Το Βήμα, The Project Syndicate
Έχοντας μόλις περάσει τρεις ημέρες με πρόσφυγες και εθελοντές στον Λίβανο και στη Τουρκία, οι εικόνες αποκάλυψης της συριακής κρίσης είναι εμφανείς: περισσότεροι από 100.000 θάνατοι, εννέα εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν, δύο εκατομμύρια παιδιά εγκατέλειψαν το σχολείο, ασθένειες όπως η πολιομυελίτιδα επανεμφανίζονται και οι γειτονικές χώρες παλεύουν να αντεπεξέλθουν στα κύματα των προσφύγων. Αμέτρητες σπαρακτικές ιστορίες χαμένων συζύγων, αδελφών και παιδιών, ας μην αναφέρουμε τα σπίτια και τις ζωές που καταστράφηκαν, δείχνουν το πώς εμφύλιος πόλεμος της Συρίας έγινε περιφερειακή σύγκρουση. Οι αντικαθεστωτικοί αντάρτες τώρα πολεμούν μεταξύ τους και οι τζιχαντιστές κερδίζουν έδαφος.
Οι ειδικοί δεν λένε πλέον ότι η σύγκρουση είναι ζήτημα μηνών – κάνουν λόγο για χρόνια ίσως και δεκαετίες. Παρά τις ηρωικές προσπάθειες ανθρωπιστικών οργανώσεων να σώσουν ζωές και να φέρουν ελπίδα στην περιοχή, η δυσβάσταχτη αλήθεια είναι ότι δεν είναι δυνατόν να προστατευθούν οι πολίτες, ειδικά από τους ελεύθερους σκοπευτές και τους αδέσποτους πυραύλους, για να μην αναφέρουμε τους πεινασμένους και τους αστέγους. Οι εμπόλεμες φατρίες δεν αναγνωρίζουν την έννοια των αμάχων και περιφρονούν τις διεθνείς νόρμες πολέμου. Εκτός από τη χρήση χημικών όπλων, τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν τρόφιμα, νερό και φάρμακα, καθώς πολλές πόλεις και χωριά είναι αδύνατο να προσεγγισθούν, με περίπου 250.000 ανθρώπους να είναι εντελώς αποκομμένοι από την εξωτερική βοήθεια.
Οι γείτονες της Συρίας έχουν αποθαρρυνθεί από τις συνεχείς εκκλήσεις για βοήθεια. Ο Λίβανος προσπαθεί να φιλοξενήσει περίπου ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, Στη Τουρκία περίπου 200.000 πρόσφυγες βρίσκονται σε επίσημους καταυλισμούς και περίπου διπλάσιοι προσπαθούν να τα καταφέρουν από μόνοι τους σε πόλεις. Η εξωτερική βοήθεια είναι άστατη: μόλις το 60% των δεσμεύσεων για βοήθεια έχει υλοποιηθεί ενώ μόνο ένα μέρος αυτής φθάνει στους ενδιαφερόμενους. Οι διεθνείς διπλωματικές προσπάθειες πρέπει να επικεντρώσουν στην επίτευξη προσωρινής κατάπαυσης του πυρός, ώστε να περάσουν στη χώρα την βοήθεια που επείγει περισσότερο όπως τα εμβόλια κατά τις πολιομυελίτιδας. Η βοήθεια δεν θα πρέπει απλά να συνοδεύει τις αέναες ειρηνευτικές συνομιλίες στη Γενεύη – θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των διαπραγματεύσεων. Αλλά καθώς η σύγκρουση και οι συνέπειές της αναμένεται να τραβήξουν χρόνια, οι οργανώσεις πρέπει να προχωρήσουν σε μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Αυτό περιλαμβάνει επαρκή στέγαση στις γειτονικές χώρες, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα κάνει στην Ιορδανία και στον Λίβανο, προκειμένου να παρέχονται υπηρεσίες στους πρόσφυγες. Αυτό μπορεί να γίνει με δημιουργικούς τρόπους. Η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης (IRC) για παράδειγμα, ασχολείται με τρεις τομείς: την καινοτόμο εκπαίδευση για τους πρόσφυγες, την εκμετάλλευση της τεχνολογίας που θα τους βοηθάει να ανταλλάσσουν πληροφορίες και συμβουλές και την επιχειρηματικότητα που θα προωθεί την δημιουργία επιχειρήσεων μεταξύ των προσφύγων. Αν είναι να περιορίσουμε τη φρίκη του συριακού πολέμου και των συνεπειών του, πρέπει να σκεφτούμε μακροπρόθεσμες λύσεις που θα κάνουν τη ζωή αυτών των ανθρώπων να αξίζει. Η ιατρική βοήθεια στις ζώνες πολέμου, εγκαταστάσεις για πόσιμο νερό και υγιεινή και η προστασία των θυμάτων στη διάρκεια του χειμώνα είναι πολύ σημαντικά για να σωθούν ζωές – αλλά πρέπει να σκεφτούμε και το πώς θα προστατεύσουμε την εκπαίδευση και τον βιοπορισμό όσων επιβιώσουν.

* Ο κ.David Miliband, υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας από το 2007 ως το 2010 και στέλεχος του κόμματος των Εργατικών, είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης (IRC).