Εξιχνιάστηκε μια υπόθεση απάτης σε βάρος του Δημοσίου. Φαγώθηκαν 9 εκατομμύρια ευρώ. Δημοσιεύονται σπαρταριστές λεπτομέρειες για τη μέθοδο της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που υποσχόταν να μαζέψει νάρκες αλλά επιχορηγούσε την ακίνητη περιουσία των προσώπων που εμπλέκονται στην απάτη. Καλό είναι αυτό, να γίνεται έρευνα όταν κάτι δεν πάει καλά. Απλώς η κριτική, δηλαδή οι επικρίσεις και η απόδοση ευθυνών απαιτούν προσοχή.
Ο πρώτος κίνδυνος έρχεται με τις γενικεύσεις. Η ιστορία με το Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης έρχεται να κουμπώσει με μια άλλη ιστορία, του Κύκλου της Πάτμου. Θα βρούμε στις δυο οργανώσειςκοινόmodus operandi, με πανάκριβα σχέδια, με εκταμίευση χρημάτων για έργα που δεν υλοποιήθηκαν, με παράλογες αμοιβές και αδικαιολόγητα έξοδα, με πλαστά τιμολόγια και καμία απόδοση λογαριασμού.
Οι δυο περιπτώσεις είναι ίσως οι πιο κραυγαλέες καθώς ήταν υπερβολικά υψηλή η επιχορήγηση, πήγε απευθείας στον πλουτισμό φυσικών προσώπων και δεν προέκυψε όφελος για άλλους ανθρώπους. Πιθανώς να ισχύουν τα ίδια και για κάποιες άλλες οργανώσεις. Πιθανώς και αλλού να υπήρξαν ατασθαλίες, απροσεξίες, κακοί χειρισμοί. Το ζητούμενο λοιπόν στην παρούσα συγκυρία είναι να μην γενικεύσουμε, να μην βάλουμε στο στόχαστρο κάθε απόπειρα παρέμβασης της κοινωνίας των πολιτών.
Ελέγχονται από την Οικονομική Αστυνομία 600 Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ενώ σύμφωνα με πόρισμα της Βουλής λειτουργούν περί τα 30.000 σωματεία, ενώσεις προσώπων σύλλογοι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχουν πάρει κάποιο ποσό, από κάποιο δημόσιο φορέα. Να τους τσουβαλιάσουμε όλους ή μήπως να αμφισβητήσουμε το ρόλο όλων τους; Στην καλύτερη περίπτωση μπορούμε να τις λοιδορήσουμε λέγοντας ότι λαμβάνοντας χρήματα από ένα υπουργείο, λειτουργούν ως στρατιώτες του εκάστοτε υπουργού.
Κι εδώ ερχόμαστε στους υπαινιγμούς εναντίον του Γιώργου Παπανδρέου. Ενδεικτική διατύπωση ότι το Κέντρο Αποναρκοθέτησης «ιδρύθηκε επί των ημερών του». Αυτό από μόνο του δεν σημαίνει τίποτε. Λέγεται επίσης ότι η Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ) που σκόρπαγε λεφτά ανεξέλεγκτα, στελεχώθηκε από τους φίλους του. Μπορούσε άραγε ο τότε υπουργός Εξωτερικών να ελέγξει μια μια τις επιχορηγήσεις, να εξετάσει ποιοι έπαιρναν κονδύλια για κοινωνικό έργο και τα καρπώνονταν για να χτίσουν επαύλεις; Μπορούσε να πιάσει όλα τα Ε9 των συνεργατών του, τραπεζικούς λογαριασμούς και να μετατραπεί σε αρχιλογιστή μιας υπηρεσίας; Μάλλον όχι.
Αν λοιπόν μπορούμε να κατηγορήσουμε τον πρώην πρωθυπουργό για κάτι, αυτό είναι το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο. Από το γραφείο του ισχυρίζονται: « όλη η διαδρομή του Γιώργου Παπανδρέου συνδέεται με παρεμβάσεις που αφορούν τη διαφάνεια, την ευνομία, την ισονομία, τη λογοδοσία, τον έλεγχο και επιλογές που ενισχύουν το κράτος δικαίου, μεταξύ των οποίων, φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο, οικονομικοί εισαγγελείς, οικονομική αστυνομία, ό,τι δηλαδή αποδίδει καρπούς σήμερα, αλλά και διαύγεια, ανοιχτή- ηλεκτρονική διακυβέρνηση».
Στην πράξη αποδεικνύεται ότι το θεσμικό πλαίσιο ήταν πρόχειρο και επιπόλαιο σε σχέση με τα χρήματα που διακινούνταν. Αυτό είναι κάτι που αναγνωρίζουν εκείνοι που υπέγραφαν τις παχυλές επιχορηγήσεις. Στις αιτήσεις τους οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις αξιολογούσαν και κοστολογούσαν από μόνες τη δράση τους. Στη συνέχεια δεν είχαν υποχρέωση να αποδώσουν λογαριασμό. Ακόμη κι αν ο Γιώργος Παπανδρέου είχε την καλή πρόθεση, να ενισχύσει την κοινωνία των πολιτών, δεν παρείχε στην πολιτεία τα μέσα για να ελέγξει τα χρήματα που έδινε. Η διαύγεια δεν ήταν και τόσο διαυγής.
