Οταν μιλούσε κανείς με ανθρώπους της αγοράς, της πιάτσας δηλαδή, όπως λέγεται συνήθως, κοινή ήταν η διαπίστωση ότι κάτι κουνήθηκε στην εορταστική περίοδο. Βέβαια επαναλήφθηκε το φαινόμενο της πολυκοσμίας που εξετάζει και συγκρίνει και αγοράζει με δυσκολία και περίσκεψη μόνο τα απολύτως απαραίτητα. Οπωσδήποτε όμως για τους περισσότερους, δηλαδή για τον μέσο όρο, ο κύκλος εργασιών, «ο τζίρος», ήταν ανώτερος από πέρσι και πρόπερσι.
Πώς μπορεί να συνδυαστεί αυτή η διαπίστωση που είναι γενικευμένη, άρα δεν μπορεί να είναι εσφαλμένη, με την ταυτόχρονη αύξηση της ανεργίας και την επιβολή νέων φόρων οι οποίοι περιορίζουν έτι περαιτέρω το διαθέσιμο εισόδημα; Μερικοί λένε ότι εκδηλώθηκαν καθυστερημένα οι έμμεσες θετικές συνέπειες της φετινής τουριστικής περιόδου που ήταν αναμφισβήτητα καλύτερη από το δύσκολο παρελθόν. Αλλοι πάλι θεωρούν ότι σε ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων υπάρχουν χρήματα που δεν έχουν δηλωμένη προέλευση και κάτω από το βάρος της ανάγκης δεν αποθησαυρίζονται πια αλλά μετατρέπονται σε καταναλωτική δαπάνη.
Οπωσδήποτε η οικονομία αφορά πραγματικά και μετρήσιμα μεγέθη αλλά ως χώρος ανθρώπινης δραστηριότητας επηρεάζεται έντονα από την ομαδική ψυχολογία. Σημαντικό ρόλο έπαιξε η αποκατάσταση των δημοσιονομικών ισορροπιών με την εμφάνιση στον προϋπολογισμό για το 2014 πρωτογενούς πλεονάσματος και μιας ευοίωνης προοπτικής για την ανάκαμψη.
Είναι βέβαιο ότι η χρησιμοποίηση του πλεονάσματος για την ανακούφιση των δεινοπαθούντων επιβάλλεται ανθρωπιστικά και θα είναι εκλογικά ωφέλιμη, για τις ευρωπαϊκές και τοπικές εκλογές, για τα κόμματα της κυβερνητικής πλειοψηφίας και ιδιαίτερα για τη Νέα Δημοκρατία. Είναι όμως πολύ αμφισβητήσιμη η επίπτωση τέτοιων μέτρων στην οικονομία, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την αύξηση των παραγωγικών πρωτοβουλιών και επομένως της απασχόλησης. Είναι ενδεχόμενο μια βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος, που δεν θα οφείλεται σε νέες επενδύσεις ή στην αύξηση της παραγωγικότητας, να έχει ως αποτέλεσμα απλώς μια πρόσθετη ζήτηση αγαθών πρώτης ανάγκης που εισάγονται σε ικανοποιητικές τιμές από το εξωτερικό.
Η κυβέρνηση θα πρέπει λοιπόν να επικεντρώσει την προσοχή της στην ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς που μαστίζονται ακόμη από τη νοοτροπία του παρελθόντος και τις δομές που δημιούργησε ο συνδυασμός φαυλοκρατίας, διαφθοράς, οργανωμένων συντεχνιών και πελατειακής ψηφοθηρίας.
Είναι ντροπή για την κοινωνία μας και ομολογία αποτυχίας του πολιτικού μας συστήματος να απλοποιούνται διαδικασίες και να απελευθερώνονται τομείς παραγωγικής δραστηριότητας ως αποτέλεσμα εξωγενών παρεμβάσεων και πιέσεων. Τα «μνημόνια» αποτελούν –δεν διστάζω να το επαναλάβω –ιστορική ευκαιρία για να ξεκινήσει μια νέα εποχή για την πατρίδα μας, αρκεί οι σημερινές ηγεσίες να καταφέρουν να εμπνεύσουν και να διαφωτίσουν τον μέσο πολίτη προς τη σωστή κατεύθυνση: μιας σύγχρονης, ανοιχτής και ανταγωνιστικής κοινωνίας με κοινωνική ευαισθησία και αλληλεγγύη.
Ας πάψουμε να είμαστε ο ένας τύραννος του άλλου. Ας δεχτούμε τον ανταγωνισμό όπου όλοι κερδίζουν, ο καθένας ανάλογα με τις ικανότητες και τις δυνατότητές του. Ας εγκαταλείψουμε τους βολικούς μύθους που οφείλονται στη μικρότητα και την άγνοια. Ας γίνουμε υπεύθυνοι, υπερήφανοι και αισιόδοξοι πολίτες μιας Νέας Ελλάδας σε μια Νέα Ευρώπη. Καλή Χρονιά.
Ο κ. Θεόδωρος Πάγκαλος είναι πρώην υπουργός.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
