Υπάρχει ανάπτυξη; ή είναι ευσεβής πόθος;», η ρίζα του προβλήματος στην ευρωζώνη δεν είναι το κόστος εργασίας και οι τιμές. Σύμφωνα με τους ίδιους, αυτό που χρειάζεται είναι βελτίωση της παραγωγικότητας που να στηρίζεται στην καινοτομία και στην επιχειρηματική δραστηριότητα. «Η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως περισσότερες επενδύσεις, όχι περισσότερη λιτότητα, η οποία δημιουργεί πιο πολλά προβλήματα από όσα ευελπιστεί να λύσει» τονίζουν.Και οι πορτογάλοι παπουτσήδες το αποδεικνύουν στην πράξη.
gpapai@dolnet.gr

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ