Ως κοινωνία μπορεί να θεωρηθεί μια ομάδα που απασχολείται με δραστηριότητες κοινές στα μέλη της. Μια τέτοια κύρια κοινή δραστηριότητα του Homo sapiens πρέπει να είναι η μορφοποίηση και τήρηση δίκαιων, απλών και αδιάτρητων νόμων, μέσα από την παιδεία/κουλτούρα των μελών της, που πρέπει να θυσιάζουν ένα μέρος της ατομικότητάς τους. Και εδώ βρίσκεται η μεγάλη ευθύνη της πολιτικο-κοινωνικής αλλά και πολιτιστικής εξουσίας, πέρα από τρόικες και μνημόνια, οι δικές μας δηλαδή ευθύνες, η φρόνηση της πολιτικής, της κοινωνίας μας. Για να κατανοήσουμε τι μας συμβαίνει όταν λ.χ. το κράτος δυσκολεύεται να κλείσει μια επιχείρηση/κατάστημα με εξόφθαλμη φορο/εισφοροδιαφυγή και καλεί τους απογοητευμένους πολίτες να πατάξουν τη φοροδιαφυγή διαπληκτιζόμενοι για τις αποδείξεις ελλείψει ισχυρού ελεγκτικού κρατικού μηχανισμού.
Ταυτόχρονα όμως επιτρέπει σε έναν αποδεδειγμένο φοροφυγά να διαβουλευτεί επί 10-15 ημέρες! Ή να τιμωρείται μόνο αν δεν έχει εκδώσει πάνω από 10 αποδείξεις και όχι μία, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες! Αντίθετα, τιμωρούνται αναξιοπαθούντες πολίτες με τις συνεχείς φοροκαταιγίδες, τα χαράτσια κτλ. Παράλληλα το ΣΔΟΕ προαναγγέλλει περίπου τις επισκέψεις του σε συγκεκριμένες περιοχές –τώρα το καλοκαίρι λ.χ. στα νυχτομάγαζα των νησιών –για να προλαβαίνουν οι παραβάτες να μεταλλάσσονται για λίγες ημέρες σε αγνές παρθένες. Η πολιτική βούληση αποδεικνύεται τελευταία αποτελεσματική αλλά πρέπει να μετατρέψει τον περιστασιακό έλεγχο σε μόνιμο, καθολικό και αιφνιδιαστικό.
Διότι το 40% των εργαζομένων, λ.χ., είναι χωρίς ένσημα. Διότι ο ΕΟΠΥΥ, π.χ., ενώ έχει εγκεκριμένα κονδύλια, δεν αποπληρώνει. Φταίνε, λένε, η γραφειοκρατία, οι πολύπλοκοι νόμοι, αλλά αυτά δεν ενδιαφέρουν τον απελπισμένο πολίτη. Μήπως όμως δεν ενδιαφέρουν πολύ και αυτούς που έχουν κληθεί να φυλάττουν Θερμοπύλες; Μήπως τελικά μιλάμε για την αδυναμία της πολιτικής, αφού συνεχίζουμε ακόμη να μιλάμε για τα εμπόδια της γραφειοκρατίας, των ατιμώρητων υπευθύνων και ορισμένων αδιάφορων υπαλλήλων; Γι’ αυτό ευτελίζεται το κράτος και εκπέμπει το λανθασμένο μήνυμα της ασυδοσίας όλων αυτών των «κατ’ επάγγελμα» φοροφυγάδων, μικρών εχόντων και κυρίως μεγάλων. Το ζήτημα δεν είναι μικροπολιτικό, είναι εθνικό, διότι χωρίς την αποφασιστική πάταξη της άπληστης και παρασιτικής φορο/εισφοροδιαφυγής, του λαθρεμπορίου και της παραοικονομίας η χώρα δεν σώζεται.
Μήπως θα σωθεί όμως με τη φρούδα ελπίδα της ανάκαμψης του τουρισμού που θα συμβάλει κατά 0,4% στο ΑΕΠ και συνακόλουθα στην ανάπτυξη; Μπορεί βέβαια να επισκέφθηκαν εφέτος τη χώρα ένα εκατομμύριο τουρίστες επιπλέον, αλλά οι θέσεις εργασίας –κάπου 90.000 –παρέμειναν ίδιες με του 2012, ενώ οι τοπικές οικονομίες απορρυθμίζονται συνεχώς καταρρέοντας. Είναι ενδεικτική η εξομολόγηση σε τοπική εφημερίδα («Βήμα της Κω») ενεργού καταστηματάρχη, ο οποίος δέχθηκε την επίπληξη μεγαλοξενοδόχου all inclusive (όλα πληρωμένα) γιατί έκλεισαν τα καταστήματα της περιοχής και προκαλούν κατάθλιψη στους πελάτες του! Ο ίδιος που προκάλεσε τη ζημιά διαμαρτύρεται κιόλας! Αυτό κι αν είναι «σωκρατική φρόνηση»!
Τέτοιοι ξενοδόχοι δεν πληρώνουν για πολλούς μήνες υπαλλήλους και τοπικούς προμηθευτές/αγρότες, έχουν πολλούς ανασφάλιστους εργαζομένους και, το κυριότερο, στέλνουν το μήνυμα να μην πληρώνει κανείς κανέναν, με την οικονομία να βυθίζεται και τον πρωτογενή τομέα που πήγε να αναθαρρήσει να καταστρέφεται για πολλοστή φορά χωρίς την οργανωτική παρέμβαση του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τι πράττει το κράτος όμως γι’ αυτή την κατάντια; Αφήνει τους tour operators και τους ξένους μεγαλοξενοδόχους να χαράσσουν την εθνική τουριστική πολιτική.
Πού θα πάει λοιπόν αυτή η κατάσταση, κυρίες και κύριοι εξουσιαστές, «κυρίες» και «κύριοι» αδίστακτοι φορο/εισφοροφυγάδες; Η προσωπική και ιδρυματική αλληλεγγύη εξαντλείται, τα συσσίτια δεν επαρκούν, ούτε η δωρεάν παροχή υγείας προς αναξιοπαθούντες από ορισμένα άξια συγχαρητηρίων νοσοκομεία όπως το Ελπίς κ.ά. Σε μια τέτοια θλιβερή κατάσταση η χώρα θα σωθεί από τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων; Μπορεί, ωστόσο, να σωθεί η τιμή του κράτους αν αξιοποιήσει πολλούς απολυθησομένους οργανώνοντας μια μη δημόσια υπηρεσία φορολογικών ελέγχων, σε συνεργασία με το ΣΔΟΕ, στην οποία θα ενταχθούν, θα επανεκπαιδευθούν οι καταλληλότεροι και μαζί με τους 4.000 ελεγκτές που ίσως κάποτε προσληφθούν θα συμβάλουν στη συνεχή πάταξη της οικονομικής ανομίας, μισθοδοτούμενοι από τις επιτυχίες τους.
Διότι, αν δεν ελέγξουμε τα του οίκου μας, η χώρα δεν σώζεται με καμία επαιτεία. Αν δεν παταχθεί ο νεοελληνικός ραγιαδισμός, μέρος της κοινωνίας μας, όπου ο ένας κοροϊδεύει τον άλλον και όλοι μαζί οδεύουν προς τον πάτο, η χώρα δεν σώζεται με την έννοια να ευημερήσει ο λαός της. Δεν σώζεται ακόμη κι αν θυσιάζονται οι μισθοί και οι συντάξεις σε κάθε οικονομική αστοχία παρά μόνο αν η κοινωνία των φορο/εισφοροφυγάδων και ορισμένων πολιτικών φρονηματιστεί, μόνο αν κατανοήσουμε όλοι, διά της Παιδείας αλλά και της νομικής επιβολής έστω, τι σημαίνει κοινωνική δικαιοσύνη, κοινωνική συνοχή, κοινωνικο-πολιτική φρόνηση. Για να διαβεί η χώρα τον Ρουβίκωνα της μεγάλης κρίσης, για να σωθεί, σώζοντας την αξιοπρέπεια των αδυνάτων και τον στιγματισμό των ισχυρών.


Ο κ. Σταμάτης Αλαχιώτης είναι ομότιμος καθηγητής Γενετικής του Πανεπιστημίου Πατρών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ