Το Βήμα – The New York Times
Στο Νταβός, προ ημερών, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι μίλησε πολύ για το Ιράν. Μίλησε πολύ για τη Συρία. Μίλησε πολύ για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Αλλά δεν βρήκε ούτε μία λέξη να πει για την Αίγυπτο. Ήταν μία εξόφθαλμη παράλειψη. Η Αίγυπτος, που φιλοξενεί περίπου το ένα τέταρτο των Αράβων και είναι το στήριγμα της Αραβικής Άνοιξης, βρίσκεται σε καταστροφική κατάσταση. Η πλατεία Ταχρίρ έμβλημα της νεανικής ελπίδας και της αντι – δικτατορικής αλλαγής πριν από τρία χρόνια, τώρα βρίσκεται στα χέρια Αιγυπτίων που ζητούν από έναν ήρωα του στρατού να ποδοπατήσει τους «τρομοκράτες» της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Παρ’ όλα αυτά σε μία ομιλία που είχε ως στόχο να διαψευσθεί αυτό που αποκάλεσε «μύθο της αποδέσμευσης» – ότι δηλαδή οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβαρημένες από τους πολέμους αποχωρούν από τη Μέση Ανατολή – ο Κέρι δεν μίλησε για ένα κράτος που είναι σύμμαχος των ΗΠΑ, λαμβάνει περίπου 1,3 δισ. τον χρόνο σε στρατιωτική βοήθεια και σήμερα αποτελεί σύμβολο της διάψευσης των αμερικανικών προσδοκιών για μία πιο ανεκτική και δημοκρατική Μέση Ανατολή. Η σιωπή ήταν αποκαλυπτική.
Η κυβέρνηση Ομπάμα βρισκόταν παντού στη Αίγυπτο, αρχικά υποστηρίζοντας τον Χόσνι Μουμπάρακ, μετά αυτούς που τον έδιωξαν, μετά προσπαθώντας να οικοδομήσει παραγωγικές σχέσεις με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι, μετά υποστηρίζοντας το στρατιωτικό πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Μόρσι πριν από έξι μήνες (χωρίς να το αποκαλεί πραξικόπημα) και τελικά υποστηρίζοντας ότι ο στρατός με επικεφαλής τον στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι «αποκαθιστούσε τη δημοκρατία».
Αυτή η «αποκατάσταση» περιλαμβάνει μία σφοδρή καταστολή της Αδελφότητας, που χαρακτηρίστηκε τρομοκρατική οργάνωση στις 25 Δεκεμβρίου και όλων όσων δεν υποκλίνονται στον Σίσι, του οποίου η κτηνώδης νέα τάξη έχει αφήσει πάνω από 1000 νεκρούς. Περιλαμβάνει τη γρήγορη υιοθέτηση ενός συντάγματος που καταρτίστηκε από μία επιτροπή 50 μελών συμπεριλαμβανομένων δύο εκπροσώπων ισλαμικών κομμάτων. Το σύνταγμα απέσπασε την υποστήριξη του 98,1% των ψηφοφόρων. Του 98,1% του 38,6% των Αιγυπτίων που ψήφισε: οι περισσότεροι είτε φοβούνται (η Αδελφότητα) είτε έχουν απελπιστεί (η γενιά του Twitter που πυροδότησε την επανάσταση στην πλατεία Ταχρίρ) είτε είναι απαθείς.
Η Αίγυπτος είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της αμερικανικής αποδέσμευσης που ο Κέρι προσπάθησε να διαψεύσει. Τα δισεκατομμύρια της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων προς τον Σίσι είναι πιο σημαντικά από το δισεκατομμύριο των ΗΠΑ. Η Αμερική παρακολουθεί και αμφιταλαντεύεται καθώς η πιο σημαντική αραβική κοινωνία έχασε την επανάσταση της. Αυτή η αιγυπτιακή πανωλεθρία συνιστά μία σημαντική στρατηγική αποτυχία των Ηνωμένων Πολιτειών, και φυσικά, όπως οι κόκκινες γραμμές που αποδείχθηκαν όχι και τόσο κόκκινες στη Συρία, στέλνει το μήνυμα της αμερικανικής αποχώρησης. Τώρα μοιάζει σχεδόν σίγουρο ότι ο Σίσι θα θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος και θα κερδίσει.
Αν δεν θέσει υποψηφιότητα, όποιος το κάνει θα είναι η μαριονέτα του. Ο Ντέιβιντ Κερκπάτρικ, ο συνάδελφός μου στο Κάιρο, τα είπε όλα με αυτόν τον καταθλιπτικό τίτλο: «Χιλιάδες Αιγύπτιοι γιόρτασαν τη τρίτη επέτειο της επανάστασης κατά του δεσποτισμού διαδηλώνοντας υπέρ του στρατιωτικού ηγέτη που ανέτρεψε τον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της χώρας». Μπορεί κανείς να κατανείμει πολλές ευθύνες – στον Ομπάμα, στον κακότυχο Μόρσι, στη διψασμένη για εξουσία Μουσουλμανική Αδελφότητα, στον αυταρχικό στρατό. Αλλά περισσότερο από όλους κατηγορώ τους φιλελεύθερους Αιγυπτίους που αγωνίστηκαν για την ανατροπή του Μουμπάρακ αλλά δεν έδωσαν καμία ευκαιρία στη δημοκρατία.
