Ι. Τον τελευταίο καιρό κάθε Ελληνας αναμφισβήτητα αγωνιούσε για την πορεία των πολιτικών δρωμένων της χώρας μας και η αγωνία του αυτή αποτυπωνόταν σε διάφορες σφυγμομετρήσεις, όπου η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων δεν ήθελε μια εκλογική περιπέτεια. Και λέγω περιπέτεια, διότι τίποτε δεν φαίνεται στον πολιτικό ορίζοντα που θα μπορούσε να δώσει λύσεις στα προβλήματά μας.
ΙΙ. Βέβαια σε κυβερνητικό επίπεδο είχαμε μια ιδιόρρυθμη κατάσταση. Συγκυβερνούσαν τρία κόμματα με κυβερνητική συμμετοχή ανάλογη της εκλογικής δύναμης καθενός. Η κυβέρνηση όμως δεν καθόριζε, κατά το Σύνταγμα (άρθρο 82), τη γενική πολιτική της χώρας, αλλά αυτή καθοριζόταν από τους αρχηγούς των τριών κομμάτων, εκ των οποίων οι δύο δεν συμμετείχαν στην κυβέρνηση, αποτελούντες, κυβερνητικώς, εξωθεσμικούς παράγοντες. Τούτο μου θυμίζει, για να μεταφερθώ στον χώρο του ιδιωτικού δικαίου και ειδικότερα σε εκείνο των ανώνυμων εταιρειών, μια εταιρεία που δεν διευθύνεται από το διοικητικό της συμβούλιο αλλά μέσω συμφωνιών που συνάπτει ο πρόεδρος του ΔΣ με τρίτους, δηλαδή μέσω παρεταιρικών συμφωνιών.
ΙΙΙ. Η συνεργασία των τριών κυβερνητικών κομμάτων διερχόταν τελευταία, όπως είναι κοινώς γνωστό, μέσω συμπληγάδων και η κατάργηση της ΕΡΤ, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, αποτέλεσε τη θρυαλλίδα ανατροπής της συνεργασίας. Βέβαια την ΕΡΤ μέχρι πρότινος πολλοί λοιδορούσαν, και όχι αδίκως, ως φερέφωνο της εκάστοτε κυβερνήσεως και χώρο που θύμιζε διαχειριστικώς στάβλους Αυγείου, τώρα όμως την αναγορεύουν σε πρωτοστάτη της αμερόληπτης ενημέρωσης και οδηγό της πολιτισμικής πορείας της χώρας μας. Οποία υποκρισία!
IV. Αλλά τι ήταν η ΕΡΤ; Μια δημόσια εταιρεία που δρούσε, για λόγους πρακτικούς, με τη μορφή νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου. Το επάνω χέρι είχε το Δημόσιο που της παρείχε τη δυνατότητα επιβίωσης μέσω της αναγκαστικής εισφοράς όλων μας, το μέγεθος της οποίας δεν ορίζεται κατ’ άτομο αλλά βάσει του αριθμού των μετρητών της ΔΕΗ που καθένας μας κατέχει, ανεξαρτήτως αν έχει και αντίστοιχο αριθμό τηλεοράσεων.
V. Η ΕΡΤ καταργείται με τη νομοθετική πράξη και παύουν ισχύουσες οι μετ’ αυτής εργασιακές σχέσεις του προσωπικού της. Το συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων της ΕΡΤ προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) με αίτημα, προφανώς, την ακύρωση ή θεώρηση ως άκυρης της Πράξεως Νομοθετικού Περιεχομένου, λόγω αντίθεσής της προς το Σύνταγμα.
VI. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, νομίζω ότι πολλαπλώς αστόχησαν. Η προσβαλλόμενη πράξη δεν μπορεί να ακυρωθεί. Είναι νόμος, με ισχύ μετέωρη έως ότου επικυρωθεί ή παρέλθει άκαρπη η σχετική προθεσμία. Τυχόν ασυμβατότητα αυτής προς το Σύνταγμα, κρινόμενη ενδιάμεσα, θα μπορεί να αποτελεί προϋπόθεση για άλλες έννομες συνέπειες, όπως εν προκειμένω η αναγνώριση της επιβίωσης της ΕΡΤ ως νομικού προσώπου αλλά και των μετ’ αυτής εργασιακών και άλλων σχέσεων, δηλαδή η απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της ΕΡΤ, όπως ως σήμερα γνωρίζαμε.
VII. Η λειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης δεν ανήκει στα ατομικά δικαιώματα, ώστε η τυχόν διακοπή της να δημιουργεί συνταγματικό πρόβλημα. Εξάλλου εδώ δεν πρόκειται περί κατάργησής της αλλά για συνέχιση αυτής με άλλη μορφή και περιεχόμενο. Βέβαια, η προσβαλλόμενη ρύθμιση έγινε με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία εκδίδεται σε «έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης» (άρθρο 44 § 2 Σ.). Η μη συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών καθιστά την Πράξη μη ανεκτή συνταγματικώς. Η έρευνα όμως των προϋποθέσεων αυτών, που ανήκουν στον χώρο της πολιτικής, εκφεύγει της δικαστικής έρευνας, άλλως το δικαστήριο θα μετέπιπτε σε πολιτικό όργανο και θα έκανε πολιτική.
VIII. Αλλά, περαιτέρω, αν δεχθούμε ότι το ΣτΕ μπορούσε να κρίνει και να κάνει δεκτή ενδεχόμενη αντισυνταγματικότητα της προσβαλλόμενης νομοθετικής πράξεως, ποίες θα ήταν οι τελικές συνέπειες αυτής της κρίσεως; Αυτές είναι η διατήρηση της ΕΡΤ ως νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου και των μετ’ αυτής εργασιακών σχέσεων. Αυτά όμως ανήκουν στον χώρο του ιδιωτικού δικαίου. Χώρο εκτός της δικαιοδοσίας του ΣτΕ. Εντεύθεν η τελική λύση για την ενώπιόν του προσφυγή πρέπει να είναι η απόρριψή της ως απαράδεκτης.
Ο κ. Κωνσταντίνος Λυμπερόπουλος είναι αντιπρόεδρος Αρείου Πάγου ε.τ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
