Αφορμή ως γνωστόν,σύμφωνα πάντα…
με τους Αμερικανούς, αποτέλεσε η χρήση χημικών από την κυβέρνηση Άσαντ ενάντια στους αντικαθεστωτικούς,γεγονός που αποτελούσε κόκκινη γραμμή όπως είχε διατρανώσει ο πρόεδρος Ομπάμα.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος,στην προσπάθεια του για μια ακόμα φορά να ηγηθεί του << Πολέμου της Ελευθερίας >> έψαξε για συμμάχους , πρώτα στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς και ύστερα στους Παγκόσμιους Διεθνείς θεσμούς. Όπως αποδεικνύεται πλέον,εις μάτην,με πιο τρανταχτή περίπτωση το όχι από τους Άγγλους ( ψηφίστηκε οριακά είναι η αλήθεια από το Αγγλικό Κοινοβούλιο αν και ο Κάμερον στην αρχή είχε χαιρετίσει πιο θερμά μια στρατιωτική επέμβαση στην Συρία) αλλά και με λίγα ερείσματα στο καθαρά στρατιωτικό εγχείρημα όπως παραδείγματος χάριν, την Γαλλία από την Ευρώπη μέχρι πρότινος, το Μεξικό από την υπόλοιπη Ν. Αμερική,τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία,ο Αμερικάνος Πρόεδρος ψάχνει την χαμένη νομιμοποίηση την οποία προσπαθεί να προσδώσει σε μια ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση στην Συρία.
Το ζήτημα της νομιμοποίησης μάλιστα φαίνεται να αποτελεί έναν πραγματικό πονοκέφαλο για τα <<μεγάλα κεφάλια>> των ΗΠΑ τα οποία αποτελούν άριστους γνώστες της βαρύνουσας σημασίας που διαδραματίζει σε τέτοιου είδους εγχειρήματα,αλλά και γενικότερα στον τομέα των Διεθνών Σχέσεων.Αυτός ο..πονοκέφαλος είναι ένα γεγονός που γίνεται ίσως εμφανές στις αντιφατικές δηλώσεις του Κέρρυ (Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ) ανά διαστήματα οι οποίες φαίνονται περισσότερο σαν βεβιασμένες κινήσεις και λιγότερο σαν μεθοδευμένη κίνηση κάποιου στρατηγικού παιγνίου εν όψει επέμβασης. Η ηγεμονική Αμερικάνικη δύναμη φαίνεται να »ζυγίζει» τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας ενδεχόμενης επέμβασης και όσον αφορά την νομιμοποίηση όπου προσπαθεί να προσδώσει σε αυτή, μεταξύ των άλλων πρέπει να συνυπολογίσει αρκετούς παράγοντες.
Πρώτον την Αμερικάνικη κοινή γνώμη η οποία στο σύνολο της, είναι ενάντια σε μια επέμβαση στην Συρία,ίσως και επηρεασμένη από την αποτυχημένη και αρκετά ζημιογόνα για τα οικονομικά της Αμερικής -και όχι μόνο- επέμβαση στο Ιρακ το 2003. Τα φαντάσματα της εισβολής αυτής ακόμα κυνηγούν τους Αμερικανούς και το Κυβερνητικό τους σύστημα,κυρίως γιατί απέτυχαν να προσδώσουν στην συγκεκριμένη επέμβαση τη νομιμοποίηση όπου ήταν απαραίτητη για να δικαιολογήσουν την εισβολή τους.Θυμίζουμε ότι,πυρηνικά όπλα,και όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιρακ δεν βρέθηκαν ποτέ και η Αμερική βγήκε από έναν πολύχρονο και πολυδάπανο πόλεμο ζημιωμένη όχι μόνο στον οικονομικό τομέα αλλά και στην αξιοπιστία της σαν παγκόσμια ηγεμονική δύναμη.
Δεύτερον την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας η οποία θα λέγαμε ότι είναι μάλλον αντίθετη με μια στρατιωτική επέμβαση ενάντια στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ,όπως και την αντίδραση της διεθνούς κοινής γνώμης όπου την καταδικάζει.Ο Αμερικανός Πρόεδρος όχι μόνο έχει την δικαιοδοσία να κηρύξει πόλεμο στην Συρία ακόμα και αν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν ψηφίσει για κάτι τέτοιο,αλλά μπορεί ακόμα ,σύμφωνα με το Αμερικάνικο Σύνταγμα να παραβλέψει το Κογκρέσο(!) και να κηρύξει πόλεμο,και έπειτα να ζητήσει την ψήφο του Κογκρέσου.Αυτή η υπερεξουσία ,περιεχόμενο του Αμερικάνικου Συντάγματος αποτέλεσε ουσιαστικά και ανά διαστήματα μια πιθανή επιλογή σύμφωνα πάντα με τον Ομπάμα και τον Κέρρυ και θα ήταν μια διαδικασία ευκολότερη και σαφώς πιο γρήγορη εαν..υπήρχε και η απαραίτητη και επιζητούμενη νομιμοποίηση!
Τρίτον τον ρόλο της Ρωσίας.Σε αυτό το παιχνίδι το οποίο διαδραματίζεται πραγματικά σε ένα τεντωμένο σχοινί πάνω από την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου όπου κυριολεκτικά λαμβάνουν χώρα ραγδαίες εξελίξεις σε γεωπολιτικό και όχι μόνο επίπεδο, η Αμερική όντας ηγεμονική δύναμη, βρίσκεται στην δίνη ενός πολυεπίπεδου στρατηγικού παιγνίου στο οποίο η Ρωσία σύμφωνα και με τις τελευταίες εξελίξεις φαίνεται να κερδίζει περισσότερα οφέλη,ή τουλάχιστον για να είμαστε πιο ακριβείς,σίγουρα περισσότερα απ’όσα θα της υπολόγιζαν οι περισσότεροι.
Την ώρα μάλιστα που γράφονται αυτές οι γραμμές υπάρχουν έντονες φήμες ότι ο Ομπάμα δέχθηκε την πρόταση της Ρωσίας για διεθνή έλεγχο των χημικών όπλων της Συρίας.Ο υπουργός εξωτερικών της Συρίας Ουάλιντ Αλ Μουάλεμ συμφώνησε στην πρόταση του Ρώσου ομόλογού του,φέρνοντας σε δύσκολη ομολογουμένως θέση τον Ομπάμα.Ο τελευταίος δέχθηκε την πρόταση αυτή , με κάθε επιφύλαξη ,γεγονός που πρακτικά σημαίνει αφενός ότι οι πολεμικές ετοιμασίες μπαίνουν στο <<ψυγείο>> -τουλάχιστον προς ώρας- αφετέρου ότι η Ρωσία κερδίζει τη δεδομένη χρονική στιγμή στον τομέα της αξιοπιστίας, των εντυπώσεων,και όχι μόνο.
Συνοψίζοντας τα μέχρι τώρα γεγονότα οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε στην δίνη μιας κατάστασης τουλάχιστον έκρυθμης και ευμετάβολης. Ο Αμερικανός -κατά τα άλλα μετριοπαθής- Πρόεδρος »πονοκεφαλιάζει» όχι μόνο για την κρίση στην Συρία,και την αξιοπιστία της Ηγεμονικής δύναμης της Αμερικής και της Ισχύος της που ενδέχεται να κλονιστεί με μια οιαδήποτε λάθος διπλωματική κίνηση, αλλά και για τις διπλωματικές σχέσεις των ΗΠΑ και των κοντινών τους συμμάχων.
Ένα είναι το σίγουρο.Ότι η Αμερικανική εξωτερική πολιτική,αν κρίνει ότι σε βάθος χρόνου μια ενδεχόμενη επέμβαση στην Συρία θα επιφέρει σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές στον χάρτη οι οποίες μακροπρόθεσμα θα ωφελήσουν τις ΗΠΑ και θα ενδυναμώσουν τον ηγεμονικό ρόλο τους στην ευρύτερη περιοχή αλλά και εν γένει στο παγκόσμιο σύστημα ,τότε οι Αμερικανοί θα κάνουν ότι είναι ανθρωπίνως δυνατόν για να »νομιμοποιήσουν» πρακτικές όπως μια επέμβαση,είτε στρατιωτική,είτε με ποικίλους ίσως τρόπους.Με ότι αυτό συνεπάγεται.Άλλωστε αυτό ορίζει και η θεωρία του Νεορεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις την οποία οι ΗΠΑ πρεσβεύουν με θέρμη και διδάσκουν με επιμέλεια στα Πανεπιστήμια τους. Εθνικό συμφέρον και επιβίωση με κάθε κόστος.
*Ο κ. Βασίλης Παπαγεωργίου είναι φοιτητής του τμήματος Διεθνών καιΕυρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς
