Η Ελλάδα σε λιγότερο από έναν μήνα αναλαμβάνει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είναι η πρώτη φορά και ασφαλώς χρειάζεται πολλή αναίδεια για να φαντάζονται μερικοί ότι έχει οποιαδήποτε ρεαλιστική προοπτική η πρόταση να αντικατασταθεί από άλλη χώρα, λιγότερο χρεωμένη και με καλύτερους οικονομικούς δείκτες. Οι ίδιοι αυτοί «φίλοι» μας εξάλλου σε όλες τις ελληνικές προεδρίες είχαν διατυπώσει ανάλογες σκέψεις έχοντας τότε πολύ λιγότερα επιχειρήματα.
Το 1983 το επιχείρημα ήταν ότι θα είμαστε ανίκανοι να ασκήσουμε τα καθήκοντα της προεδρίας γιατί είμαστε πολύ καινούργιοι, άπειροι και απροσάρμοστοι. Στην πραγματικότητα η ελληνική προεδρία σχεδόν ολοκλήρωσε φέρνοντας σε πέρας δεκάδες φακέλους στους οποίους είχαν αποτύχει οι επιβλητικοί προκάτοχοί μας Γερμανοί και ουσιαστικά διαμόρφωσε το πακέτο του Φοντενεμπλό. Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε εκεί και διαμόρφωσε το πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίχθηκε και αναπτύχθηκε η ενιαία αγορά σε συνδυασμό με την Κοινή Αγροτική Πολιτική θα ήταν μάλιστα δυνατόν να είχε επέλθει στην Αθήνα αν ο μεγαλομανής και μεγαλοφυής Μιτεράν δεν κρατούσε με πείσμα ανοιχτά τα ζητήματα για να τα ολοκληρώσει στο ναπολεόντειο περιβάλλον που είχε επιλέξει.
Το 1988 στη Ρόδο το επιχείρημα ήταν η κυβερνητική κρίση που είχε ξεσπάσει στην Αθήνα και η έντονη αμφισβήτηση του τότε πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου για το σκάνδαλο Κοσκωτά και τις περιπέτειες της ιδιωτικής ζωής του. Και τότε όμως ο απολογισμός ήταν άψογος και έννοιες που ενδιέφεραν ιδιαίτερα τη χώρα μας, όπως η νησιωτική πολιτική, ο ενιαίος ευρωπαϊκός κοινωνικός χώρος και η μακροχρόνια διάσταση των διαρθρωτικών πολιτικών, έγιναν τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου.
Το 1994, όταν είχε έντονα αμφισβητηθεί ακόμη και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Βαν ντερ Μπρουκ) η ικανότητά μας να προωθήσουμε τη διεύρυνση προς τη Σκανδιναβία και την Αυστρία και είχε προταθεί η επιμήκυνση για δεύτερο εξάμηνο της βελγικής προεδρίας, θριαμβευτικά διευρύναμε την Κοινότητα ολοκληρώνοντας τις διαπραγματεύσεις με την Αυστρία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία και ακόμη και με τη Νορβηγία, η οποία απέρριψε το αποτέλεσμα για λόγους γενικότερους σε δημοψήφισμα. Τότε για πρώτη και τελευταία φορά ψηφίστηκε ο απολογισμός μιας προεδρίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ομόφωνα, με τη μοναδική αποχή των ελλήνων κομμουνιστών και του κόμματος του κ. Λεπέν, ο οποίος ήθελε η Ελλάδα να σταματήσει εσαεί την οποιαδήποτε σχέση μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας για λόγους φυλετικούς και θρησκευτικούς.
Στη συνάντηση κορυφής της Κέρκυρας έγινε η επίσημη και πανηγυρική έναρξη της σχέσης της νέας δημοκρατικής Ρωσίας με την Ενωμένη Ευρώπη με την παρουσία του ρώσου προέδρου Γέλτσιν.
Το 2003 μπήκαν ουσιαστικά στην Ευρώπη η Κύπρος και η Μάλτα επιβραβεύοντας περίπου 20 χρόνια προσπάθειας για την ένταξη της Κύπρου στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, ακόμη και αν δεν είχε λυθεί το πολιτικό πρόβλημα της διαίρεσης του νησιού και της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας.
Η χώρα μας έχει θέσει τώρα τέσσερις βασικές προτεραιότητες. Η πρώτη είναι η ανάπτυξη και απασχόληση, με έμφαση στην αξιοποίηση των πόρων του κοινοτικού προϋπολογισμού και η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στην παραγωγή.
Η δεύτερη είναι η θεσμική θωράκιση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης με έμφαση στα επόμενα βήματα της τραπεζικής ένωσης.
Η τρίτη είναι η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, με κρίσιμες παραμέτρους τον έλεγχο των συνόρων, τη συνεργασία με τρίτες χώρες, το ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου κτλ.
Η τέταρτη προτεραιότητα είναι η προώθηση της ολοκληρωμένης οριζόντιας θαλάσσιας πολιτικής με έμφαση στην αλιεία, στην ενέργεια, στην ασφάλεια και φυσικά στις θαλάσσιες ζώνες.
Φαντάζομαι οτι αυτή τη στιγμή εκατοντάδες υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών και όλων των άλλων υπουργείων που εμπλέκονται θα έχουν προετοιμάσει σενάρια δράσης και προγραμματισμούς για την προώθηση αυτών των βασικών στόχων και γενικότερα για τη σωστή και αποτελεσματική διαχείριση της κοινοτικής ζωής. Στην προσπάθειά τους αυτή φαντάζομαι ότι θα συνεπικουρούνται από εκατοντάδες στελέχη και εμπειρογνώμονες των πανεπιστημίων και των επιστημονικών και παραγωγικών οργανώσεων του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή από όλες τις δημιουργικές δυνάμεις που διαθέτει η χώρα.
Είμαι υπεραισιόδοξος αν πιστεύω κάτι τέτοιο; Αν ναι, τότε πού πας, ρε Καραμήτρο, ξυπόλυτος στ’ αγκάθια;
Ο κ. Θεόδωρος Πάγκαλος είναι πρώην υπουργός.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ