Για μια ακόμη φορά το ΔΝΤ παραδέχθηκε το λάθος του στο ελληνικό πρόγραμμα και φάνηκε πόσο δίκιο έχουν οι διάφοροι επικριτές της καταστροφικής συνταγής που επελέγη για τη χώρα.
Όμως, το λυπηρό είναι ότι για μια ακόμη φορά η ελληνική πλευρά δεν βρήκε να πει μια λέξη για όσα ανέφερε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤΚριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας το μεσημέρι της Τρίτης στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στις Βρυξέλλες.
Η ελληνική πλευρά όμως και πάλι, ενώ η τρόικα «παίζει περίεργα παιχνίδια», παρέμεινε απλός θεατής αυτής της κυνικής ομολογίας και χωρίς καμία διάθεση, έστω για επικοινωνιακούς λόγους, να αρθρώσει δημόσιο λόγο.
Η Λαγκάρντ δήλωσε ότι για το ΔΝΤ ήταν «ζήτημα τιμής» να αναγνωρίσει το λάθος του στο ζήτημα των λεγόμενων οικονομικών πολλαπλασιαστών στην περίπτωση της Ελλάδας και άλλων κρατών της ευρωζώνης.
Το κρίσιμο στοιχείο όμως είναι ότι η «ιέρεια» του ΔΝΤ διευκρίνισε πως ακόμη και στην περίπτωση που το εν λόγω λάθος είχε εντοπισθεί εγκαίρως οι συστάσεις οικονομικής πολιτικής του ΔΝΤ προς την Ελλάδα θα ήταν οι ίδιες, αλλά εκτεταμένες σε βάθος χρόνου.
Ο καθηγητής κ.Π. Ρουμελιώτης, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής στο ΔΝΤ, την κρίσιμη περίοδο (Μάρτιος του 2010 έως τον Δεκέμβριο του 2011) που αποφασίστηκε και το πρώτο μνημόνιο, σημειώνει ότι«ήταν σχεδόν αδύνατο να εφαρμοστεί με επιτυχία ένα τόσο φιλόδοξο εξωπραγματικό πρόγραμμα, το οποίο βασιζόταν σε μια δημοσιονομική προσαρμογή που ήταν εξαιρετικά βίαιη τόσο από χρονική άποψη και από κοινωνική άποψη»(«Το άγνωστο παρασκήνιο της προσφυγής στο ΔΝΤ, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2012).
Αναμφίβολα δεν πρόκειται για ένα απλό αθώο οικονομετρικό λάθος του ΔΝΤ. Από τα στοιχεία που υπάρχουν, στην Ελλάδα επιχειρήθηκε μια σκληρή προσαρμογή σε συνθήκες βαθύτατης ύφεσης και χρηματοπιστωτικής ασφυξίας.
«Για το ΔΝΤ, η όποια ύφεση είναι το αναπόφευκτο κόστος διάσωσης της ελληνικής οικονομίας», αναφέρει σε κείμενό του ο καθηγητής και πρωθυπουργικός σύμβουλος επί των οικονομικών, κ.Ι. Μουρμούρας(«Η διπλή κρίση», εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη).
Και όπως υποστηρίζουν διαπρεπείς οικονομολόγοι, τα μέτρα λιτότητας, σε αντίθετη με την αρχική υπόθεση του ΔΝΤ, είχαν δυσμενή, διαρκώς αυξανόμενη επίδραση στην επιδείνωση των οικονομικών επιδόσεων της χώρας.«Εάν είχε εφαρμοστεί ο σωστός πολλαπλασιαστής από το ΔΝΤ, δεν θα είχαν υιοθετηθεί ποτέ τέτοια ακραία μέτρα λιτότητας»σημειώνουν.
ΟΝτίρκ Μίλερ, από τους πιο γνωστούς χρηματιστηριακούς αναλυτές στο βιβλίο του «Σύγκρουση», (εκδόσεις Λιβάνη, 2013), δίνει μια άλλη διάσταση και αναφέρει χαρακτηριστικά:«Τώρα είναι λογικό να διαφωνήσει κανείς ως προς το αν πρόκειται για ιδεολογική, αριθμητική ή οικονομική ηλιθιότητα του ΔΝΤ. Ή για την κακόβουλη πρόθεσή του να αποσταθεροποιήσει μια ολοένα ισχυρότερη Ευρώπη με ένα κοινό νόμισμα που απειλούσε την πρωτοκαθεδρία του αμερικανικού δολαρίου».
Το έγκλημα έγινε και τα σκληρά μέτρα ύφεσης βούλιαξαν την χώρα. Και όπως συνεχίζει σε άλλο σημείο (σελ. 228) ο Μίλερ, επικαλούμενος κυβερνητικό στέλεχος, η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε καμία διάθεση ουσιαστικής συζήτησης και δέχθηκε ένα πρόγραμμα που ήξερε ότι δεν έβγαινε.
«Ξέρετε πως προέκυψαν όλα αυτά τα μνημόνια; Κάθονταν απέναντί μας, άνθρωποι της τρόικας που ήταν εντελώς ανίδεοι. Δεν είχαν καμία ιδιαίτερη εξειδίκευση, ήταν απλώς υπάλληλοι που έλεγαν: τι να κάνουμε; Μας έλεγαν αρλούμπες, εμείς με τη σειρά μας τους λέγαμε αρλούμπες, και απλώς γράψαμε κάτι που όλοι συμφωνήσαμε ότι μπορούμε να κάνουμε. Όλοι ήξεραν ότι δε θα έφερνε κανένα αποτέλεσμα για την Ελλάδα, αλλά ότι είναι ένα μνημόνιο με το οποίο όλοι μπορούσαν να ζήσουμε. Και οι δυο πλευρές, τόσο οι Έλληνες όσο και η τρόικα, ήξεραν ότι δε θα οδηγήσει πουθενά. Και όμως το υπογράψαμε»υπογραμμίζει ο Μίλερ, καταγράφοντας την άποψη του κυβερνητικού παράγοντα που καθόταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.
Πολλοί εξ αρχής επισημάναμε ότι η ελληνική κυβέρνηση όφειλε να βάλει το θέμα στο τραπέζι και το ΔΝΤ να αλλάξει στάση έναντι της Ελλάδας.
Εξάλλου, ακόμα και ο Πρωθυπουργός κ.Αντ. Σαμαράς, όταν ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, παρουσιάζοντας το οικονομικό του πρόγραμμα στο «Ζάππειο Ι», μίλησε πρώτος για τον λανθασμένο πολλαπλασιαστή και τις συνέπειές του στην οικονομία.
Το ζήτημα όμως είναι τι κάνουμε ως χώρα για να εκμεταλλευτούμε το λάθος και να αλλάξει στάση το ΔΝΤ, το οποίο όπως έγραψε εύστοχα ένας δημοσιογράφος τωνNewYorkTimes, ενεργεί σαν«ένας καρδιοχειρουργός που στο μέσο της εγχείρισης αποφασίζει να επέμβει επίσης στους πνεύμονες και στα νεφρά».
