Minima

1. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού μαθαίνω πως συζητεί την ενιαία τιμή του βιβλίου. Η συζήτηση κινείται ακόμη σε φιλολογικά πλαίσια και οι εκδότες έχουν τροφοδοτήσει τα μέλη της Επιτροπής με αρκετά επιχειρήματα κατά της κατάργησης. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε κι εμείς. Η κατάργηση της ενιαίας τιμής θα επιφέρει την εξαφάνιση του μικρού βιβλιοπωλείου –που είναι και χώρος πολιτισμού –και την ενδυνάμωση των λεγόμενων μεγάλων επιφανειών (σουπερμάρκετ κτλ.) που θα μπορούν να κάνουν εκπτώσεις. Με τη σειρά τους αυτού του είδους το εμπόριο θα ευνοήσει τα μεγάλα τιράζ, δηλαδή τα ευπώλητα, επιβάλλοντας έτσι τις επιλογές του στους εκδοτικούς οίκους. Η πολυφωνία θα χαθεί σε όλη την αλυσίδα του βιβλίου. Πάντως το κακό έχει αρχίσει να γίνεται με τα πολυήμερα παζάρια βιβλίου όπου ροκανίζονται οι τιμές μέχρι ευτελισμού. Το δυστύχημα είναι ότι αυτά τα παζάρια τα στηρίζουν εκδότες που λόγω της κρίσης αναζητούν ζεστό χρήμα. Υπονομεύουν έτσι τη θέση τους και τη μακροημέρευσή τους.

2. Τα διηγήματα που διακρίθηκαν στον διαγωνισμό του «Βήματος» με θέμα την κρίση έχουν ήδη αναρτηθεί στην online έκδοση της εφημερίδας. Αλλά πολλοί από τους βραβευμένους συγγραφείς ρωτούν αν θα τυπωθούν και σε βιβλίο. Είναι φανερό ότι το παλαιό μέσο (το έντυπο βιβλίο) με τη γραμμικότητά του, την υλικότητά του και τη σταθερότητά του εξακολουθεί να γοητεύει και να εμπνέει εμπιστοσύνη σε σχέση με τη μη γραμμικότητα, τη διάσπαση και τον ατέρμονα χαρακτήρα των νέων μέσων.

3. Συστήνω ανεπιφύλακτα το δοκιμιακό, αυτοβιογραφικό βιβλίο του Γκράχαμ Σουίφτ Φτιάχνοντας έναν ελέφαντα (μετάφραση Θωμάς Σκάσσης, Εστία). Ο Σουίφτ μάς οδηγεί στο εργαστήριο της γραφής του. Μιλάει για τον ίδιο (εξαιρετικά τα κεφάλαια από τα ταξίδια του στην Ελλάδα σε μια εποχή δικών του αναζητήσεων) αλλά και ομοτέχνους του. Μου αρέσει η παρατήρηση του Σουίφτ ότι «η λειτουργία της μυθοπλασίας ως διορθωτικού παράγοντα της διαφυγής μας από την ανυποχώρητη πραγματικότητα του κόσμου είναι απολύτως υγιής». Κοντολογίς, μας λέει ότι ακόμη και το πιο ρεαλιστικό μυθιστόρημα συνιστά διαφυγή.

4. «Minima» λέγεται η καινούργια σειρά του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης με μικρά αλλά σημαντικότατα κείμενα που φωτίζουν όψεις του σήμερα και του χθες. Οι τρεις πρώτοι τίτλοι: Αντονυ Κράφτον, Το έντυπο σε κρίση. Το βιβλίο εξαϋλώνεται, Τόνι Τζαντ, Η δόξα των σιδηροδρόμων και Ερνστ Κασίρερ, Η ιδέα του ρεπουμπλικανικού πολιτεύματος –Διαφωτισμός. Τη σειρά επιμελείται ο Διονύσης Καψάλης.